Morgunblaðið - 27.07.2012, Síða 12

12 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 27. JÚLÍ 2012
C-vítamín
Styrkir ónæmiskerfið og er
andoxandi
Astaxanthin
Nærir og verndar húðina í
sólinni og eykur liðleika
Multidophilus
Bætir meltingu
Mega B-stress
Taugar, húð hár og neglur
Fæst í apótekum og heilsuvöruverslunum
Vegna einstakra gæða nýtur
Solaray virðingar og trausts
um allan heim
Höldum okkur í
formi í sumar með
Flott í ferðalagið
BAKSVIÐ
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Austfirðingar binda vonir við að fyrir-
huguð olíuleit og hugsanlegar til-
raunaboranir muni auka fjölbreytni í
atvinnulífi landshlutans og þannig
leiða til fólksfjölgunar.
Þetta segir Páll Björgvin Guð-
mundsson, bæjarstjóri Fjarðabyggð-
ar, en hann bendir á að nú þegar
skorti starfsfólk í vissum greinum.
„Hér er búið að byggja upp innvið-
ina, t.d. skóla og aðstöðu til tóm-
stunda- og íþróttaiðkunar. Nægt
framboð er af húsnæði til sölu en örva
þarf leigumarkað með einhverjum
hætti. Næg tækifæri eru fyrir vinnu-
fúsar hendur á mörgum sviðum.“
Skortur í mörgum greinum
Sigurjón Baldursson, starfsmanna-
stjóri Vélaverkstæðis Hjalta Einars-
sonar, tekur undir þetta.
„Það er sama hvar borið er niður,
járnsmíði, trésmíði, vélvirkjun eða
vélaverkfræði. Það er skortur á fólki í
öllum þessum greinum hér á svæðinu.
Ef okkur stæði innlent vinnuafl til
boða myndum við frekar taka það
heldur en það erlenda því það er alltaf
óhagstæðara. Við gætum bætt við
hundrað innlendum starfsmönnum.
Við þurftum til dæmis að ráða að
stórum hluta erlenda starfsmenn í
verkefni hjá Alcoa við viðhald og upp-
byggingu kerja sem skapar 60 störf.
Mikill fjöldi iðnaðarmanna flutti af
landi brott eftir efnahagshrunið.
Margir þeirra hefðu getað fengið
tækifæri hér. Launin eru mjög sam-
keppnishæf. Miðað við tíu tíma vinnu-
dag sýnist mér launin vera 500-600
þúsund krónur á mánuði fyrir skatt.
Það er enn þá heilmikil uppbygging
og mörg verkefni í gangi hér á Aust-
urlandi. Flest eru verkefnin stöðug en
ekki tilfallandi. Hér er því gott at-
vinnuöryggi og veita mætti hundruð-
um manna vinnu ef rétt er staðið að
málum,“ segir Sigurjón.
Eins og Páll Björgvin nefnir eru
bundnar vonir við að olíuleit og hugs-
anleg vinnsla á svarta gullinu muni
auka fjölbreytni í atvinnulífi lands-
hlutans. En hvenær hefst leitin?
Að sögn Kristins Einarssonar, yfir-
verkefnisstjóra auðlindanýtingar hjá
Orkustofnun, eru gefin út 12 ára
rannsóknarleyfi með möguleika á
framlengingu til allt að 16 ára.
Eftir að rannsóknarleyfum sé út-
hlutað fari í hönd tvívíðar og síðar þrí-
víðar jarðsveiflumælingar. Einnig
geti farið fram viðnámsmælingar og
botnsýnataka. Hver áfangi í mæling-
um geti tekið nokkur ár eftir því
hvernig gengur, en eftir hvern áfanga
sé tekin ákvörðun um hvort haldið sé
áfram. Eftir að þessum óbeinu mæl-
ingum lýkur sé komið að tilraunabor-
unum, þyki rannsóknir gefa tilefni til.
Nokkurra ára undirbúningur
Að loknum borunum taki við frek-
ari rannsóknir og að því loknu sé
hægt að taka ákvörðun um hvort
vinnsla olíu á umræddu svæði sé fýsi-
leg. Þá taki við nokkurra ára undir-
búningur og framkvæmdir við upp-
byggingu nauðsynlegra innviða, áður
en olíuvinnsla getur farið af stað.
Kristinn leggur áherslu á að útilokað
sé að spá um hvenær vinnsla geti haf-
ist en bendir á að árið 2008 hafi er-
lendur sérfræðingur á ráðstefnu á
vegum Orkustofnunar dregið upp þá
sviðsmynd að ef rannsóknarleyfi yrðu
gefin út 2008 gæti olíuvinnsla hafist
árið 2022.
Samkvæmt þessu hefur síðara ár-
talið færst aftur til ársins 2027, miðað
við að rannsóknarleyfi verði gefin út í
haust og rannsóknir hefjist 2013. En
þótt ferlið sé ljóst eru tímasetning-
arnar getgátur.
Skortir vinnuafl
Ljósmynd/Statoil/Ole Jørgen Bratland
Stóriðnaður Norski olíuborpallurinn Gullfaks B. Olíuvinnsla gæti hafist á
Drekasvæðinu undir lok næsta áratugar ef allt gengur upp.
