Barðstrendingur - 01.06.1934, Blaðsíða 2
B Á R Ð STRENDINGUR
un eða aðra þá framleiðslual-
vinnu við sjávarsíðuna, er efni-
leg mætti þykja, og veiti auk
þess smáatvinnurekendum hag-
kvæm rekstrarlán til þess að
losa þá úr okurklóm millilið-
anna og lánaverzlunarinnar um
kaup á útgerðarvörum og nauð-
synjum. Er hér um að ræða
svo augljósa ráðstöfun til skipu-
legrar úrlausnar atvinnumálum
sjávarþorpanna og bæjanna, að
nálega er óhugsandi, að sjó-
menn og verkamenn á Patreks-
firði, Bíldudal og Flatey villisl
svo á rökum um sína eigin vel-
vex-ð, að þeir gefi öðrunx en
Sigurði Einarssyni atkvæði.
Viðreisn landbúnaðarins.
Atburðir undanfárinna ára
hafa nógsamíega sýnt, að til þess
að íslenzkur landbúnaður verði
rekinn sem sæmilega tiygg at-
vinnugrein, sem veiti þeim. er
hana stunda, sómasamlega af-
komu, þarf að gera aðrar og
ýtarlegri ráðstafanir til eflingar
og styrktar landbúnaðinum en
þær, sem enn hal'a verið gei ðar,
t. d. með kreppulánasjóði.
Ki'eppulánahjálpin mun í fram-
kvæmdinni verða að miklu levti
pappírslán, feluleikur með tölur,
allskonar tilfærslur skuldarupp-
hæða, hindandi samningar til
margra ára, hálfgerð svifling
lánstrausts og sjálfsforræðis, en
sáralílil raunveruleg hjálp. En
á hina raiinvcriilegu aðsloð legg-
ur áætlun Sigurðar Einarssonar
a 11 a áherzluna. Þar eru gerðar
ráðstafanir til að koma á nýju
lollaíagakerfi,þar sem skattlagðar
eru með sérstökum hælti þær
vörur, sem menn hér í landi
geta. notað í slað landBúnaðar-
framleiðslu, og landbúnaðarvör-
ur, sem al' þessum orsökum
Ijækka í veröi. En þessa verö-
hækkun verður að festa með
lögunx í höndum hins opinhera,
svo að hún renni heint til
bænda, en sogist ekki upp í
milliliðagróðann. Fé það, sem
þessir nýju skattar gefa, verður
svo samkvæmt áætluninni nolað
sumpart beint til verð.upnbótar
á landbúnaðarafurðum, til end
urgi’eiðslu á flutningskostnaði,
til .þess að jafna max'kaðsmögu-
leikana, til verðjöfnunar milli
.héraða, sem eiga svipaða að-
stöðu urn fi’amleiðslukostnað, en
ijiisjafna um það að hafa upp
úr afurðunum og til annarar
beinnar styrktarstarfsemi. Þær
vörutegundir, sem hér er ein-
sætt að skattleggja í þessu
augnamiði eru t. d. smjöi’líki,
innflutt kjötmeti, ýmisleg önnur
erlend matvæli, sem innlend
framleiðsla gæti kornið í stað,
t. d. niðursoðinn fiskur, skinna-
vara ýmisleg og loðskinn, sem
aílað verður í landinu o. s. frv.
Af þessum ráðstöfunum leiðir
að sjálfsögðu talsvert hækkað
vefð á vissum nauðsynjum
alþýðu og verkamanna í bæj-
um. En þrátt fyrir það, þó
hér sé um skipulagða verðhækk
un landbúnaðarafurða að ræða,
sem er alger nauðsyn vegna
hagsmuna bændastéttarianar, þá
nemur hún enganveginn því,
sem áður er létt af alþýðu i
bæjum með niðurfellingu og
lækkun nauðsynjavörutolla. Þær
ráðstafanir eru nú auðvitað
einnig bein hagsbót fyrir bændur,
svo að verkanir áætlunarinnar,
að því er bændastéttina snertir,
verða: Lægra verð á nauðsynj-
um og hærra verð á afurðum.
Innlendi markaðurinn verður
þá, það sem hann í eðli sínu á
að vera, aðalmariíadur bænd-
anna og tryggasti markaðurinn.
