Stormur - 28.10.1924, Qupperneq 3

S T O R M U R
3
'hafa átt hér sökina. Skólarnir hafa alt
fram á síðustu tima, að minsta kosti,
gert alt of litia gangskör að því að fá
heimilin til þess annaðhvort með góðu
eða illu, eða hvorutveggja, að uppræta
þenna ófögnuð og heimilin — um fjölda-
margar undantekningar er auðvitað að
ræða, — hafa haft mjög sljóva sóma
tilfinningu i þessum efnum.
Nokkur breyting er að verða á þessu
til batnaðar, en betur má ef duga skal.
Enn þá úir Barnaskólinn í lús.
Enn þá eiga þrifnir foreldrar það á
hættunni að börn þeirra komi úr skól-
anum með »skriðlús«.
Slíkt má ekki lengur eiga sér stað.
Þrifin heimili og þrifin börn mega ekki
lengur eiga það á hættunni að fá þenna
ófögnuð á sig.
Þessi skriðandi uppfræðing þjóðar-
innar verður að hverfa.
Falstíðindi.
Ráðstjómin í Moskva til-
kynnir, að 7 milj. manna
í Rússlandi eigi við harð-
rétti að búa og stafi það af
uppskerubresti.
»Vísir« 14. okt. 1924.
í Alþ.bl. frá 8. ágúst f. á., er grein
sem heitir þjóðnýting. Rar stendur meðal
annars: »... og í Rússlandi heldur þjóð-
nýting áfram þótt í annari mynd sé en
upphaflega var hugsað og svo er víð-
ar ...«.
Petta eru eftirtektarverð orð. Þjóð-
nýting í annari mynd! — Jú, þjóðin
er kúguð. Hún er blóðsogin. Hún á við
harðrétti að búa. Miljónir manna svelta.
— Það er hin virkilega mj'nd þjóð-
nýtingarinnar.
í Rússlandi er jafnaðarstefnan komin
lengst(!) — Þar tíðkast manndráp, og
Pjóíalionunguriiui. 3
hræddur við að hafa svo stóra fjárupp-
hæð i húsum sínum næturlangt«.
»Já, það er alveg satt«, svaraði
Holding. aþessi Buffles hefir sýnt fá-
heyrða dirfsku, og því vil ég ráðleggja
yður að vera varkár með svo mikið
fé«.
»lJetta hefir mér líka dottið í hug, að
ég yrði að vera var um mig«, sagði
bankaeigandinn, því ég hef ásett mér að
fá tengdasyni minum þetta fé, rétt áður
en vígslan fer fram. Þessi álitlega pen-
ingafúlga, 200,000 sterlingspund verður
því að verða heima hjá mér í nótt«.
»Pað er hættulegt«, sagði Holding.
»Ég er nú ekki berskjaldaður gegn
þeirri hættu«, sagði Strong, og lék bros
um varir hans. »Annars fáið þér að sjá
þetta seinna. En meðal annara orða, ég
ællaði að hafa dálítið boð beima hjá
mér í kvöld fyrir bestu kanningjana, og
verður það nokkurskonar kveðjusam-
þar deyja fátæklingar og munaðarleys-
ingjar.
Þjóðnýtíngin heldur áfram. Uppskeran
er seld fyrir peninga. Fátæklingar eiga
bágt — en náttúrinni er gefin sök á því.
Innheimtuna annast fulltrúaráð harð-
drægra auðkýfinga, ráðstjórnin í Moskva.
— Peningunum er svo komiö vel fyrir
í öðrum löndum — og þar ávaxtast þeir.
Ekki ósjaldan eru blöð annara ríkja
stj’rkt með þessum blóðpeningum, og
þá auðvitað þau blöðin, sem óþjóðholl-
ust eru, og sem með mestri flærð og
óskammfeilni rita um þjóðnýtingu, og
fúsust eru til að vegsama frelsi, jafn-
rétfi og bróðurkærleika í Rússlandi.
Rússneska þjóðin á bágt. Miljónir
manna eiga við harðrétti að búa, en að
bágindin stafi beinlínis af uppskeru-
bresti, það eru þau falstíðindi er ég
mótmæli.
Ekki alls fyrir löngu hafa verið upp-
þot í Georgiu og öðrum héruðum Suður-
Rússlands. — Pau voru bæld niður.
En blóðsúthellingar og hrj’ðjuverk, þau
er ráðstjórnin í Moskva lét vinna þar
syðra, voru svo svívirðileg, að jafnvel
vikapiltum hennar í öðrum löndum
þótti nóg um. (Sjá t. d. Socialdemokraten
13., 25. og 29. september).
