Alþýðublaðið - 21.06.1924, Blaðsíða 2

AK.PYS»*lSLa»I»»
íslandsbanki
héfir Dýlega gefið út reikning
slnn íyrir síðast liðið ár. Sam-
kvœmt honum hefir kostnaður-
inn, þar með talið 338 þús. kr.
gengistap, orðlð um 930 þús. kr.,
en tekjurnar: vextir, forvextir
og ómakslaun um 1 ^/a milljón
króná meirl en vaxtagreiðslur
bankans af skuldum hans og
innlánsfé. Atðurlnn telst því kr.
585596,60, og svarar það til um
i3°/o at hlutaténu, 4V2 milljón.
Hefztu eignaliðir bankans eru
þcssir: Málmforði um 2a/g mill-
jón, rtiknlngslán um 10 millj.,
víxlar um 22 millj., ýmsir skuldu-
nautar um 4* 1/* milljón. Skuld -
megln er talið auk hlutafjárins:
Seðlar um 51/* milljón, innstæðu-
fé alls um 18 milljónir, skuldir
vlð erlenda banka og ýmsa
skuldheimtumenn um 13 millj.
Varasjóður og ágóði þessa árs
teht samtals um 2900000 krón-
ur. Jatnaðarreikningur bankans
er gerður upp með um 45 mill-
jónum og umsetningin öil talin
um 367 milljónir króna.
Bankastjórar eru nú Sigurður
Eggerz og Jens B. Waage, báðlr
stjórnskipaðir, og Eggert Ciaes-
sen, ráðinn at hluthöfum. Kaup
þeirrá þriggja er um 90 þús. kr.
Reykjanes
1 Gtnllbrlngnsýslu.
---- (Frh.)
Slvalningur einn mikill gengur
alt frá efra loftinu og niður í
gegn eftir miöju vitans. Hann er
úr timbri og holur innan. Innan í
honum eru strengir með lóðum
neðan í. Svara þau til lóða í
gömlum stundaklukkum, en eru
mörgum sinnum þyngri. Þau síga
á fjórum stundum nærri alla leíð
niður að gólfl. Þá er strengurinn
aftur undinn upp á vindu, sem er
uppi á efra loftinu skamt frá
ljóskerinu, þar sem vitaljósið log-
ar. Jafnskjótt byrja lóðin að siga
á ný. Átök þeirra valda því, að
Ijóskerið snýst. Svo er lampinn
ásamt ljósahjálminum nefndur. —
Ljósið sjálft logar á oiíulampa. þó
að það só nokkuð stórt, sæist það
Jó eigi um iangan veg til hlítar,
ef ekki væri hjálmurinn. Hann er
stórt hylki, sem lykur ura
lampann. Tvær hliðar þess eiu
stærstar, og eru þær bungumynd-
aðar. Verða þar af tveir miklir
skildir og eru samsettir af mörg-
um stækkunarglerjum. Þess konar
gler eru þykkust í miðjunni. Um
þau geturðu lesið nánar f eðlis-
fræðinni þinni. — Við að fara
gegn um gierjaskildi þessa marg-
faldast birtan svo mjög. að hún
verður jafnmikii og af 15 púsund•
íim smákerta.1)
Reyndu að hugsa þér, hve mikil
sú ljósadýið yrði, ef samtímis
logaði á 75 jólatrjám í einum sal
og væru 200 kerti á hverju.
Ljóskerið er á sífeldri hreyflngu,
þegar logar á vitanum. faö er
fast ofan á málmborði, sem er
hálfkúiumyndað að neðan. Borðið
leikur í stórri skál og flýtur þar í
kvikasilfri, svo að gangurinn er
mjúkur og jafn. Aflið, sem hrey.f-
ingunni veldur, eru lóðin, sem ég
sagði þér frá áðan. Svo er um
búið, að þyngd þeirra lætur ljós-
kerið ekkert næði fá. á meðan
vólin er í gangi. Alt af verður
það að snúast um sjálft sig.