Fólksfjölgunin í landinu nemur
nú um 1400 manns á ári, og er
nálega öll í bæjum. Þessu fólki
gerir , áætlunin ráð fyrir að
koma í lífrænt viðskiftasamband
við bændastéttina, ásamt því
að gerðar eru ráðstafanir lil
þess, með uppbygging sjálfstæðs
atvinnulífs alþýðu í bæjum, að
hún liafi nægan kaupeyri í
höndum til þessara viðskifta.
Verkanir áætlunarinnar fýrir
alþýðu í bæjum verða hinsyeg-
ar: Minna aðstreymi verkafólks
á vinnumarkað bæjanna, stór-
lækkað verð lífsnauðsynja, at-
vinnuaukning, greiðari vegir til
sjálfstæðs atvinnureksturs al-
þýðu og liærra kaup. Helir Sig-
urður Einarsson þannig bent á,
hversu sameina verður liags-
muni verkamanna og bænda, ef
leysa á vandkvæði hvorrar
stéttar um sig, og mun bænd-
um og verkamönnum þvkja úr-
lausnir hans fýsilegri en þoku-
vaðall Bergs Jónssonar og Há-
konar um alll og ekkert og
augljósl dugleysi þeirra í félags-
málum.
Skipulagníng verzlunarinnar.
— Lokabálkur áætlunarinnar
fjallar um ráðstafanir til þess að
skipuleggja verzlunina, svo að
ránshendur milliliðanna svíkist
ekki með verzlunarþvingun að
því atvinnilíli, sem þannig hefir
verið hyggl upp. Er f fyrsta
lagi gert ráð fyrir að lagður sé
löggjafargrundvöllur undir það,
að ríkið taki í sínar hendur alla
utanríkisverzlun, bæði um kaup
og sölu. iMeð viðsjám þeim, sem
nú eru í verzlun milli þjóða
verður afurðasölunni tæplega á
annan veg borgið. En í kaupum
á útlendum varningi mundi það
spara stórkostlegt veltufé, að
heildverzlun ríkisins væri aðeins
ein um hituna. Nú svelta at-
vinnuvegirnir af starfsfjárleysi
af því að yerzlunin gleypir frá
35°/0 og allt upp að helmingi
þess starfsfjár, sem i landinu er,
og sem liggur í arölausum vöru-
birgðum heildsalanna. Með þessu
starfsfé er ekkert verðmæti skap-
að, en það er gert að tæki til
Þróun Alþýðnflokksins.
Hann er orðinn næststærsti
stjórnmálaflokkur landsins.
Eini flokkurinn, sem nú er f
örum vexti hér á landi, er Al-
þýðuflokkurinn. Hann hafði ár-
ið 1916 aðeins 949 atkvæði og
engan þingmann. Síðan jókst
atkvæðamagnið jafnt og þétt við
hverjar kosningar, unz það árið
1927 var komið upp í 6 100 al-
kvæði. Ennþá jókst það, en svo
klufu kommúnistar sig úl úr
flokksheildinni, rægðu störf og
starfsmenn alþýðu, og hægði þá
á vextinum í bili. — Nú hefir
Alþýðutlokkurinn náð sér til
fulls eftir klofninginn. Það
sýndu bæjarstjórnarkösningarn-
ar í vetur. I kaupslöðunum ein-
um reyndist atkvæðamagnið
hálfl áttunda þúsund, og varð
þannig m u n m e i r a en verið
hafði á ö 11 u 1 a n d i n u 0
mánuðum áður við alþingis-
kosningarnar.
Nú eru þingmenn flokksins
5, en andstæðingar vorir játa
nú allir, að Alþýðullokkurinn
eigi vissa 10—11 þingmenn þann
24. júní. Slíkt framfarastökk hefir
enginn stjórnmálaflokkur á þessu
landi nokkurntíma tekiö. — Al-
þýða íslands er vöknuð!
Ái’ið 1916 hafði íhaldið öll
tögl og hagldir í öllum bæjar-
stjórnum allra kaupstaða lands-
ins, en nú helir það aðeins
meirihluta í einum kaupstað,
sem sé Vestmannaeyjum, og
með aðstoð nazista í Reykjavík.
Alþýðutlokkurinn hefir nú yfir
30 líæjarfulltrúa í kaupstöðum
og hreinan meirihluta í þrei'nur.