Ráðstjórnin kendi Tyrkjum um upp-
þotin; en sannleikurinn mun þó vera
sá, að víða innan takmarka Sovjet-
Rússlands, eru menn farnir að laka sig
saman um, að hrista af sér blóðsug-
urnar. Uppþotin munu hafa verið til-
raun — sem mishepnaðist.
Hvenær verður hætt að blaða í sögu
Rússlands með blóðugum fingrum?
í uæsta blaði kemur palladómurinn um
hr. Jónas Jónsson frá Hriflu. — Fylgir hon-
um vönduð mynd. Vonast »Stormur« til,
að palladómurinn og myndin til samans
gefi nokkurn veginn hugmynd um sálar-
ástand »bændaforingjans«.
sæti. Ég vonast til að sjá yður þar,
Holding«.
Holding hneigði sig, án þess að svara.
»Purfið þér annars að fyrirskipa nokkuð?«
sagði hann rólega.
Edward Strong leit á úrið. »Harold
Aston, lávarður kemur sennilega bráð-
um; ég hef gert honum orð um að
finna mig. Pér munið eftir, að ég bað
yður að hleypa engum inn. En Aston
lávarður er auðvitað undantekning«.
»Já, sjálfsagt«, sagði Holding, um leið
og hann gekk út úr einkaskrifstofu
húsbónda síns.
Skömmu á eftir var barið að dyrum,
og kom inn maður, sem bankaeigandinn
heilsaði mjög innilega. Pað var gestur
sá, sem hann hafði vonast eftir, Harold
Aston lávarður. Hann leit út fyrir að
vera rúmlega þrítugur, var hár og
grannur, en hraustlegur. Augu hans
voru skær og skarpleg; hárið greitt eftir
nýjustu tísku og hárið klipt á ameriskan
hátt, sem fór lávarðinum mjög vel.
"V ínsmygluniti
í Ameríku.
í Ameriku, eins og allstaðar þar sem
bann er, er »smyglað« kynstrum af alls-
konar víntegundum í land.
Öðruhvoru kemsl lögreglan í krásina
og er þá ekki að sökum að spyrja.
Nýlega makaði hún heldur en ekki
krókinn. Enskt gufuskip var í þann
veginn að koma í land 100 þús. köss-
um af víni og whisky, en lögreglan
komst á snoðir um þelta, handsamaði
alla áhöfnina, 28 karlmenn og 2 konur
og setli í varðhald og tók auðvitað alt
vínið.
Skipið var eign ensk-meríkst félags,
sem hefir 65 miljón króna hötuðstól og
rekur skipulagsbundna vínsmyglun.
Pýska ríkislánið.
Talið er, að Pjóðverjum muni veitast
mjög létt að fá 800 miljóna gullmarka-
lánið. Ætla Frakkar að lána 3 miljónir
sterlingspunda, Belgir l1/* milj., Svíþjóð
ll/2 milj. og Holland 2 milj. Engin fyr-
irstaða er talin að verða muni á því
láni, sem Bandarikin ætla að veita þeim.
Merkileg uppf yndiiig-.
Franskur, þektur efnafræðingur, pró-
fessor við Sorbonne-hásólann í París,
Charles Henry • að nafni, heldur því
fram að hann hafi fundið aðferð til
þess að framleiða nægilegt afl úr súr-
efni og vetni vatnsins, til þess að
reka með verksmiðjur og knýja áfram
bifreiðar og hverskonar vjelar, sem
að þessu hafa verið knúðar með ben-
síni eða kolum.
»Mér þykir mjög vænt um, að þér
skylduð koma«, sagði bankaeigandinn
um leið og hann vísaði gesti sínum til
sætis. »Og með yðar leyfi ætla ég strax
að segja yður hvað mér liggur á hjarta«.
»Pér vitið að ég á yður margt að
þakka«, sagði lávarðurinn með hljóm-
þýðri röddu. »Pér haíið svo oft hjálpað
mér að ávaxta eignir mínar, og er mér
því sönn ánægja, ef ég gæti gert yður
einhvern greiða«.
»Pað getið þér sannarlega gert nú«,
sagði Strong. »Ég þarf einmitt nú á
þagmælskum og áreiðanlegum manni
að halda, til þess að greiða úr talsverðu
vandamáli«.
»Um þagmælsku mína getið þér verið
viss«, sagði lávarðurinn, »segið mér
hvers þér óskið«.
»Pér vitið að dóttir mín ætlar að
giftast Rudyard Jefferson barón«, sagði
bankaeigandinn, eftir dalitla þögn. »Pér
heimsækið mig í kvöld og á morgun
verðið þér viðstaddir við vígsluathöfnina.