Barðstrendingur - 01.06.1934, Side 1

Barðstrendingur
I. árgangur.
1. töluhlað. I 7
1. júní 1934. I k-j
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn.
örorð alþýðu eru: Starlsemi, skipulag, samheldni.
Ritstjóri
og ábyrgðarmaður:
Ilannibal Valdimarsson.
Viðreisn atvinnuveganna
f
Aætlanir og tillögur Sigurðar Einarssonar
Um fátt lielir verið ineira tal-
að umlanfarin ár en eríiðleika
atvinnulífsins. Hæsl liafa þeir
kveinað, eins og gerist, sem
bestum hag eiga að fagna, en
alþýða manna belir borið sína
byrði möglunarlítið eins og á-
valláður. Eneinmitt núna fyrir
og um kosningarnar bregður
svo kynlega við, að allir llokk-
arnir, sem áður hafa látið sig
liag og erfiðleika almennings
litlu skifta, þykjast nú orðið
fullir afáhuga fyrir velferð hans.
Og ekki nóg með það. Jafnvel
mennirnir, sem á undanförnum
þingum hafa aldrei setið sig úr
færi með að koma fram sem
fullir féndur alþýðu, taka nú
undir lofgerðarsöriginn og hinn
klökka fagurgala.
l'hi það verður Alþýðutlokk-
urinn einn, sem í þessum kosn-
ingnm fær að leggja til úrræðin,
segja fvrir um það, hvað eigi að
gera til almennra hagsbóta og
menningarlegrar viðreisnar í
landiuu. Og tlokkurinn hikar
ekki við að takast það nauð-
synlega og virðulega lilulverk á
hendur.
Högum manna ahnennt er nú
svo komið, að það er óverjandi
skeytingarleysi af kjósendum og
þingi að lála þar um reka leng-
ur á reiðanum. Landbúnaður
okkar er svo illa launuð og ó-
trygg atvinnugrein eins ognúer
komið, að sumstaðar horlir lil
auðnar. Hvað gerir íhaldið við
því. Ekkert. Hvað hellr Fram-
sókn lagt til úrlausnar mála í
því efni á komandi árum? Ekk-
ert. Hvað vill bændaflokkurinn?
Stærra kreppulánabákn, meiri
pappírslán, fjörugri feluleik með
tölur, og hærri laun og bitlinga
fyrir Tryggva Uórhallsson, sem
nú heíir alls og alls í árslaun
29 þús. og 200 kr. tekjur,
Verkamennirnir og sjómenn-
irnir ganga atvinnulausir í þorp-
um og hæjum. Hvað vill íhald-
ið gera til þess að bæta úrþví?
Ékkert! Hvað leggur Framsókn
til ráðs? Ekkert! Bændaflokk-
urinn? Ekkerl! — Ráðherra
llokksins,IJorsteinn Briem,stöðv-
ar vinnu við opinberar fram-
kvæmdir og brúargerðir, af því
aö Alþýðusamband íslands hefir
gert þá kröfu til hins opinbera,
að bændum og sveitamönnum
yerði goldið sama kaup í opin-
berri vinnu eins og öðrum
verkamönnum. Þetta er bænda-
vináltan! Þetta er umhyggjan
lyrir verkamönnunum! Þessir
þrír tlokkar aðgerðaleysisins og
vonleysisins hafa hver sinn
mann í kjöri við kosningarnar
í Barðastrandasýslu. Nú kynnu
frambjóðendur þeirra að gei'a
vonir um það sakir menntunar
sinnar í þjóðmálum, dugnaðar
síns, skörungskapar og annara
vfirburða, að þeir gæt-u bætt
upp eynul flokka sinna. Jónas
Magnússon ætti t.- d. að verða
þess megnugur, eða hafa vilja
til þess að taka broddinn af al-
þýðutjandskap íhaldsins. Ilver
trúir honum til þess, er þckk-
ir hann sem oddvita? Bergur
ætti með árvekni og persónu-
legum /skörungskaj) að leggja til
úrræði í vandamálum, þar sem
Framsóknarflokkurinn leggurár-
ar í bát! Hver trúir því, sem
þekkir löggæslu bans á Patreks-
firði, svefn hans í Yerkamanna-
bústaðamálinu á Patrekslirði,
fjarvistir hans á þingi, linjuna í
málllutningi hans, nema þegar
hann er að hjálpa íhaldinu að
steypa brennivínsflóðinu ylir
landið? Enginn lifandi maður.
Og svo vesalings Hákon í
Haga! Pað mun ekki verða af
Hákoni skalið, að hann hafi
alla tíð verið meinlítil liðleskja
á þingi, en oft lagt þinginu til
hollan hlátur með tlónsku sinni
og fáfræði. Hver trúir honum
til að frelsa J)jóð sína? — Ætli
liann sé ekki best kominn í
lyftunni í landssímastöðinni, þar
sem Trvggvi Pórhallsson lét
hann?
En kjósendur í Barðaslranda-
sýshi eiga að þessu sinni því
láni að fagna, að eiga kost á
þeim fulltrúa, sem þeim er áður
kunnur að duguaði og kostum.
I>aö er frambjóðandi Alþýðu-
llokksins, Sigurður Einarsson.
Það er ekki lengur um það
deill, aö Sigurður Einarsson er
einn hinn víðlesnasti maður hér
á landi um þjóðinál ulan lands
og innan, að liann er einn mál-
snjailasli ræðuinaður landsins,
að liann er óvenjulegur afkasta-
maður til vinnu og að hann er
afburðavinsæll al' nemendum
sínum og öllum, sem honum
kynnast. Kornungum tókst hon-
um að fylkja liði íhaldsandstæð-
inga í sýsluimi svo að litlu
munaði, að bann næði kosn-
ingu 1927. — Þessi mannheill,
sem Sigurður átti að fagtia í
þeim kosningum hefir ckki
brugðist bonum síðan. Hún hef-
ir aukist, enda telur aflurhaldið
í landinu Sigurð ávalt meðal
hættulegustu andstæðinga sinna.
