Fréttir - Eyjafréttir - 24.09.1998, Page 15
Fimmtudagur 24. september 1998
Fréttir
15
Á tindl Mount
Blanc í fimnitíu
metra skyggni
-Þrír Eyjapeyjar Idiíii þetta hæsta íjall Vestur-Evrópu í sumar og
gekk allt að óskum á uppleiðinni. Á leiðinni niður snerist dæmið
við og komust þeir í hann krappan svo um munaði. Á meðan þeir
tókust á við íjallið fórust 15 manns á tveimur dögum. Sjálfir lentu
þeir í að bjarga manni sem hafði gefist upp
ísstálið klifið. Einar örn oa Dauíð bera síy fay inannlega að við klifur á leiðinni
á tindinn. Nauðsynlegur búnaður kostar ekki undir 400 búsund krónum.
Að eiga sér draum um fjall er
eitthvað sem flestir láta sér nægja
að eiga með sjálfum sér og eru
sáttirvið að horfa á það úr
hæfilegri fjarlægð. En ekki eru
allir þannig þenkjandi og ráðast til
uppgöngu og iinna ekki Iátum fyrr
en toppnum er náð. I þeim hópi
eru Eyjapeyjarnir Bjarni
Halldórsson, Davíð Friðgeirsson
og Einar Örn Arnarsson sem
þann 16. ágúst sl. stóðu á tindi
Mount Blanc. Bjarni og Davíð
voru í sömu sporum á síðasta ári
en núna átti að reyna við
Matterhorn sem ekki gaf færi á
sér og til að gera eitthvað ákváðu
þrímenningarnir að ráðast til
atlögu við Mount Blanc sem
reyndist engin skemmtiganga.
Sérstaklega er niðurleiðin þeim
minnisstæð þar sem þeir urðu að
fara yfír nær ófæran skriðjökul.
Segjast þeir ekki hafa séð hann
svartari í áralangri fjallamennsku.
Allt fór þó vel og allir þrír komust
þeir heilir til byggða.
Fjöllin írcista
Bjami, Davíð og Einar Öm, sem allir
eru félagar í Björgunarfélagi Vest-
mannaeyja, em ekki fyrstu Eyja-
mennimir sem sigrast á Mount Blanc.
Það gerðu nokkrir ungir menn úr
Hjálparsveit skáta í Vestmanna-
eyjum árið 1973. En nú eru þessir
ungu menn orðnir gömlu mennimir
að mati Bjama sem gaf sér tíma til að
rekja ferðasöguna fyrir blaðamann
Frétta.
Þrátt fyrir ungan aldur eru þeir
engir nýgræðingar í fjallamennsku.
Bjami, sem er 20 ára, byrjaði tólf ára,
Davíð er jafngamall, byrjaði ári
seinna og Einar Örn sem er 23 ára
hefur stundað klifur í nokkur ár. „Við
byrjuðum í fjöllunum hér heima og
fómm svo upp á land þar sem gengið
var á jökla og sigið,“ segir Bjarni.
Þama kviknaði sá neisti sem skilað
hefur þeim upp á hæsta tind í Vestur-
Evrópu og e.t.v. alla leið upp á tind
allra tinda, sjálfan Mount Everest.
Bjami segir að þeir hafí ekki þurft
að leggja sérstaka áherslu á æfingar
íyrir ferðina, reynslan hafi þegar verið
til staðar. „Við emm orðnir vanir
jöklum og þurftum aðallega að koma
okkur í gott form. Það gerðum við
sem kom sér líka vel því daginn sem
við fómm á toppinn urðum við að
ganga sleitulaust í 22 klukkutíma."
Tólcst í annarri tilrann
Frá Islandi flugu þeir til Múnchen
þaðan sem haldið var til Charmonix
sem er franskur bær á landamæmm
Frakklands og Italíu. Þaðan er lagt á
Mount Blanc sem trónir 4803 metra
upp úr Ölpunum. Charmonix er í
1000 metra hæð og fyrsti áfanginn er
farinn í kláf sem er sá lengsti í heimi
og nær upp í 3842 metra hæð. Þar
sváfu þeir í kofa til klukkan eitt um
nóttina þegar lagt var á fjallið.
