Baldur - 24.06.1944, Blaðsíða 1

B A L D U R
UTGEFANDI: SÓSIALISTAFÉLAG ISAFJARÐAR
Kemur út einu sinni í viku,
minnst 40 blöð á ári.
Árgangurinn kostar 10 kr.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður er
Halldór Ólafsson, Odda.
X.
ÁRG.
ísafjörður, 24. júní 1944
16. tölublað.
Lýðveldisfagnaður á ísafirði
17. júní 1944.
Frú Borghildur Magnúsdóttir
fimmtug.
Lýðveldishátíðin hér á Isa-
firði hófst með guðsþjónustu í
Isafjarðarkirkju kl. 10. f. h.
Sóknarpresturinn, séra Sigurð-
ur Kristj ánsson, prédikaði, en
Sunnukórinn, undir stjórn Jón-
asar Tómassonar, annaðist
sönginn.
Laust eftir liádegi safnaðist
fólk saman á leikvellinum við
Gagnfræðaskólann. Var þar
mikill mannfjöldi, þegar út-
varpið frá Þingvöllum hófst.
Hátalara hafði verið komið
fyrir í glugga á Gagnfræða-
skólanum og gat mannf j öldinn
hlýtt á hina hátiðlegu athöfn,
er stofnun hins íslenzka lýð-
veldis var lýst yfir að Lög-
bergi.
Er þeirri athöfn var lokið og
lýst hafði verið forsetakjöri,
sem einnig var útvarpað, hróp-
aði mannfjöldinn ferfalt húrra
fyrir hinum nýkjörna forseta
Islands. Eftir það var hlýtt á
ávarp forseta til þjóðarinnar,
og að þvi loknu hófst hópganga
á hátíðastaðinn í Stórurð.
Fremst í hópgöngunni gekk
Lúðrasveit Isafjarðar og lék
göngulög. Þá komu íþrótta-
menn, piltar og stúlkur, í
íþi-óttabúningum; siðan skátar
í búningum sínum og þarnæst
hópur skólabarna.
. Gengu allir þessir aðilar í
skipulögðum fylkingum og
báru islenzka fána. Á eftir
fylkingum iþróttamanna, skáta
og barna kom svo mannfjöld-
inn.
Var gengið, sem leið liggur,
um Austurveg, Hafnarstræti og
Urðarveg á hátiðastaðinn, sem
fyr er nefndur. Sögðu gamlir
Isfirðingar, að meiri mann-
fjölda hefðu þeir ekki séð hér
saman kominn áður, svo þeir
myndu eftir.
Þegar á hátíðastaðinn kom
var þjóðsöngurinn, Ó, guð
vors lands, leikinn og sunginn
af Lúðrasveit Isafjarðar og
Sunnukórnum.
Að því loknu flutti forseti
bæjarstjórnar, Guðm. Gíslason
Hagalín, ræðu dagsins. Eftir
ræðu hans söng Sunnukórinn
þrjú íslenzk lög. Þá flutti
Sverrir Guðmundsson, formað-
ur Iþróttabándalags Isfirðinga,
ávarp íþróttamanna. Síðan
söng Sunnukórinn þrjú lög.
Hófst þá fimleikasýning. —
Sýndu fyrst 15 stúlkur undir
stjórn Maríu Gunnarsdóttur
íþróttakennara, og síðan 8 pilt-
ar undir stjórn Halldórs Er-
lendssonar, íþróttakennara.
Hafði fimleikapallur verið
byggður á liátiðasvæðinu og
fóru fimleikarnir fram á hon-
um. Skilyrði til að sýna þarna
voru þó mjög slæm. Rigning
var allan daginn, frá þvi
nokkru áður en lagt var í hóp-
gönguna, og pallurinn blautur
af rigningarvatni og sleypur af
þeim sökum. Olli það iþrótta-
fólkinu mikilla örðugleika, en
þrátt fyrir það tókust fimleik-
arnir ágætlega.
Þegar fimleikasýningunni var
lokið voru flutt stutt ávörp
ýmsra stétta- og félagssamtaka
í bænum. Þeir, sem ávörpin
fluttu, voru þessir, og töluðu i
þessari röð:
Ávarp sjómanna flutti Har-
aldur Guðmundsson skipstjóri,
formaður Sjómannadagsráðs
Isafjarðar.
Ávarp iðnaðarmanna flutt af
Bárði G. Tómassyni skipaverk-
fræðing, formanni Iðnaðar-
mannafélags Isfirðinga.
Ávarp verkamanna, er Ragn-
ar G. Guðjónsson, fjármálarit-
ari verkalýðsfélagsins Baldur,
flutti.
Frú Bergþóra Árnadóttir, rit-
ari kvenfélagsins Ósk, flutti á-
varp kvenna. Hafði hún klæðst
íslenzkum skautbúningi i til-
efni þess, að hún kom þarna
fram sem fulltrúi ísfirzkra
kvenna á stofndegi hins ís-
lenzka lýðveldis. Var hún eina
konan hér, er har þann búning
á þessum hátíðisdegi. Ávarp
Good-templara flutti Guð-
mundur Sveinsson skrifstofu-
njaður, fyrv. umdæmistemplar,
og Haukur Helgason banka-
ritari, formaður Stúdentafé-
lags Isafjarðar, flutti ávarp
menntamanna.
