Austurland - 06.09.2012, Síða 4
4 6. SEPTEMBER 2012
Ferðaþjónusta í vanda?
Mikil umræða hefur átt sér stað um áhrif fyrirhugaðrar hækkunar á
virðisaukaskatti úr 7% í 25,5% á ferðaþjónustuna á Íslandi en í sumar var
sérstakt gistináttagjald, 100 krónur, lagt á gistirými.
Sjónarmið stjórnvalda eru þau að mikilvægt sé að skattar í ferðaþjónustu séu svipaðir
og í öðrum atvinnugreinum.
Ferðaþjónustan hefur hafnað þessu og
vísað til þess að í nágrannlöndunum
sé hvergi 25,5% og víðast sé
virðisaukaskattur af ferðaþjónustu í
lægra skattþrepi. Jafnframt hefur verið
bent á að hækkun á virðisaukaskatti í
Danmörku hafi orðið til þess að velta
ferðaþjónustunnar hafi minnkað um
7,2% fyrri hluta ársins samanborið
við sama tímabil árið áður er lægra
skattþrep var við lýði (HORESTA
samtök hótela og veitingastaða í
Danmörku, 2012). Sérstaklega má rekja
þennan samdrátt ferðaþjónustunnar í
Danmörku til þess að erfitt sé að draga
að alþjóðlegar ráðstefnur og viðburði
til Danmerkur þar sem Danir standist
ekki verðsamanburð. Viðburðir af
þessu tagi eru mikilvægur liður í að
lengja ferðamannatímann samanber
átakið „Ísland allt árið“.
Í greinagerð KPMG (Alexander
G. Eðvardsson, 30. ágúst 2012)
um áhrif fyrirhugaðra breytinga
á virðisaukaskatti á hótelrekstur
kemur fram að þrátt fyrir að
ferðaþjónustugeirinn hafi að
einhverju leyti fengið virðisaukaskatt
endurgreiddan vegna starfseminnar þá
hafi ástæður þess legið í innskatti vegna
endurbóta og húsnæðiskostnaðar en
ekki vegna almenns rekstrarkostnaðar.
Taki ferðaþjónustan á sig
hækkunina þá mun framlegð innan
ferðaþjónustunnar fara úr því að vera
jákvæði um 5,9% í að vera neikvæð
um 4,2%. Verði hækkuninni hleypt út
í verðlagið er því spáð að gestum fækki
um 8,6% sem myndi jafnframt þýða
neikvæða framlegð um 2,5%. Ef litið er
til afkomutalna hótel- og gistiheimila
árið 2011 má sjá að ekki er svigrúm hjá
greininni til að taka á sig skerðingu á
tekjum sem óhjákvæmilega verur ef
hækkun á virðisaukaskatti nær fram
að ganga. Gert er ráð fyrir að fækkun
ferðamanna og styttri dvöl þeirra á
landinu geti orðið til þess að ríkissjóður
verði af 1,2 til 3.4 milljörðum á ári og að
heildartekjur samfélagsins geti lækkað
um 10 til 28 milljarða.
Ferðaþjónustuaðilar hafa bent á
að gistináttagjald sé handahófskennd
skattheimta og flókin í framkvæmd.
Þá hefur verið rætt að mögulegt
sé að setja á svokallað komugjald
þegar ferðamenn koma til landsins.
Í greinagerð frá Icelandair (Bogi
Nils Bogason, 2012) kemur fram
að slíkt gjald muni hafa bein áhrif á
verð flugmiða en rannsóknir sýna að
hækkun á fargjöldum um 1% veldur
meira en 1% samdrætti í eftirspurn.
Greinarhöfundi lék forvitni á að
vita hvernig sumarið hefði gengið og
hvaða skoðun ferðaþjónustuaðilar
hefðu á fyrirhuguðum hækkunum.
Leitað var til 10 ferðaþjónustuaðila
með nokkrar spurningar um fjölgun
ferðamanna, þróun ferðaþjónustunnar
og álit þeirra á aukinni skattlagningu.
