Reykjavík - 20.10.2012, Blaðsíða 9

920. október 2012
Góð mynd gerir mann að betri manneskju
Eigandi Grensásvídeós segir að tæknin gæti gengið af myndbandaleigunum
dauðum. Hann segir sérhæfingu nauðsynlega og leggur sérstaka áherslu á norrænar
myndir. Þegar hann leigir ekki út myndir, ræktar hann grænmeti og eldar mat.
Ragnar Snorrason hefur rekið Grensásvídeó í tæpan áratug eða frá árinu 2003, en leigan
hefur verið til lengur og er að hans
sögn elsta myndbandaleiga landsins
sem enn er í rekstri. Áhuga hans á kvik-
myndum má rekja allt aftur til þess
að hann var dyravörður og altmulig-
maður í Gamla bíói í Ingólfsstræti, þar
sem Íslenska óperan var síðan lengi
vel, en nú er leikhús. „Þar kemur þessi
bíómyndatenging sem gerir þetta allt
auðveldara,“ segir Ragnar. Þannig að
kvikmyndaáhuginn réð einhverju um
að Ragnar keypti myndbandaleigu í
stað þess að fara í annan rekstur.
Elskar norrænar myndir
„Svo er það líka áhuginn fyrir því að
bjóða upp á eitthvað annað. Mér fannst
orðið svo þreytt að koma inn á þessar
leigur þar sem er þessi leiðinlegi topp
10 eða topp 20 listi og sömu myndirnar
allsstaðar, þannig að ég fór strax í að
viða að mér efni. Ég elska norrænt efni,
en ég bjó í Noregi í tíu ár og er mjög
opinn fyrir norrænu efni sem núna
er að verða mjög áberandi með sjón-
varpsþáttum og bíómyndum.“ Hann
segir norrænt efni í allt öðrum klassa
heldur en dæmigerða bandaríska efnið.
Ragnar nefnir í tengslum við hvað
margir viðskiptavinir hafi verið seinir
að tileinka sér norrænt efni, þá kenn-
ingu að á sínum tíma hafi ríkissjón-
varpið gert stóra samninga við Svía
um efni eftir ónefnda höfunda þar sem
alvarleikinn og dramatíkin hafi verið
allsráðandi. Fólk hafi því haldið að það
sem kæmi frá Norðurlöndunum væri
bara hádramatík. Nú viti allir betur og
viðtökurnar fari sífellt batnandi.
Miðaldra karlar eiga
eftir að uppgötva
norrænar myndir
„Þegar ég byrjaði hugsaði ég stundum
hvað ég væri að gera með því að
kaupa danskar myndir því það væri
ekki nokkur maður sem leigði þær. Ég
var kominn með um hundrað myndir
áður en ég vissi af, en þær hreyfðust
ekki. Það tók tvö til þrjú ár áður en það
gerðist.“ Hann segir að enn þann dag
í dag komi til dæmis dönskukennarar
á leiguna og fyllist gleði líkt og jólin
væru komin hjá þeim þegar þeir sjá
úrvalið. Ragnar segir að miðaldra
karlmenn eigi eftir að uppgötva nor-
rænu myndirnar, það séu frekar konur
sem hafi áttað sig á því hvað þar sé að
finna. „Þær vilja ekki ofbeldismyndir
og ljótar myndir. Þær mega vera um
ljóta hluti, en verða vera vel gerðar og
ekki grimmar.“
Tæknin gæti gengið af
myndbandaleigunum
dauðum
Ragnar segir hins vegar myndbanda-
markaðinn hafa dregist saman, lítið selj-
ist í verslunum af diskum og leiga dregist
saman sömuleiðis. Tækninni fleygi fram
og nú sé svo komið að fólk þurfi jafnvel
ekki að fara út á leigu til að sækja sér
mynd, heldur fái hana á netinu.
„Þetta er stóri höfuðverkurinn og við
erum bara að kynnast þessu núna. Þetta
er allt annað umhverfi og gríðarlegar
breytingar. Þetta þýðir bara að úrvalið,
allavega af löglega efninu, alveg snar-
minnkar.“ Hann segir að þótt stóru
símafyrirtækin reki þessar netleigur
muni þau aldrei leggja áherslu á
myndir eins og til að mynda þær sem
má fá hjá Grensásvídeói, því fyrst og
fremst verði gert út á metsölumyndir,
aðallega bandarískar. „Auðvitað finnst
einn og einn gullmoli þar inn á milli
eins og franska myndin Intouchables,
en bara af því að hún sló í gegn.“
Ragnar segir að tæknibyltingin eigi
eftir að ganga að miklu leyti af víd-
eóleigunum dauðum, ein og ein muni
lifa en ekki skila miklum gróða. Þetta
hafi sýnt sig út um allan heim. Leigur
sem gætu kannski lifað af séu þær sem
marka sér sérstöðu, til dæmis eins og
Grensásvídeó reynir að gera, en það
verði hins vegar að koma í ljós hvort að
hinn smái íslenski markaður sé nógu
stór. Kakan sé ekki það stór. „Það er
voða sorglegt að hugsa til þess að ekki
verði boðið upp á neitt annað en snill-
ingana í Hollywood.“
Ragnar segir að þumalputtareglan sé
sú að leigja þurfi út hverja mynd tólf
til þrettán sinnum til að standa undir
kostnaðinum við að kaupa hana, en
oft sé myndin þá orðin rispuð, brotin
og skemmd.