Milli ávarpanna og íþrótta-
sýninganna voru ættjarðarljóð
sungin og leikin og önnuðust
það Sunnukórinn, undir stjórn
Jónasar Tómassonar, Karlakór
Isafjarðár, undir stjórn Högna
Gunnarssonar, og Lúðrasveit
Isafjarðar, stjórnandi Gunnar
Hallgrímsson.
Otihátíðinni lauk með því að
allir sungu „Ég vil elska mitt
land“ og „I faðmi fjalla
hlárra“.
Eins og fvr var sagt, var
hellirigning allan daginn, en
veður að öðru leyti frekar milt.
Hinn 17. júni siðastl. varð"
frú Borghildur Magnúsdóttir,
veitingakona, Pólgötu 4 hér í
hænum 50 ára.
Frú Borghildur Magnúsdótt-
ir er ein af þekktustu og vin-
sælustu konum þessa bæjar.
Hún hefui' af miklum dugn-
aði og myndarbrag rekið mat-
sölu hér í hænum i 23 ár, og
ég fullyrði, án þess að kasta
nokkurri rírð á önnur matsölu-
og veitingahús hér, að veitinga-
hús frú Borgliildai' liefur bor-
ið af i rausn og myndarskap,
enda hefur hvert rúm verið
skipað hjá henni frá þvi
fyrsta, sérstaklega hafa ísfirzk-
ir sjómenn notið hjá henni
góðrar aðhlynningar, og munu
þeir áreiðanlega margir muna
það. Frú Borghildur hefur
verið og er með afbrigðum vin-
sæl veitingakona, og þeir, sem
keypt hafa hjá henni fæði,
hafa sjaldnast farið frá henni,
nema að þeir hafi stofnað eig-
ið heimili eða fluzt burt úr
bænum.
Frú Borghildur er ekki vin-
Dró rigningin mjög úr á-
nægju hátíðahaldanna og fóru
margir heim áður en þeim var
lokið.
Hátalara var komið fyrir á
liátiðasvæðinu, svo allir gátu
heyrt til ræðumanna. Islenzkir
fánar blöktu á stöngum við
l'imleikapallinn og ræðustól og
umhverfis hátiðasvæðið þar
sem hæst bar. Yfir inngöngu-
hliðið var málað á hvítan dúk:
17. júní 1944.
Um kvöldið var skemmtun í
Alþýðuhúsinu. Baldur Johnsen
liéraðslæknir flutti þar ræðu,
Guðm. G. Hagalín las kvæði og
Lúðrasveitin, Sunnukórinn og
Karlakór Isafjarðar léku og
sungu ættjarðarsöngva. Að
endingu sungu allir viðstaddir
ættjarðarsöngva, og þar með
var lokið hátiðahöldum dags-
ins.
Merki lýðveldishátiðarinn-
ar. voru seld allan daginn.
Voru þau úr pappa: íslenzk-
ui' fáni, með rísandi sól
yfir og áprentað 17. júní
1944, fest á silkihorða, sem
var með litum íslenzka fán-
ans. Mátti svo heita að hver
einasti maður, ungur og gam-
all, bæri merki dagsins. Málm-
merki af sömu gerð, sem
ætlunin var að selja einnig
sæl fyrir það eitt að hafa á
borðum mikinn og góðan mat
heldur njóta þeir, sem hjá
henni eru, sérstakrar umliyggj u
og velvildar og liún er jafnan
hoðin og búin að gera þeim
allt til hæfis.
Það var ekki ætlun mín að
rekja æfiferil frú Borghildar i
þessum fáu línum, heldur eru
þær örlitill þakklætisvottur l'rá
mér fyrir margra ára góða
viðkynningu, og ég get af per-
sónulegri reynslu fullyrt að
ekkert er of fnælt af því sem
sagt er hér að framan, og um
frú Borghildi má segja með
sanni eins og sagt var um Berg-
þóru, að liún er drengur góður.
Þessi orð vil ég svo enda
með þeirri ósk til handa hinu
unga íslenzka lýðveldi að það
eignist margar konur, er skili
dagsverki sínu með jafn mikl-
um ágætum og frú Borghildur
hefur gert. Þá mun vel fara.
Ég óska henni svo innijega
til hamingju og langra og far-
sælla lifdaga. H. Ól.
þennan dag, koniu ekki svo
snemma að þess væri kostur.
Voru þau seld eftir liátíðina og
eru nú öll uppseld. Islenzkir
fánar hlöktu við hún víðar um
bæinn en nokkru sinni áður,
flögguðu þó færri en vildu,
vegna þess að ekki var auðið
að ná i nægilega marga fána.
Verzlunin Dagsbrún hafði i
gluggum sínum myndir af Jóni
Sigurðssyni og íslenzka borð-
fána. Hún var eina verzlunin
hér í bænum, sem prýdd var i
tilefni dagsins. — Skip,
sem lágu á höfninni, bæði
íslenzk og erlend, voru öll
skrýdd fánum og merkjaflögg-
um. Á dönsku skipi, sem hér
lá, mátti lesa úr merkjaflögg-
unum heillaósk til íslenzka
lýðveldisins. Þar stóð: „Til
Lykke med Islands Uafhængig-
hed
Hátíðahöldin fóru öll fram
með hinni mestu prýði og virð-
ugleik. Kom glöggt fram ein-
lægur fögnuður fólks yfir því
að hafa nú að nýju heimt fullt
frelsi og jSjálfstæði eftir hart
nær 7 ahía baráttu. Mun þessi
dagur blessaður af lslending-
um meðan íslenzk tunga er
töluð.
★