Ný dagsbrún - 13.03.1973, Blaðsíða 4

VapnaMjéui í Vvetimmstrít'Íinn er rmvmvertdega sta&f.estimg
á ósigri bandarísku heimsvaldasinnamia. Bandaríkin og önn-
ur ríki scm haja barist meS þeim í Víetnam skuldbundu sig
til þess aS flytja keri sína burt úr landinu og skipla sér
ckki aj innanlandsmálum þar. ViSurkennt er aS Víetnam sé
ein heild, skiptingin um 17. breiddargráSu sé aSeins til bráSa-
birgSa. Fyrsta áfanga í frelsisbaráttu Víetnömsku alþýSunn-
ar er náS. Bandaríkin, sterkasla herveldi imperíalismans,
hefur reynzt „pappírstígrisdýr“ í viSureign sinni viS alþýSu
fátœks og vanþróaSs lands. PaS er einn af stórviSburSum
aldarinnar, sem á eflir aS hafa heillavœnlegár afleiSingar
fyrir kúgaSa og arSramda alþýSu heimsins.
Til hvers var stríðið háð?
Hetjudáðir Iýðræðisins i Vietnam.
Loftárásir ■ þjóðarmorð
sprengjur sem eingöngu eru
ætlaðar til þess að drepa ó-
breytta borgara og eyða gróðri,
en vinna ekki á mannvirkjum.
Virðast Bandaríkjamenn hafa
framleitt nýjar tegundir þess-
konar vopna gegn óbreyttum
borgurum. Pað munu vera
„framfarir" á þessu sviði, sem
Westmorland fyrrv. hershöfðingi
1 Bandaríkjamanna í Vietnam
| áttí við er hann sagði nýlega:
1 „Tæknilega séð er stríðið mjóg
vel heppnað."
*
Tjón vietnömsku þjóðarinnar
af völdum stríðsins og loftárás-
þörfnumst svo slórlega, að
koma frá þessu landsvæði. —
— Pær 400 milljónir doWara,
sem við leggjum fram til
hjálpar í þessu stríöi, er ekki
kastað á. glæ".
Dulles utanríkisráðherra mæiti
1954:
■ „Petta landsvæði (Indókína)
er ríkt af hráefnum, svo sem
tini, olíu, gúmmí og járni. —
— Pað helur mikla hernaðar-
þýðingu.---------Þar eru stór-
ar flug- og flotahafnir".
Sama ár lýsti Bandaríkjablaðið
„The News and World Report"
stríðsmarkmiðum Pentagon og
einokunarauðvaldsins á þennan
hátt:
„Sá sem sigrar í Indókína
hlýtur eitt af auðugustu land-
svæðum heimsins. Pað er
þetta, sem veldur Bandaríkj-
unum vaxandi áhyggjum — —
—, tinið, gúmmíið, hrísgrjón-
in þýðingarmikil hráefni til
hernaðar er það sem stríðið
snýst raunverulega um. — —
Bandaríkin líta svo á, að
þessu landsvæði verði að
halda — — hvað sem það
kostar."
Vietnamskir ættjarðarvinir
börðust með góðum árangri
gegn japönsku hernámi.
I september 1945 lýstu þeir
yfir sjálfstæði Vietnams undir
forystu Ho Chi Minh, en að-
eins ári seinna beittu Frakkar
þá vopnavaldi til þess að koma
þar á nýlendustjórn að nýju.
Árið 1950 létu Bandaríkja-
menn sína fyrstu hernaðarað-
stoð í té við frönsku herina í
Victnam og 1954 var svo komið,
að Bandaríkjamenn greiddu
80% af stríðskostnaðinum. Petta
hjálpaði Frökkum til að draga
stríðið á langinn, en eftir ófar-
irnar við Dien Bien Phu 7. maí
1954, gáfust þeir upp.
Genfarráðstefnan varð sam-
mála um friðarsamninga, bráða-
birgða skiptingu við 17. breidd-
arbaug og að, frjálsar kosningar
skyldu fara 'fram innan tveggja
ára.
Eisenhowcr skrifaði aldrei
undir þetta samkomulag. 1 stað
pess settu Bandaríkjamenn fyr-
ir sig í Saigon hliðhollan mann,
leppinn Diem. Petta var byrjun-
in á átta ára ógnarstjórn. Diem
og Eisenhower vísuðu á bug
öllum tillögum um eðlileg sam-
skipti norður og suðurhlulans
og neituðu að láíta kosningar,
sem Genfarsamkomulagið hafði
ákveðið, fara fram. Ástæðan:
„80% landsmanna voru fylgj-
andi Ho Chi Min." (Eisenhow.
er).
Árið 1955 ákváðu Bandaríkja-
menn að taka að sér að þjálfa
Saigonherinn.