Af þeim 10 er fengu sendar
spurningar svöruðu 5: Auður Anna
Ingólfsdóttir, hótelstýra á Hótel Héraði
á Egilsstöðum, Guðjón Böðvarsson,
hótelstjóri á Hótel Tanga, Arngrímur
Viðar Arngrímsson, eigandi og
framkvæmdastjóri Ferðaþjónustunnar
Álfheima á Borgarfirði eystri, Ríkey
Kristjánsdóttir, einn eigenda á Hótel
Öldunni á Seyðisfirði og Þórir
Stefánsson, eigandi og hótelstjóri á
Hótel Framtíð á Djúpavogi
Viðhorf ferðaþjónustuaðila
Flestir töldu að fjölgun ferðamanna í ár
sé óveruleg en Þórir, hótelstjóri á Hótel
Framtíð, hefur orðið var við talsverða
fjölgun á Djúpavogi miðað við 2010
og 2011 en árið næði ekki þeim fjölda
sem hefði verið árið 2009.
Fram kom að flestir ferðamenn
koma frá Þýskalandi en fjölgun hefur
verið á ferðamönnum frá Ísrael,
Bandaríkjunum og Asíulöndunum.
Einnig koma Balkanlöndin sterk inn.
Aðspurð ir um hvor t
ferðaþjónustuaðilar gætu greint að
ferðamannatímabilið væri að lengjast
samanber átaksverkefnið „Ísland allt
árið“ þá kom fram hjá Auði á Hótel
Héraði að Japanir væru að koma
utan hefðbundins ferðamannatíma
til að skoða norðurljósin. Guðjón
Böðvarsson, hótelstjóri á Tanga á
Vopnafirði, sagðist ekki finna fyrir
lengingu ferðamannatímabilsins og
taldi að eflaust hefðu átaksverkefni
í markaðssetningu meiri áhrif á
gamalgróna ferðamannastaði.
Allir þeir sem svöruðu töldu að
álagning gistináttagjalds væri flókin
í framkvæmd og skilaði litlu þegar á
heildina væri litið.
Aðspurðir um fyrirhugaða hækkun
á virðisaukaskatti á gistingu þá töldu
allir þeir sem svöruðu að greinin mætti
alls ekki við þeirri hækkun en Ríkey
hjá Hótel Öldunni á Seyðisfirði taldi að
slík hækkun myndi koma verst niður
á ferðaþjónustuaðilum á jaðarsvæðum
Fram kom hjá Auði Önnu, hótelstjóra
á Hótel Héraði á Egilsstöðum, að hún
áætlaði að hækkunin myndi leiða til
10-15% samdráttar í greininni þar sem
ferðamenn og ferðaskrifstofur myndu
stytta ferðir og fjöldi ferðamanna
myndi leita annað. Á Hótel Héraði er
þegar búið að selja 70% af gistinóttum
næsta sumars og því erfitt að breyta
verðinu.
Fram kom hjá Arngrími Viðari,
framkvæmdastjóra Álfheima á
Borgarfirði eystri, að meginþorri
þeirra fjármuna sem varið sé til
uppbyggingar á ferðaþjónustustöðum
renni til opinberra aðila. Vissulega
þurfi fjármagn til uppbyggingar en
mikilvægt sé að velta þeim vanda ekki
yfir á flugfélög eða ferðaþjónustuaðila
heldur mætti hugsa sér að landeigendur
og opinberir aðilar innheimtu hófsamt
gjald (t.d. 300-500 krónur) fyrir komu
á um 20 vinsælustu ferðamannastaði
landsins og gætu þá í staðinn veitt
mannsæmandi þjónustu.
Fjármálaráðherra Oddný Harðar-
dóttir hefur sett á laggirnar nefnd
stjórnvalda og hagsmunaðila
sem er að fara yfir málið, Samtök
ferðaþjónustunnar vona að sú
vinna muni skila sér í nýrri
nálgun í skattlagningu á greinina
og nauðsynlegri fjármögnun til
uppbyggingar á grunnþjónustu
á vinsælustu ferðamannastöðum
landsins. -SGK
Plasthlífar arctictrucks.is
Kletthálsi 3 - 110 Reykjavík - sími 540 4900 - www.arctictrucks.is
á húdd, glugga og ljós
Hótel Aldan seyðisfirði. Mynd: Ríkey Kristjánsdóttir
Hótel Tangi á Vopnafirði. Mynd: Guðjón Böðvarsson
Kræsingar. Mynd:
Ríkey Kristjánsdóttir