Akureyri - 20.03.2014, Blaðsíða 18

18 11. tölublað 4. árgangur 20. mars 2014
AÐSEND GREIN FRIÐLEIFUR INGI BRYNJARSSON
Miðbæjarskipulagið - glans-
mynd sem gengur ekki upp
Eins og flestum ætti að vera kunn-
ugt um þá er Hringvegurinn í eigu
þjóðarinnar og hluti almannasam-
gangnakerfis Íslands. Hringvegurinn
er partur af innviðum þessa lands,
rétt eins og flugvöllurinn í Vatnsmýri
Reykjavíkurborgar, og breytingar
á honum varða því almanna hag.
Þótt skipulagsvaldið liggi hjá
hverju sveitarfélagi fyrir sig, hafa
skipulagshugmyndir Reykjavíkur-
borgar um brottflutning Reykja-
víkurflugvallar úr Vatnsmýrinnni
gert Akureyringum og þjóðinni allri
ljóst að það á ekki að vera einka-
mál hvers sveitarfélags fyrir sig að
gera breyta almannasamgöngukerfi
landsins.
Vegagerðin er vegahaldari Hring-
vegarins fyrir hönd almennings. Hún
hefur það erfiða hlutverk að reyna
að samræma almannahagsmuni
sérhagsmunum hvers sveitarfélags.
Eitt hlutverka Vegagerðarinnar er
að áætla umferð á þjóðvegi landsins.
Þetta er gert svo að hægt sé að hanna
vegi í samræmi við umferð. Um
hönnun vega gilda ákveðnir staðl-
ar. Þessir staðlar byggja á áratuga
reynslu og útreikningum, sem líkja
eftir veruleikanum. Þegar Vegagerðin
ákveður að tiltekinn staðall skuli
gilda, þá má alla jafna ekki víkja frá
honum nema brýna nauðsyn beri til
og útreikningar hönnuða sýni fram á
að frávik frá staðli valdi ekki skaða/
tjóni eða töfum á umferð.
Hjá Vegagerðinni má finna staðla
fyrir vegbreidd og fjölda akreina er
taka mið af því hversu mikla umferð
viðkomandi vegkafli á að geta flutt.
Dæmi má taka af því að þegar um-
ferð um vegkafla er orðin 9.000(bíl-
um/sólarhring) segja staðlar Vega-
gerðarinnar að þá skuli sá vegkafli
vera 4 akreinar eða 2 + 2 vegur.
Óvissa í tölum
Í gegnum Akureyrarbæ liggur þjóð-
vegur sem er hluti af Hringveginum,
nánar til tekið vegkafli 1-p7. Utan
Glerár heitir þessi vegkafli Hörgár-
braut en sunnan hennar, Glerárbraut
og nær hún að Kaupvangsstræti í
suðri.
Langtíma umferðartalning
(árstalning) á Glerárbraut hefur ekki
farið fram í meira en 10 -15 ár en
vikulöng talning (skynditalning) Vega-
gerðarinnar vorið 2009 benti til þess að
umferð á vegkaflanum á milli Tryggva-
brautar og Þórunnarstrætis gæti verið
um 17.500(bílar/sólarhring), að meðal-
tali alla daga ársins táknað sem ÁDU
= ársdagsumferð. Verkfræðistofan Efla
og Akureyrarbær hafa áætlað, út frá
handtalningum (þar sem talið er hluta
úr degi) að umferðin sunnan Þórunnar-
strætis sé um 12.000(bílar/sólarhring)
og á kaflanum milli Strandgötu og
að Kaupvangsstræti sé hún rúmlega
10.000(bílar/sólarhring).
Akureyrarbær hefur einnig kann-
að þungaumferð á nokkrum stofn-
brautum sínum þ.á.m. Glerárgötu
og benda þær athuganir til þess að
þungaumferðin sé um 5% af allri
umferð sem fer um götuna.
Sé gengið út frá því að áður
nefndar umferðartölur séu réttar,
þá á Glerárbraut að vera 2 + 2 veg-
ur eins og hún er nú, skv. stöðlum
Vegagerðarinnar.
Ýmislegt bendir þó til þess að
rannsaka þurfi umferðina á Gler-
árgötu frekar, en miklar skekkjur
þurfa að vera í útreikningum svo að
ítarlegri mælingar, eins og árstalning,
sýni fram á að umferðin sé minni en
9.000(bílar/sólarhring) og allt eins
gæti umferðin verið meiri en núver-
andi áætlanir benda til.
Handtalningar, hluta úr degi, eru
ekki fullnægjandi upplýsingar til að
áætla ÁDU nema að hægt sé að bera
niðurstöður talningarinnar saman
við ársteljara sem er staðsettur er á
vegkafla er hefur sömu einkenni um-
ferðar og sá kafli er handtalið var á.
Aðeins einn fastur árstalningastaður
er innan bæjarmarka Akureyrar og
er hann staðsettur á Drottningabraut
sunnan við Leirunesti. Þessi vegkafli
hefur ekki sömu umferðareinkenni
og Glerárbraut, og er því ómarktæk-
ur til samanburðar.
Niðurstaðan er því sú að Efla/Ak-
ureyrarbær geta ekki áætlað ÁDU
á Glerárgötu með nægjanlegri ná-
kvæmni.
