Morgunblaðið - Sunnudagur - 02.03.2014, Page 56

56 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 2.3. 2014
Kór Akraneskirkju, undir stjórn Sveins Arn-
ar Sæmundssonar, heldur tónleika í versl-
unarhúsnæði á Kalmansvöllum 1 á Akranesi
klukkan 17 á sunnudag. Á efnisskránni er
sálumessan „Eternal Light“ eftir enska tón-
skáldið Howard Goodall. Sálumessan hefur
ekki verið flutt áður í heild hér á landi.
Einsöngvarar eru Björg Þórhallsdóttir
sópran, Einar Clausen tenór og Halldór
Hallgrímsson tenór. Hljóðfæraleikinn annast
Birgir Þórisson á orgel, Viðar Guðmundsson
píanóleikari, Kristín Sigurjónsdóttir fiðluleik-
ari, Jón Rafnsson kontrabassaleikari og Sop-
hie Schoonjans hörpuleikari. Sálumessan
verður endurflutt í Háteigskirkju um næstu
helgi.
KÓR AKRANESKIRKJU
SÁLUMESSA
Howard Goodall er fæddur árið 1958 og njóta
aðgengileg kórverk hans hylli víða.
Rýnirinn lofar Hörpu fyrir hljómburð og hefur
eftir flytjanda að Norðurljós sé besti salurinn.
Morgunblaðið/Eggert
Gagnrýnandi vefmiðilsins The Artdesk skrif-
ar afar lofsamlega um dagskrá Myrkra mús-
íkdaga sem fóru fram í Hörpu í liðnum mán-
uði. Undir yfirskriftinni „Björt kvöld, myrkir
músíkdagar“ rekur hann helstu dagskrárliði
og hrósar mörgu þótt stöku viðburðir hafi
einnig reynst „kjánalegir“. Í niðurlagi segir
rýnir sterkasta framlagið hafa komið frá tón-
skáldinu Gunnari Andreas Kristinssyni og
getur sérstaklega um verkið Regradation og
lýsingu tónskáldsins á Sisyphusi í kamm-
erkonsert sem Kamersveit Reykjavíkur flutti.
Segir hann ferna tónleika hafa verið besta og
nefnir þá til sögu verkin Grímu eftir Jón Nor-
dal, Halcyon Days eftir Oliver Kentish og Á
Kýpur eftir Leif Þórarinsson.
TÓNLEIKUM MYRKRA HRÓSAÐ
LOFAR HÁTÍÐ
„Hin græna eik“ er yf-
irskrift dagskrár í MÍR-
salnum á laugardag klukk-
an 16, sem helguð er Geir
Kristjánssyni (1923-1991),
skáldi og þýðanda, og
ljóðaþýðingum hans úr
rússnesku. Hjalti Rögn-
valdsson, leikari og þýð-
andi, hefur undirbúið dag-
skrána.
Geir nam rússnesku og slavnesk mál við
erlenda háskóla eftir seinni heimsstyrjöldina
og þýddi verk fjölmargra helstu skálda Rússa
og Sovétmanna. Meðal þeirra kunnustu er
rómuð þýðing hans á lykilljóði Vladimírs
Majakovskís, „Ský í buxum“, og þá þýddi
hann til að mynda ljóð eftir Alexandr Blok.
Hjalti mun lesa upp allmörg ljóðanna sem
Geir þýddi og flytur skýringar með þeim.
LJÓÐADAGSKRÁ Í MÍR-SALNUM
MINNAST GEIRS
Hjalti
Rögnvaldsson
Menning
Uppi á annarri hæð við port inn afporti í Kreuzberg-hverfinu í Berlínhitti ég Egil Sæbjörnsson, mynd-
listar- og tónlistarmann, á vinnustofu sinni.
Hann er löngu orðin hagvanur í þesum suðu-
potti mannlífs og listar, búinn að búa hér
núna í fimmtán ár. Egill ákvað árið 1998 að
yfirgefa Ísland, „og mér tókst það þá rétt
fyrir jólin með allt mitt hafurtask,“ segir
hann.