Reyndar var þetta önnur tilraunin í
þessari ferð en fjómm dögum áður
urðu þeir að hverfa frá vegna veðurs.
Var bæði hvasst og rigning og
aðstæður mjög erfíðar. „Sumarið var
erfitt í Ölpunum í sumar og um það
leyti sem við vomm þama fómst 15
manns á tveimur dögum við að reyna
við Mount Blanc. Allan tímann sem
við vorum þama voru þyrlur að
sveima yfír að leita að líkum
Ijallgöngumanna sem höfðu hrapað.“
Þessar staðreyndir öftmðu ekki
þremenningunum frá því að leggja í
hann. „Við fómm erfiðari leiðina og
urðum að klífa þijá tinda áður en við
komust á leiðarenda. Veðrið var mjög
gott og færið gott eftir að veður hafði
kólnað aftur. Heiðskírt var og gott
skyggni en fljótt skipast veður í þetta
mikilli hæð og því áttu félagamir eftir
að kynnast áður en yfír lauk. Bjami
segir að þessi leið sé ekki talin
hættuleg nema á einum stað en þó
megi alltaf búast við snjóflóðum eins
og er á ljöllum yfirleitt.
Uthcimtir þjálfun og th'ran
búnað
Ganga á Mount Blanc telst ekki
lengur til stærstu afreka í fjalla-
mennsku en það er ekki þar með sagt
að hver sem er sem telur sig í þokka-
Iegu Iíkamlegu formi geti smeygt sér
í gönguskó og lagt í’ánn. Þetta gera
menn ekki nema að hafa reynslu í
klifri og vel út búnir. Telur Bjami að
búnaður hvers og eins kosti ekki
undir 300 - 400 þúsund krónum á
mann. A nokkrum stöðum þarf að
klífa með öllum tilheyrandi fjalla-
búnaði og á leiðinni er einstigi, um
metri á breidd og til beggja handa er
hyldýpi svo skiptir þúsundum metra.
En vom þeir í hópi með öðmm?
„Nei,“ segir Bjami að bragði. „Við
vorum bara þrír saman á línu. Það
kostar offjár að fá leiðsögumann,
einar 40 þúsund krónur. Við Davíð
höfðum farið þetta áður og við
treystum á okkur sjálfa."
Hann segir að slysasögurnar hafi
ekki haft svo mikil áhrif á þá því
oftast sé það illa búið fólk sem lendir
í slysum. „Við rákumst á einn sem
var orðinn kaldur og búinn að gefast
upp. Hann var illa haldinn af hæðar-
veiki og lá þama fyrir fótum okkar
ásamt vini sínum. Við kölluðum á
þyrlu til að bjarga þeim með því að
skjóta flugeldi niður í fjallið. Þyrlan
kom og hirti upp jxssa tvo menn sem
eru dæmi um menn sem fara illa
búnir á fjallið.“
Bjami segir að lítið sé fylgst með
fólki sem leggur á fjallið, þar fer hver
á eigin ábyrgð en fundu þeir fyrir
hæðarveikinni? „Við tókum verkja-
töflur áður en við lögðum af stað og
tókum þær nokkmm sinnum á leið-
inni. Við fengum því ekki hausverk
en önnur einkenni hæðarveiki í
þessari hæð eru ælupest og niður-
gangur. Það er svo aftur þegar menn
eru komnir í enn meiri hæð að hætta
er á lungna- og heilabjúg."
Ferðin upp gekk að óskum enda
færið gott en lítið fór fyrir útsýninu
þegar toppnum var náð. „Þegar við
stóðum á tindi Mount Blanc var
skyggnið ekki nema 50 metrar. Við
Davíð urðum því að láta okkur nægja
að rifja upp hvemig útsýnið var árinu
áður þegar við stóðum í sömu sporum
í heiðskíru veðri. Það var frábært og
ekki hægt að lýsa því hvað það var
fallegt. Aftur á móti verður Einar að
láta sér nægja að hlusta á lýsingar
okkar af dásemdinni," segir Bjami.