 Verkstæði á Austurlandi gæti bætt við hundrað innlendum
starfsmönnum  Olíuvinnsla myndi leiða til íbúafjölgunar
„Ég tel miklar líkur á að það geti
orðið af siglingum um Norður-
íshafið þannig að skilyrði skapist til
að byggja um-
skipunarhöfn á
Íslandi. Við sem
höfum bent á
þessa möguleika
frá miðjum ní-
unda áratugnum
vorum sökuð um
að reisa loftkast-
ala. Nú eru þess-
ar spár að ræt-
ast,“ segir Þór
Jakobsson, veðurfræðingur og sér-
fræðingur í hafís, um ný tækifæri til
siglinga samfara hopi íshellunnar.
Þór telur að stjórnvöld þurfi að
láta rannsaka betur þau tækifæri
sem þessi þróun kann að skapa.
Fyrirsjáanleg þróun
„Á þetta hefur verið bent hér
heima og erlendis í aldarfjórðung.
Það hefði því verið æskilegt ef
stjórnvöld væru komin lengra með
að undirbúa byggingu umskipunar-
hafnar. Það hefur verið fyrir-
sjáanlegt lengi að fara þyrfti í þá
vinnu. Kemur þar til vaxandi tækni,
fjarkönnun úr lofti og smíði ísbrjóta.
Vegna þessara tækniframfara er
ég sannfærður um að siglingar verða
gerlegar, jafnvel þótt hafísinn aukist
aftur. Tíðindi síðustu daga ættu að
hreyfa við stjórnvöldum. Þótt gleði-
efni sé að hreyfing skuli vera komin
á málin væri æskilegt að þau væru
unnin í samvinnu við vestræn ríki,
en ekki einræðisríki. Við gætum set-
ið hér uppi með aðstöðu einræðis-
ríkis. Það gæti haft afdrifaríkar af-
leiðingar í för með sér,“ segir Þór og
á við Kína og þann áhuga sem leið-
togar risaríkisins hafa sýnt Íslandi.
Smíða nýjan ísbrjót
Þór segir fleiri ríki sýna þróuninni
á norðurslóðum áhuga.
„Kanada er að byggja öflugan ís-
brjót. Þegar hann verður tekinn í
gagnið eftir nokkur ár verður ís-
brjóti lagt sem ég var á 1972. Það
verður að gera ráð fyrir að Kan-
adamenn vilji senda ísbrjótinn hing-
að og svo þvert yfir Norðuríshafið.
Koma kínverska ísbrjótsins Snæ-
drekans síðar í sumar sýnir að Kína-
stjórn er að láta það rætast sem við
höfum verið að prédika. Halda ætti
samvinnu við Kínverja á vísindalegu
plani. Svo er það Evrópusambandið.
Áhugi ESB á norðrinu eykst ár frá
ári og því vill sambandið hafa Ísland
innanborðs.
Það er ekki um að ræða siglingu
árið um kring heldur frá miðju
sumri og fram á haust. Þessi tími
hefur verið að lengjast vegna minnk-
andi hafíss. Þannig að umskip-
unarhöfn fælist í því að menn
geymdu hér vörur árið um kring
sem þeir gætu síðan skipað út eftir
hentugleikum,“ segir Þór og hvetur
til aukinna rannsókna á þessu sviði.
Siglingaleiðin
líklega að opnast
Þór Jakobsson
Morgunblaðið/RAX
Grænland Mikil bráðnun hefur verið í Grænlandsjökli í sumar.
 Ryður umskipunarhöfn braut
„Olíuleit er áhættusöm fjárfest-
ing og það þarf heilmikið af
rannsóknum áður en tilrauna-
boranir geta hafist. Hver bor-
hola getur kostað 30-33 millj-
arða króna,“ segir Haukur
Óskarsson, framkvæmdastjóri
iðnaðar hjá verkfræðistofunni
Mannvit, en hún hefur unnið að
undirbúningi vegna fyrir-
hugaðrar olíuleitar.
Haukur segir að við fyrsta og
annan áfanga rannsókna sé um-
stangið á við áhafnaskipti á
togurum. Ef tilraunaboranir
hefjist kalli það hins vegar á
uppbyggingu. Íslendingum sé
ráðlagt að nota núverandi inn-
viði. Íslendingar keppi hér við
Skota, Norðmenn og Færeyinga.
30 milljarðar
á borholu
BORANIR ERU DÝRAR
Kanadíski ísbrjóturinn sem Þór
Jakobsson nefnir heitir CCGS
John G. Diefenbaker og er
nefndur eftir þrettánda for-
sætisráðherra Kanada.
Ísbrjóturinn á að verða tilbú-
inn árið 2017 en smíði hans
kostar 721 milljón Kanada-
dollara, eða sem svarar rúmum
88 milljörðum króna. Lengdin
verður um 140 metrar.
Ísbrjóturinn verður sá stærsti
í kanadíska flotanum en hann
verður flaggskip strandgæsl-
unnar þar í landi. Rými verður
fyrir hundrað manna áhöfn.
Til samanburðar er kínverski
ísbrjóturinn Snjódrekinn 167
metrar á lengd en hann er sem
kunnugt er væntanlegur til Ís-
lands í næsta mánuði og verður
málþing við Háskóla Íslands í
tilefni af komu hans.
88 milljarða
ísbrjótur
FLAGGSKIP KANADA