Aljiýðuflokkurinn gengur nú
til þcssara kosninga sem for-
ustuflokkur um viðreisn at-
vinnulífsins, og Sigurður Ein-
arsson cr meðal þeirra foringja
flokksins, sem átt helir drjúgan
þátt í að undirbyggja þær ráð-
stafanir með rannsóknum sín-
um, hugkvæmni og þekkingu.
Faldir skattstofnar
grafnir upp.
Hin víðtæka áætlun Sigurðar
Einarssonar um viðreisn atvinnu-
lífsins, sem Alþj'ðuflokkurinn
gerir að grundvelli löggjafar-
starfsemi á komandi þingum,
miðar fyrst að þvf að grafa tipp
skattstofna |)á, sem íhaldið hefir
falið árum saman, en sem skap-
ast hafa mcð eðlilcgum hætti af
þróun atvinnulífsins. Er Jiannig
unnið að Jiví að fá svigrúm til
framkvæmda og jafnframt ónýta
J)á vörn íhaldsins, að ekkert sé
hægt að gera vegna féleysis.
íhaldið ríghcldur í og þraulpín-
ir með hinum gömlu og úreltu
skattaaðferðum að setja rántolla
á neyzluvörur ahnenuings, en
verja með klóm og tönnum fyr-
ir réltmælum sköttum J>á tekju-
slofna, sem miklu eru eölilegri,
réttlátari og stórgjöfulli. I’essu
vill AlJjýðullokkurinn breyla
með Jjví að hagnýta til skatla-
álagningar báar tekjur og stórar
eignir, með því að lögleiða skatt
á Jiá verðhækkun, sem verður á
lóðum og lendum eigendum að
kostnaðarlausu fyrir tilgcrðir
hins opinbera, t. d. hafnarmann-
virki, vegalagningar og því um
líkt. Með Jivf að lögleiða há-
leiguskatl, það er, skatt á það
leigufé, sem húseigandi fær um-
fram 15—17°/0 í árlegan arð af
eign sinni. Með því aö skatt-
leggja hiö dýra gaman burgeis-
anna að lila með fámennar
Ijölskyldur í íbúðum, sem kosta
allt að hundrað þúsund krónum,
og síðast, en ekki síst, með því
að skattleggja luksusvörur langt
um fram það, sem nú er gert,
en það eru þær vörur, sem í-
haldsinenn og efnafólk eitt
kaupir og notar. Með því nú aö
nota Jiessa földu skattstofna má
alla ríkissjóði tekna, sem nema
á fimmtu miljón króna á ári,
án þess að íjiyngja einu emasta
alþýðuheimili lil sjávar eða
sveita. I>á er féð fengið og svig-
rúm til viðreisnaraðgerða. Út-
reikningar Sigurðar Einarssonar
um þessi efni hafa ekki verið
hraktir af einum einasta and-
stæðingi, hvorki á fundum í
Barðastrandasýslu eða Norður-
ísaljarðarsýslu, þar sem sjálfur
Magnús dósent var til andsvara
af hálfu íhaldsins.
Skattpíningu almennings
létt af.
Næsti liðurinn í viðreisnar-
áætlun Sigurðar Einarssonar er
sá, að verja nálega helmingi
Jiessa nýja skattafjár til þess að
lækka eða fella níður með öllu
tolla á nauðsynjavörum almenn-
ings til sjávar og sveita, þeim,
sem kaupa verður frá útlönd-
um. Má þar meðal annars telja:
Kafli, svkur, nærfatnað, vinnu-
fatnað, skófatnað ýmiskonar og
matvöru. — Þessi tollalækkun
myndi nema, ríkissjóði að skað-
lausu, allt að 350 krónum á ári
á alþýðuheimili í kaupstað og
250 krónum á ári á alþýðu-
heimili í svcit, sem meira liíir
á eigin framleiðslu. Hór er um
svo stórfelda réltarbót að ræða
til handa alþýðu, að sá kjós-
andi í aljiýðustétt gerir sig sek-
an um óverjandi glajiræði, sem
ekki styður að framkvæind
hennar með þvf að kjósa Sig-
urð lanarsson 24. Jtiní. Aðeins
með alkvæði sínu getur almenn-
ingur sótt þessa réttarbót í
hendur íhaldsins, og unnið bug á
þeim hindrunum, sem sinnuleysi
Framsóknar í þessum málum
veldur — en aðeins með því
atkvæðinu, sem Sigurði Einars-
syni er veitt.
Bjargráðin
vfð sjávarsiðuna.
En áætlunin um löggjöf til
viðreisnar atvinnulífinu, 'éins og
hún er byggð upp, lætur ékki
við þessa hagsbót eina sitja. Um
hehningi bins nýja skattfjár, éða
allt að tveiin miljónum króna á
ári, gerir áætlunin ráð fyrir að
varið verði til styrktar atvinnu-
fyrirtækjum verkalýðsins í bæj-
um og sjávarplássum, ýmist sem
beinn styrkur eða hagkvæm
rekstrarlán. Gerir Sigurður Ein-
arsson ráð lýrir, að Fiskveiða-
sjóði verði afhent Jietta fé, en
liann láti það sfðan af hendi
eftir nánari reglum til sam-
vinnufélaga um útgerð, fiskverk-