Teflt á tæpasta vað
Efla verkfræðistofa, sem skrifaði
umferðarskýrslu fyrir miðbæjar-
skipulagið árið 2009, bendir á að
norskur staðall heimili ÁDU allt að
15.000(bílum/sólarhring) á tveggja
akreina vegi 1+1. Á þetta hefur Ak-
ureyrarbær hengt hatt sinn, í núver-
andi skipulagstillögu sinni. Þá er rétt
að fólk átti sig á að hér er verið að
tala um mesta mögulegt umferðar-
magn, í þéttbýli. Þetta umferðarhá-
mark miðast við bestu aðstæður þar
sem umferðin fær að streyma nán-
ast óhindrað um, þ.e. lítil sem engin
truflun frá þungaumferð, bílastæð-
um meðfram vegi, gangandi, hjólandi
umferð, þéttleiki bílaumferðarinnar
hagstæður og ætla má veðurfar í
samræmi við suður Noreg.
Staðallinn tekur einnig tillit til
akreinabreiddar á þann hátt að ef
akreinar eru innan tiltekinna marka
þá má þungaumferð ekki vera meiri
en 100(bílar/sólarhring) því annars
flytur viðkomandi vegkafli ekki
meira en 4.000(bíla/sólarhring) og
það sama gildir ef bílastæði eru með-
fram akreinum.
Til fróðleiks má benda á, að
þungaumferðin skv. athugunum
Akureyrarbæjar er um 500(bílar/
sólarhring) eða 5 sinnum meiri en
norski staðallinn notar sem lág-
marks viðmið.
Þar sem Akureyri er á Íslandi,
en ekki í suður Noregi, má draga
þá ályktun að bæjaryfirvöld geti
verið að tefla á tæpasta vað með
því að ætla Glerágötu að bera upp
undir 15.000(bíla/sólarhring), í lok
skipulagstímans.
Samkvæmt ofansögðu er einnig
raunveruleg hætta á að tveggja
akreina vegur, við okkar íslensku
aðstæður, flytji ekki með góðu móti
nema helming þeirrar umferðar sem
nú þegar fer um syðri hluta Gler-
árgötu.
Síðan er augljóst að for-
gangsakstur svo sem, lögreglu
sjúkrabíla og slökkviliðs lendir í
ógöngum á þröngri tveggja akreina
götu, einkum þegar umferðin er sem
mest og þörfin oft brýnust.
Lítil sæt íbúagata?
Loks má spyrja sig, hver vill búa ofan
í þessari miklu umferðargötu, með
heildarfjölda bíla yfir 10.000(bíla/
sólarhr) þar af eru 500(bílar/sólar-
hring) sótspúandi hávaðasöm þung-
umferð sem er á ferli allan sólar-
hringinn alla daga ársins?
Er hægt að breyta Glerárgötu,
sem er þjóðvegur í þéttbýli, í litla
sæta íbúagötu (eins og myndir í
skipulaginu gefa sterkt í skyn) án
þess að tefla almannahag í tvísýnu?
Svo öllu sé til haga haldið þá
vildi ég gjarnan að draumsýn Loga
Einarssonar vinar míns um þennan
fallega miðbæ geti gengið upp.
Niðurstaða
Ég tel mig hafa hér fært fram ítarleg
rök fyrir því að skipulagið gengur
ekki upp og ég verð ég að halda mig
það sem þekking mín á umferðar-
flæði segir mér: ,,tilraunin“ er ekki
áhættunnar virði.
Ég skora því hér með á Akureyrar-
bæ að draga þessa deiliskipulags-
tillögu til baka svo forða megi fyr-
irsjáanlegu tjóni verði hún raungerð.
Þetta eru mínar skoðanir.
Höfundur er umferðarsér-
fræðingur hjá Vegagerðinni
Friðleifur Ingi
Brynjarsson
Ég skora því hér með á Akureyrarbæ
að draga þessa deili skipu lagstillögu
til baka svo forða megi fyrirsjáanlegu
tjóni verði hún raungerð.
Góðkaup A
2.490.-
Miðstærð pizza
með 3 áleggjum
+Brauðstangir
eða franskar
eða hvítlauksbrauð
+2L gos
Góðkaup B
2.890.-
Stór pizza
með 3 áleggjum
+Brauðstangir
eða franskar
eða hvítlauksbrauð
+2L gos
Góðkaup C
3.990.-
2x stór pönnupizza
með 3 áleggjum
+Brauðstangir
eða franskar
eða hvítlauksbrauð
+2L gos.
Góðkaup D
3.990.-
2x stór pizza
með 3 áleggjum
+Brauðstangir
eða franskar
eða hvítlauksbrauð
+2L gos.
Sparkaup A
1.290.-
Miðstærð pizza
með 2 áleggjum.
Sparkaup B
1.690.-
Stór pizza
með 2 áleggjum.
Sparkaup C
1.690.-
Stór pönnupizza
með 2 áleggjum.
Sparkaup D
2.090.-
2x miðstærð pizza
með 2 áleggjum.
Pantaðu með APPinu og fáðu 30% afslátt
Afsláttarkóðinn er APP01
Sækja APP
Þriðjudagar eru APPsláttardagar
Pantaðu með APPi, á greifinn.is
eða í síma 460 1600
G r e i f i n n V e i t i n g a h ú s | G l e r á r g ö t u 2 0 | 6 0 0 A k u r e y r i | w w w . g r e i f i n n . i s
Góðkaup Samsett tilboð:Pizza, meðlæti og gos, sótt eða heimseint (+ 700 kr)
Sparkaup - Sótt Pizzu tilboð:Stök pizza tvö álegg, aðeins sótt.