Þannig er oft í vélum einni hreyf-
ingunni breytt í aðra, svo sem
þegar hreyflng fótafjalarinnar á
rokknum snýr hjólunum, Þœr
hreyflngar geturðu sjálfur athugað
og séð, hvernig aðra leiðir af
hinni.
Ljóskerið Bnýst >með bó1u<,
elns og sagt er í daglegu tali.
Fyrir því er hurð úr málmi, og
málmkjölur er á samskeytum
skjaldanna, sem stækkunarglerin
mynda, Nú er svo, sem að lík-
indum iætur, að málmurinn er
ógagnsær. Þetta heflr þær verk-
anir, að þór sýnist Ijósið leiftrá.
Þór sýnist það hve.fa eða minka,
þegar hurðin eða samskeytin snúa
að þðr, en á eftir kemur glamp-
inn framan í þig., Þá snýr önnur
hvor bjarta hliðin á móti þór. —
Snúningarnir eru tveir á mínútu.
Ef þú stendur úti fyrir vitanum
um dimma vetrarnótt í góðu veðri,
þá sérðu, hvernig ljósrákirnar svífa
umhyerfls hann, en skugga ber á
milli. Sértu aftur á móti i nægi-
legri fjarlægð, þá sér þú vitann
leiftra, en ljósrákirnar sérðu ekki.
1) Samkvæmt upplýuingu frú vita-
málastjóranum.
■tonoitafMKtataafMfsananatiota
$ AlþýðuMaðlð g
5 kemur út á hrerjum virkum degi. 8
II
I
d.g- JI
l
3
&
3
ö
i
!
s
vi8
Afgreiðsla
Ingólfsitreti — opin
lega frá kl. 9 árd. til kl. 8 liðd.
Skrifitofa
á Bjargarstig 2 (niðri) opin kl.
9Vs—lO1/* árd. og 8—9 iíðd.
Sí m ar:
683: prentimiðjd?
988: afgreiðila.
1294: rititjórn.
Verðlag:
Askriftarverð kr. l,0t á mánuði.
Auglýsingaverð kr. 0,15 mm. eind.
toftoi todofiof toftoftaooftoftoti
i
Hvergi fást betri né ódýrari
sólningar á skóm en í Bargataða-
stræti 20 (niðrj). — V. B. Mýrdal.
Af hreyflngu þessari er vita-
ljóaið auðþekt. enda gæti farið illa
fyiir sjómönnum, ef þeir færu
eftir öðru ljósi í misgripum. Þess
vegna ríður mjög á því, að ljós-
kerið nemi ekki staðar á nóttum,
og að hreyflngin só jöfn, en ljós
og rúður í góðu lagi. Undir því
getur lif margra manna verið
komið^- t’ess vegna gæta vöku-
menn vitans hverja nótt þann
hluta ársins, sem ljósið logar, frá
1. degi ágústmánaðar til 15. maí.
Úr varðklefanum geta þeir séð af
ljósglampanum, hvort >gangur<
vitans er í lagi. Pó verður sá,
aem er á verði, jafnan að fara
við og við upp á ljóskersloftið, og
athuga nánara, hvort ekkert geti
valdið truflun. í vondum veðrum
verður þeim oft ónæðissamt. —-
Á morgnana er Ijósið slökt og
ljóskerið stöðvað skömmu fyrir
sólaruppkomu. Pá er það sveipað
líni, svo að sólin skíni ekki á
stækkunarglerin. Ljóskerið og ðnn-
ur áhöld vitans skulu jafnan vera
gljáfægð, svo að andlitsmynd
spegiist í málminum. — Myndiir
þú bjósa að vera til lengdar vöku-
maður í Reykjanesvita? — (Frh.)
Ouðm. B. Ólafsson
úr Grindavik.