Hann fæst við mörg verkefni. Á undan-
förnum árum hefur Egill tekið þátt í fjölda
samsýninga víða um lönd á hverju ári og
haldið margar einkasýningar, hann vinnur
með i8 galleríi í Reykjavík og öðru í Brüssel,
og nýverið hefur hann borið sigur úr býtum í
tveimur lokuðum samkeppnum um úti-
listaverk í Þýskalandi. Egill vinnur nú að út-
færslu verkanna, í samvinnu við arkitekta,
verkfræðinga, tæknimenn og smiði en bæði
verkin byggjast á myndbandsvörpun.
„Annað verkið, þetta hér, verður sett upp
hér í Berlín,“ segir hann og sýnir módel þar
sem sjá má steyptan vegg sem er í raun 6,5
metra hár og 5,5 metra breiður og út úr hon-
um miðjum gengur hálf kúla. Á vegginn verð-
ur varpað myndbandsverki sem tekur sífelld-
um breytingum. Það verður við innganginn í
Robert Koch-Institut sem er ríkisstofnun sem
rannsakar og vinnur gegn útbreiðslu sjúk-
dóma.
„Það er byrjað að setja verkið upp og það
verður vonandi tilbúið nú í mars. Myndinni
verður varpað á vegginn í nokkrar klukku-
stundir á dag, það þýðir ekki að keppa við
sólina,“ segir Egill.
„Myndbandið eða prógrammið sem verður
varpað á vegginn er óvenjulegt að því leyti að
það er síbreytilegt. Í því eru allskyns áferðir
og myndgrunnar og reikningsheilar blanda
þeim saman á sífellt nýjan hátt. Þetta er heil-
mikið apparat sem arkitektar, stálsmiðja,
myndbandsfyrirtæki, forritarar og fleiri koma
að, og nú hefur verið unnið að því í meira en
ár að koma þessu saman.“
Tölvan er pensill nútímans
– Þú hefur fengist talsvert við sjónræna
blekkingu sem þessa í þínum verkum.
„Já, mjög mikið. Lífið er ein allsherjar
myndræn blekking og „prójection“,“ segir
hann brosandi. „Mér finnst áhugavert að
velta fyrir mér hinu innra og ytra ríki manns-
ins, annars vegar hugarástandinu sem maður,
eða jafnvel þjóð er í, og hins vegar ytri raun-
veruleika og hvernig þetta tvennt talar sam-
an. Þá er hinn ytri raunveruleiki eins og kúl-
an í þessu verki en hinum innri veruleika er
varpað á þann ytri – og það snýst líka við.“
Þetta væntanlega útilistaverk sver sig í ætt
við mörg fyrri myndbandsverka Egils, sem
eru tæknilega flókin í útfærslu en virðast
vera einföld – og hrífa sem slík.
„Ég reyni yfirleitt að hafa verkin mín frek-
ar einföld. En hvort spilar gítarleikarinn
meira á gítarinn en gítarinn á gítarleikarann?
Hvort málar málarinn málverkið eða mál-
verkið málarann? Er listin sjálfstæð tegund
sem gengur með manninum og er að tala við
okkur eins og við tölum við hana?“ spyr hann.
„Listin er náttúruafl sem var alltaf til, eins og
úlfurinn í náttúrunni sem maðurinn hefur
ræktað út frá allar hundategundirnar; mað-
urinn fór að spegla sig með listinni og búa til
hluti og þá óx þessi tegund listar, myndlistin,
fram. Hún á sér þróunarsögu eins og hund-
urinn og við köllum það myndlistarsögu. Þess
vegna spyr ég hvort gítarleikarinn spili meira
á gítarinn eða gítarinn á manninn. Það er
hluti af því að láta verkin búa sig til sjálf að
hluta, „self-generated“, að sýna að listaverkið
er lifandi vera sem talar við okkur.“
Egill segist ekki sjá neinn mun á þeim
verkum sem hann gerir nú í dag og þeim sem
voru á sínum tíma máluð með olíulitum á
striga. „Bæði eru tæki og tól síns tíma. Það
er enginn munur,“ segir hann. „Eftir iðnbylt-
inguna hafa menn strögglað við að beisla
tæknina, gera eitthvað úr henni. Þetta,“ segir
hann og bendir á tölvu og skjávarpa á borð-
inu, „er ekkert annað en penslar og strigi nú-
tímans.“
– En innihaldið, efniviðurinn?