Skæruliðum í suðurhlutanum
fjölgaði jafnframt því að mót-
staða við ógnarstjórn Diems
jókst. Frá 1959 jókst fjöldi
bandarískra hernaðarráðunauta
stöðugt og sama ár setti Diem á
stofn sérstaka herdómstóla,
sem eingöngu skyldu dæma til
dauða eða lífstíðarfangelsis.
20. des. 1960 var Þjóðfrelsis-
fylkingin stofnuð í Suður-Viet-
nam.
Árið 1960 þegar Kennedy varð
forseti, voru 685 hernaðarráðu-
nautar í Suður-Vietnam. 1962
var í stað ráðunauta sett á yfir-
stjórn fyrir hemaðaraðstoð og
í ágúst 1962 höfðu Bandaríkin
12 þús. hermenn í Suður-Viet-
nam.
Haustið 1963 höfðu Bandarík-
in (nú með Johnson sem for-
set) fengið nóg af Diem. Stjórn-
inni var steypt af stóli og Diem
myrtur. Hverri stjórninni var
steypt af annarri fram á mitt
ár 1965. Einn af þessum vald-
ránsmönnum var Ky hershöfð-
ingi, en hann gortaði af því að
Hitler væri sín fyrirmynd.
I ágúst 1964 settu Bandaríkja-
menn á svið atburðinn á Ton-
kinflóa, þar sem þeir héldu því
fram, að Norður-Vietnamskir
fallbyssubátar hefðu ráðist á
amerísk skip. Þennan atburð
notaði Johnson sem átyllu til
þess að hefja gífurlegar loft-
árásir á Norður-Vietnam og
héldust þær með stuttum hléum
allt fram til 7. jan. í ár.
1 suðri fjölgaði Johnson stór-
lega í bandarísku herjunum. tír
184 þús. manns í september
1964 voru þeir orðnir 543 þús.
vorið 1969.
Veturinn 1968 hóf Þjóðfrelsis-
fylkingin tét-sóknina yfir allt
Suður-Vietnam og í maí lýsti
Johnson yfir að loftárásum yrði
hætt fyrir norðan 20. breiddar-
baug og samningaviðræður hóf-
ust í París. Það tók næstum
fimm ár að þær bæru árangur.
Nixon bauð sig fram í forseta-
kosningum og sigraði vegna lof-
orðs síns um frið í Vietnam. En
í stað efnda um frið, jukust
hernaðaraðgerðir og loftárásir á
Norður.Vietnam. Nixon hóf hina
svokölluðu „vietnamiseringu" á
stríðinu eða að stríðsreksturinn
færðist yfir á hendur Suður-
Vietnama og heimkvaðning her-
manna byrjaði, og 1972 var svo
komið að fjöldi hermanna var
kominn niður í 40 þús. manns.
Loftárásirnar héldu áfram og
1970 réðust Bandaríkjamenn og
Saigonher inn í Kambodíu.
í marz 1972 hóf Pjóðfrelsis-
fylkingin nýja stórsókn og frels-
aði stór svæði. í maí hóf Nixon
hinar stórfelldu loftárásir á
Norður-Vietnam, lagði tundur-
dufl í hafnirnar og lét varpa
sprengjum á flóðgarðana með-
fram Rauðafljóti.
Leynilegir samningar voru
gerðir um vopnahlé miili Banda"
ríkjamanna og Norður-Viet-
nama sem skyldu undirritaðir
fyrir forsetakosningarnar í
Bandaríkjunum, en Nixon neit-
aði að samþykkja á síðasta
augnablkii. Dregið var að und-
irrita samninginn þar til nú í
lok janúar.
Meðan á þessum drætti stóð,
notuðu Bandaríkjamenn tímann
til þess að byggja Suður-Viet-
nam upp sem eitt hernaðarlega
sterkasta veldi í heiminum og
hófu að nýju 12 daga jólaloft-
árásir á Hanoi og aðrar borgir
og bæi í Norður-Vietnam.
Vietnamstríðið var ekki verk
brjálaðra forseta, heldur vel
skipulagt stríð heimsvaldasinn-
anna bandarísku til þess að
tryggja auðmagn sitt og pólit-
íska hernaðarlega stöðu sína.
Ekki færri en fjórir Banda-
ríkjaforsetar hafa staðið fyrir
stríðsrekstri í Víetnam, fyrst
með stuðningi við Frakka og
síðar með beinni þátttöku. Allir
hafa þeir lýst yfir að markmið-
ið væri að hefta útbreiðslu
kommúnismans og til varnar
frelsi og lýðræði. Hvað hið síð-
ara þýðir sést bezt á leppstjórn-
um þeim, sem Bandaríkjastjórn
hefur stutt í Suður-Vietnam,
frá Diem til Thieu. Baráttan
gegn kommúnismanum þýðir
það að halda löndum og þjóð-
um undir járnhæl einokunar-
auðvaldsins. Stríðið var háð í
þess þágu um hráefni, arðráns-
möguleika og hernaðaraðstöðu,
einkum gegn alþýðulýðveldinu
kínverska.