Nú helir Alþýðutlokkurinn í
fyrsta sinn nienn í kjöri í öll-
um kjördæmum nema tveim-
ur (Vestur-Húuavatnssýslu og
Slrandasýslu). Ilann hefir því
aldrei fvr gelað fengið fulla
vitneskju um fylgi silt alll í
landinu. Þá liefir hin langláta
kjördæmaskipun lika liaft þau
áhrif, að menn liafa lieldur
kosið það skárra af tvennu illu,
sem um hefir verið að velja,
lieldur en að láta atkvæði sitl
verða ónýtt. Nú er þetta breytt.
Með kosningalögunum nýju
notast Alþýðutlokknum hverl
sitt atkvæði, meira að segja þar,
sem flokkurinn á engan mann
þess að ræna arði hinna raun-
verulegu framleiðenda og gera
lífsnauðsynjar almennings stór-
um dýrari. Löggjöf bygð á á-
ætlun Sigurðar Einarssonar,
myndi koma í veg fyrir þetta.
Þess vegna mun alþýða manna
til sjávar og sveita í Barða-
strandasj’slu fvlkja sér um Sig-
urð Einarsson, einn hinn víð-
sýnasta og starfhæfasta mann,
sem nú fæst við opinber mál
hér á landi.
í kjöri. Þar er hægt að kjósa
landslista flokksins. Allt hið
dreifða atkvæðamagn Alþýðu-
flokksins lit lil nesja og inn lil
dala gelur nú saliiast saman
og gefið allt að 6 uppbótar-
þingmenn.
í Barðastrandasýslu stendur
svo sérstaklega á, að atkvæða-
magn frjálslyndra manna í sýsl-
unni er miklu meirá en nóg til
að koma tveimur íhaldsand-
stæðingum á þing. Sem sé
Bergi Jónssyni og Sigurði Ein-
arssyni. Nái Sigurður fullum 3
hundruð alkvæðum, er liann
einnig orðinn þingmaður Barð-
strendinga. Að þelta sé lafhægt
sést best á því, að með sæmi-
legri kjörsókn kjósa alls um
1200 manns í kjördæminu. Þar
af er ekki hugsanlegt, að íhaldið,
bæði Jónas og Hákon, fái meira
en 300 atkvæði. Seinasl fékk
það 271. Einstaka ósjálfslætl
íhaldsbarn kann að hafa hæzl
við með rýmkun kosningarélt-
arins. Fái Bergur svo líkt og
seinast, tæp 500 atkvæði, og
sömuleiðis kommúnistinn ca. 75,
þá eru eftir 325, sem líklegl er,
að falli á Alþýðuflokkinn, ef
Barðstrendingar hugsa vel sinn
hag. Þó Sigurður fengi jafnvel
350 atkvæði er víst, að Bérgur
gæti ekki verið undir 450 at-
kvæðum, eða með 100 alkvæða
meirihluta.
Stefnu Alþýðuflokksins kynn-
ist þið að nokkru á fundunum.
Þið vitið, að Sigurður Einars-
son er gáfaður, ötull og mælsk-
ur. Þið hljótið því að trvggja
ykkur Sigurð Einarsson sem
ykkar fulllrúa með því að setja
blýantski ossinn framan við lians
nafn þann 24. júní.
Upplausnin i
Kommúnistaflokknum.
Þad var þegar aagb fyrir af
luörguui glöggum alþyðuflokks-
möunuui, að kommóniataflokkur
íslands mundi fljótt klofna og
sundraat eina og orðið hafa örlög
allra aunara kommúuistaflokka á
Norðurlöndum.
Þesaar spár hafa rætet fyr en
nokkurn varði.
Það eem nú heyrist tiðaat úr
herbúðum kommúnietanna er það,
að þesei eða hinn foringi flokke-
ina hafi fengið áminningu og að
hópBr manna úr forustuliði haus
hafi verið gerðir flokksrækir.
Faraldrið byrjaði þegar einn af
ágætustu stofnendum hans, Ing-
ótfur Jóníeou lögfræðingur fókk
sínn reísupassa fyrir að aegja satt
og neita að staðfesta róg og lygar
um ísfirzka jafuaðarmenn. Síðan
hafa þau Guðrún Einarsdóttir, ein
duglegasta starfsmanneskja l8a.
fjarðardeildarinnar, Benedikt Hall-
dórsson, Guðmuudur Bjarnason og
Ragnar Guðjónsaon verið rekjq