Ekkert leiðinlegra en
fyrirsjáanleg mynd
Ragnar segist sjálfur horfa kvikmyndir
og mjög mikið á norrænar myndir
enda séu það yfirleitt myndir sem eru
í háum gæðaflokki og mun betri á allan
hátt en dæmigerðar amerískar myndir.
Einnig horfi hann töluvert á franskar
myndir sem séu ferskar og maður viti
ekki alltaf fyrirfram hvað gerist. „Það er
ekkert leiðinlegra en að horfa á mynd
sem er fyrirsjáanleg, hún heldur manni
ekki vakandi. Það er eins og menn þori
meiru í Evrópu, það er allt orðið svo
staðlað fyrir vestan.“ Þá segir Ragnar
Breta búa til frábært efni og hafi gert
lengi, gæðaefni komi sífellt þaðan og
margar sjónvarpsþáttaraðir eins og um
Morse og Poirot megi horfa á aftur og
aftur.
Það hvað mynd kosti sé ekki ávísun
á gæði, heldur handritið, leikurinn
og vinnan við myndina sem skapi
gæðin. „Ég segi alltaf að það sé mikill
kostur við bíómynd ef hún gerir það
að verkum að maður verður aðeins
skárri manneskja á eftir. Setji mann
inn í vandamál annarra og fái mann
til að hugsa um lífið og tilveruna. Í
virkilega góðum myndum er oft tekið
á gríðarlega erfiðum hlutum. Það er
komið með lausnir eða lausnirnar eru
ræddar og eftir á er maður oft betur í
stakk búinn til að takast á við lífið sjálft.
Þess vegna skiptir máli að horfa á gott
efni, að velja úr.“
Ræktar allt sitt grænmeti
sjálfur
En þegar Ragnar stendur ekki vaktina
í Grensásvídeó, stundar hann útivist
með fjölskyldunni, en hann er líka ötull
matjurtaræktandi.
„Við ræktum tómata og allt græn-
meti, brokkólí, kartöflur, rófur og
gulrætur, þannig að ég er alveg fastur
í því á sumrin að rækta. Það hefur
því komið sér vel að vera með þessa
vídeóleigu því þá hef ég getað verið í
ræktuninni á morgnana. Nú eru allir
frystar stútfullir af heimaræktuðu
grænmeti. Og svo strax í júlí byrja
ég að tína sveppi og á fleiri kíló af
þurrkuðum sveppum sem ég nota í
sósur, súpur og fyllingar í pasta. Ætli
ég hafi ekki líka tínt 40 til 50 kíló af
berjum og ég bý til sultur og safa og
líkjör. Sambýliskonan hefur að vísu
smá áhyggjur af öllum þessum líkjör
sem ég á.“ Líkjörin notar hann gjarnan
til gjafa sem og sulturnar. Þá veiðir
hann í matinn og er bæði með vatna-
bát sem hann notar á Þingvallavatni
og bát sem hann notar á sjóinn.
Aldrei verið í herbergi
með jafmmörgum með
sama áhugamál
Það kemur því kannski ekki á óvart að
Ragnari finnst gríðarlega gaman af því
að elda og gerir mikið af því. Snilldar-
takar hans í eldhúsinu verða þjóðinni
sýnilegir fljótlega, því Ragnar tekur þátt
í matreiðslukeppninni Masterchef, en
sýning þáttanna hefst á Stöð 2 í næsta
mánuði.
„Það var skorað á mig að taka þátt
og ég hoppaði bara á það. Þetta er mjög
skemmtilegt. Þarna hittir maður fólk
sem hefur sama áhugamál, ég hef aldrei
verið í herbergi með jafnmörgum sem
hafa jafn mikinn áhuga og ég á mat,
þannig að það var nóg að tala um.“
Hann segist vera afar hrifinn af því
sem kallað er „slow food“.
Með mesta safn
mynddiska matreiðslusnill-
inga
Reyndar sameinar Ragnar áhugamálin
sín tvö; kvikmyndir og eldamennsku,
því á leigunni hjá honum er hann
með gott úrval af matreiðsluþáttum
til útleigu.
„Ég er með stærsta safn diska með
matreiðslusnillingum allsstaðar að
úr heiminum. Maður þarf ekki að
fara langt aftur í tímann til að muna
að þá voru uppskriftir að sósum og
öðru leyndarmál, en á þessum diskum
eru snillingarnir að gefa okkur öll sín
leyndarmál. Þess vegna verða til svona
kallar eins og ég og fólk út um allan bæ
sem fer að reyna sig og sér að þetta þarf
ekki að vera flókið eða erfitt. Ragnar
segir að auðvitað geri menn mistök og
matreiðslan stundum klúðrist.
„Eins og þegar ég saltaði saltkjöt í
fyrsta skipti. Einhvern tímann um vet-
urinn var ég búinn að gleyma að þetta
var saltkjöt og bjó til indverskan pott-
rétt úr saltkjötinu. Það var ekki borðað
mikið af því,“ segir Ragnar Snorrason
kvikmyndaáhugamaður og meistara-
kokkur í Grensásvídeói.
Grensásvídeó er elsta starfandi myndbandaleiga landsins.
ragnar segir að tæknin gæti gengið af myndbandaleigunum dauðum.
klassískar myndir skipa stóran sess.
ragnar sameinar í vinnunni tvö áhugamál, kvikmyndir og matreiðslu.