Aldi'ei orðið eins hræddir
Eftir að tindinum var náð var bara um
eina leið að ræða, niður. Þeir fóm
aðra leið niður og átti gatan
framundan að vera greið. Annað átti
eftir að koma á daginn og á niður-
leiðinni urðu þeir fyrst hræddir.
„Þessi leið er löng og aflíðandi og því
oftast valin til niðurferðar. A leiðinni
er þó skriðjökull sem í fyrra var
enginn farartálmi. Þegar við komum
að kofa rétt fyrir ofan skriðjökulinn
kemur í ljós að hann hafði skriðið
mikið fram og var sem næst ófær.
Um leið kom í ljós að Davíð hafði
týnt broddunum,“ segir Bjami.
Það var því dökkt útlit en kalla
þurfti til þyrlu til að finna nýja leið
yfir jökulinn. Þeir ætluðu að ná að
kláfferjunni fyrir klukkan 6 um
kvöldið en þá fór hún síðustu ferð
niður. Töfin ofan við skriðjökulinn
gerði allar áætlanir um að ná
kláfferjunni að engu. „Klukkan var
orðin 6 þegar við loksins komumst af
stað. Eg var fremstur og Einar Örn
aftastur og á milli okkar var Davíð
sem var broddalaus. Leiðin var í einu
orði sagt hrikaleg. Jakar á stærð við
Landakirkju og Hvítahúsið héngu yfir
okkur og var virkilega tvísýnt að
reyna að fara með broddalausan
mann. Á sumum stöðum varð Einar
Öm að láta Davíð sfga og svo þurfti
ég að hífa hann upp. Ofan á allt var
myrkrið að skella á. Spmngumar lágu
í allar áttir, við heyrðum stöðugar
sprengingar í jöklinum og undir
honum heyrðum við í beljandi fljóti.
Það var því margt sem gerði þetta
ferðalag ógnvekjandi og á eftir vomm
við sammála um að við hefðum aldrei
orðið lrræddari á ævinni,“ segir Bjami
en þeir voru þrjá tíma að klöngrast
yfirjökulinn.
„Við komum af jöklinum um
klukkan 9 og þá áttum við eftir sem
nemur einum Hvannadalshnjúk niður
í bæ. Leiðin þangað lá eftir göngustíg
og vorum við komnir niður um
miðnætti. Þá vorum við búnir að vera
22 klukkutíma á göngu. Vorum við
gjörsamlega að niðurlotum komnir og
ég var með harðsperrur í þrjá daga á
eftir. Andlega vomm við líka algjör-
lega búnir.“
Aðaspurður segir Bjami að það
hafi verið mistök að týna broddum og
að athuga ekki hvemig færðin var á
leiðinni niður. „Við töldum þetta allt í
lagi vegna þess að jökullinn var
greiðfær þegar við fómm þessa leið í
fyrra. Eftir því sem okkur skildist
hafði jökullinn hlaupið fram nóttina á
undan þannig að það var ekki von að
við vissum af því," svaraði Bjami.
Hann segir erfitt að útskýra hvað
menn fá út úr fjallamennsku. „Maður
fær mikið út úr því að sigra eitt fjall
og ég mæli með fjallgöngu við hvern
sem er. Þetta tekur fram öðra sporti
sem ég hef reynt,“ segir Bjarni en
hvað um framhaldið. Er Mount
Everest inni í myndinni. „Næsta ár
emm við ákveðnir í að komast á
Matterhorn. Mount Everest er æðst
allra fjalla og æðsta takmark allra
fjallgöngumanna. Ég get ekkert sagt
um það núna hvort við eigum eftir að
reyna við þetta hæsta fjall heims. Það
verður alla vega ekki fyrr en eftir átta
til tíu ár,“ sagði Bjarni að lokum.
Staddir á hæsta tindi Vestur Evrópu Mount Blanc í 50 metra skyggni. F.v. Einar
Örn, Bjarni og Davíð.
Kláfurinn nær að tindínum lengst til vinstri en baðan burftu beir að klífa brjá
tinda áður en kom að Mount Blanc. Neðst til hægri er skriðjökullinn.