Um þetta eru fyrir hendi öllu
skilmerkilegri vitnisburðir en
ræður og yfirlýsingar Nixons.
Árið 1950 byrjuðu vopnasend-
ingar Bandaríkjamanna til Suð-
ur-Vietnam, og juku fjárstuðn-
ing sinn við hernað Frakka jrar
í landi. Um þær ráðstafanir fór-
ust Eisenhower forseta þannig
orð 1953:
„Gerum ráð fyrir að við töp-
uðum Indó-Kína — — — Pá
hætti tin og volfram, sem við
Frá 1965, þegar Bandaríkja-
menn hófu loftárásir á Vietnam,
hafa þeir dembt yfir Indókína
samtals 15 milljónum tonna
sprengiefnis (flugvélasprengjum,
yfdflaugum og sprengikúlum).
Pað samsvarar 300 kg. sprengi-
efnis á hvert mannsbarn í lönd-
unum þremur, Vietnam, Laos
og Kambodíu, eða svo tekið sé
annað dæmi svarar það til að
3,5 tonnum sprengiefnis hafi
verið varpað eða skotið á mín-
útu hverri árum saroan.
/
*
Tfl samanburðar má geta
þess, að í heimsstyrjöldinni síð-
ari notuðu Bandaríkjamenn 6
milljónir tonna sprengiefnis
allra tegunda sprengna) sam-
anlagt á öllum vígstöðvum. í
loftárásum á Þýzkaland vörp-
uðu þeir 1.3 milljónir tonna
sprengjumagni. En á Indókína
hafa þeir nú varpað 7 milljón-
um tonna af sprengjum.
*
Einkennandi fyrir lofthernað
Bandaríkjamanna í Indókína er
hve mjög þeir hafa notað
anna sérstaklega er óútreiknan-
legt. Engar áreiðanlegar tþlur
eru fáanlegar um mannfall ó-
breyttra borgara. Nefna má að
Nixon
Stríðsglæpadómstóll hlyti að
dæma hann til hengingar,
samkvæmt forsendum Niirn-
bergdómanna.
í Suður-Vietnam einu er talið
að manntjónið nemi 6.5% af í-
búatölunni. Tjón á mannvirkj-
um, borgum og bæjum, vegum,
brúm, járnbrautum, ökrum og
skógum er að sjálfsögðu gífur-
legt og óbætanlegt um langa
framtíð, einkum gróðureyðingin.
*
Um flugvélatjón Bandaríkja-
manna eru engar áreiðanlegar
tölur fyrir hendi, en víst er að
það var gífurlegt, jafnvel svo,
að loftárásirnar hafi ekki „borg-
að sig" herfræðilega séð. Sjálfir
segjast Bandaríkjamenn hafa
misst 3695 flugvélar og 4783
þyrlur í báðum hlutum Vietnam
og Laos. Norðurvietnamar segj-
ast einir hafa skotið niður 4167
Bandaríkjaflugvélar tli 7. jan.
síðastliðins.
I----—--------------—-------------------------->
---------------------------~>
Þau undur hafa gerzt —
— og jwj er það máske ekki
nema rökrétt framhald af þeirri
þróun, sem átt hefur sér stað
í Iðju, félagi verksmiðjufólks í
Reykjavík undir íhaldsstjórn, —
að stjórn félagsins samþykkti
að leigja atvinnurekendum hluta
af orlofssvæði sínu í Svigna-
skarði í Borgarfirði. Það er sem
sagt ekki nóg að þeir fái vinnu-
kraft Iðjufólks með þeim kjör-
um, sem ekki er hægt að lifa af
og vinnuskilyrðin séu víða með
öllu óþolandi, heldur er atvinnu-
rekendum nú líka afhentur hluti
■af þeirri hvíldar- og menningar-
aðstöðu sem Iðjufólk hefur eign-
ast í Svignaskarði.
Hvenær verður þcim svo
hleypt beint inn í styrktarsjóð-
ina, sem þeir auðvitað hafa
haft óbeinan aðgang að í gegn-
um verðbólguþróunina og geng-
isfellingarnar?
Skyldi Alþýðusambandið ekki
bráðum fara að huga að piássi
fyrir Vinnuvcitendasambandið á
fallegum stað í sveit?
NÝ DAGSBRÚN
Þriðjudagur 13. marz 1973