„Já, það er gamalt vín á nýjum belgjum,“
segir hann glottandi. „Ég held að það hafi
ekki mikið gerst hvað það varðar síðan fyrir
9000 árum þegar fólk fór að búa saman í
borgum. Þá fór það að reyna að beisla þá
reynslu og búa til nútímatrúarbrögð. Að sjálf-
sögðu er samfélagið í dag öðruvísi en fyrir
einni öld, þó fræ nútímans hafi búið í fortíð-
inni þá er nútíminn nýr og hefur aldrei verið
áður. Þrátt fyrir endurtekninguna er alltaf
eitthvað nýtt. Núna snýst heimurinn mikið
um netið – ég tel að 21. öldin sé öld mynd-
arinnar en 20. öldin var öld hljóðsins.“
Mínimalt en karl sem lagar safnið
Egill gengur að módeli á borði sem sýnir
ávalar línur safnbyggingar en á það verður
varpað hinu útiverkinu hans, sem var valið til
útfærslu eftir lokaða samkeppni.
„Þetta er Ahlen Kunstmuseum en verkið
verður vígt með viðhöfn fjórða apríl næst-
komandi,“ segir hann. Þetta er metnaðarfullt
samtímalistasafn í lítilli borg, þrjár sam-
tengdar byggingar og verður myndbands-
verki Egils varpað á miðbygginguna.
„Þetta er líka varanlegt verk,“ segir hann.
„Fólk mun sjá þessar björtu línur sem
renna eftir þakinu. Verkið er frekar míni-
malt, í anda verka Ingólfs Arnarsonar og
fleiri kennara minna í MHÍ, og til að brjóta
það upp breytist verkið í tvær mínútur á
viku. Þá birtist þessi mynd og karlinn kem-
ur út að laga húsið,“ segir Egill og kallar
fram á tölvuskjáinn mynd af byggingunni
þar sem sjá má mann sem minnir á Super-
Mario tölvuleikjanna príla upp og niður
stiga og þrífa bygginguna. Listamaðurinn
brosir.
Úrelt tónlist og málverk
Það má segja um þessi myndbandsverk Egils
að þau virka einföld, hugmyndin og myndræn
útfærsla fá að njóta sín, en hann segir tækni-
legu vinnuna vera talsvert flókna.
„Nú ræð ég alltaf sérfræðinga til að útfæra
verkin, ég geri engar „þrívíddaranimasjónir“
sjálfur en ég þekki tæknina vel, veit hvað er
hægt og held í alla þræðina.“
– Listsköpun þín hefur mótast bæði af
myndverkum og tónlist.
„Já, enda er ég fæddur árið 1973. En nú
koma myndlistin og tónlistin út úr sama
EGILL SÆBJÖRNSSON VINNUR AÐ TÆKNILEGA FLÓKNUM EN HRÍFANDI MYNDBANDSVERKUM
„Lífið er ein allsherjar
myndræn blekking“
Tölvuteikning sem sýnir hvernig verk Egils kemur til með að líta út á Ahlen Kunstmuseum. Verkið
verður vígt í apríl. Hann segir verkið frekar mínimalt en það er brotið upp einu sinni í viku.
Við inngang Robert Koch-Institut verður síbreytilegu verki varpað á hálfkúlu á steyptum vegg.
Á NÆSTUNNI VERÐA VÍGÐ TVÖ VARANLEG ÚTILISTAVERK EFTIR EGIL SÆBJÖRNSSON Í ÞÝSKALANDI, VIÐ
RANNSÓKNARSTOFNUN Í BERLÍN OG Á LISTASAFNI Í AHLEN. HANN HEFUR KOMIÐ VÍÐA VIÐ Í LISTINNI.
Einar Falur Ingólfsson efi@mbl.is