Skessuhorn - 05.09.2007, Side 20
20 MIÐVIKUDAGUR 5. SEPTEMBER
Á veg um Eyr byggju Sögu mið
stöðv ar í Grund ar firði er nú unn
ið að stofn un Sagna mið stöðv ar Ís
lands. Mark mið henn ar er að end
ur vekja og kynna sagna list sem lif
andi list form. Hér er um veru lega
stór huga og metn að ar full ar hug
mynd ir að ræða sem fróð legt verð ur
að sjá hvort fái verð skuld að braut ar
gengi. Verk efni slíkr ar mið stöðv ar
verða margs kon ar og miða að því
að efla vit und þjóð ar inn ar um þann
ríku lega sagna arf sem hún á. Helstu
á hersl ur í starfi mið stöðv ar inn ar
verða því að standa fyr ir nám skeið
um í sagna list, skipu leggja og koma
upp tengsla neti ís lensks sagna fólks,
standa fyr ir al þjóð legri sagna há tíð
og koma á ís lensk um sagna degi um
allt land. Eft ir er að vinna á kveðn
um hug mynd um fram gang varð
andi upp bygg ingu Sagna mið stöðv
ar Ís lands, seg ir Ingi Hans Jóns son,
for stöðu mað ur Eyr byggju og hug
mynda smið ur verk efn is ins. „Með
upp bygg ingu slíkr ar menn ing ar
mið stöðv ar, sem jafn framt má telja
að verði á kveð in hrygg súla í menn
ing ar lífi Grund ar fjarð ar, þá gæti
þang að færst star semi eins og t.d.
sú sem er í sam komu húsi bæj ar ins
og bóka safni svo eitt hvað sé nefnt.“
Ingi Hans seg ir að enn eigi eft ir að
vinna þeim hug mynd um braut ar
geng is inn an bæj ar fé lags ins og því
sé á þessu stigi ekk ert hægt að segja
til um hug fólks gagn vart hug
mynd inni.
Sagna land ið Ís land
Ingi Hans hef ur und an far in ár
unn ið að þess ari hug mynd og skoð
að sér stak lega hvern ig Skot ar hafa
stað ið að upp bygg ingu sinn ar mið
stöðv ar sem nefn ist Soct t ish Story
t ell ing Cent er og er í Ed in borg.
Hann seg ir að sú stað reynd að nýj
ar kyn slóð ir eru vart eða ekki læs
ar á ís lensk an sagna arf sé ógn vekj
andi fyr ir sögu þjóð ina. „Við höf
um ver ið tals vert í sagna mennsku
og höf um stað ið fyr ir sagna vök um
í Sögu mið stöð inni jafn framt því
að hafa tek ið þátt í slík um at burð
um bæði hér heima og er lend is. En
nú er kom ið að því að stíga næstu
skref. Sagna land ið Ís land þarf að
eign ast mið stöð fyr ir sagna list ina.
Mið stöð sem unn ið get ur að fyrr
greind um verk efn um auk þess að
end ur vinna þjóð sög urn ar og koma
þeim á fram færi við nú tím ann með
nú tíma tækni, það er auð vit að bara
næsta skref.“ Ingi Hans seg ir mik
inn hug í stjórn Sögu mið stöðv ar
inn ar og einnig séu stjórn end ur
Grund ar fjarð ar bæj ar mjög já kvæð ir
og á huga sam ir um fram gang þessa
verk efn is. „Við erum að hefja kynn
ingu á hug mynd inni með al þing
manna og á dög un um heim sótti
for sætis nefnd Al þing is Sögu mið
stöð ina þar sem Björg Á gústs dótt
ir stjórn ar for mað ur kynnti hug
mynd ina.
Rekst ur geng ið vel
Rekst ur Eyr byggju hef ur geng ið
vel í sum ar og stöðugt fleiri sækja
við burði á henn ar veg um. Nýtt að
sókn ar met var sett í júlí mán uði
þeg ar gesta fjöld inn fór yfir 2500
manns. Í júní og á gúst komu um
1000 manns hvorn mán uð. Eins
og greint var frá í Skessu horni var
ný deild opn uð í safn inu í sum ar,
en það er leik fanga safn ið. Að sögn
Inga Hans hef ur nýja safn ið vak ið
mikla at hygli enda eitt það fyrsta á
land inu og er um gjörð þess dóta
búð frá sjö unda ára tugn um. Í mið
stöð inni er einnig rek in upp lýs
inga mið stöð fyr ir ferða menn og
hef ur um fang þeirr ar starf semi far
ið vax andi og sem dæmi má nefna
var ríf lega 500 sinn um vís að á gist
ingu eða veit inga hús í upp lýs inga
mið stöð inni í sum ar. Ingi Hans tel
ur nauð syn legt að efla upp lýs inga
gjöf og bæta hana til muna. „Það er
ein faldasta leið in til að efla ferða
þjón ustu sem at vinnu grein á svæð
inu,“ sagði hann að lok um.
af
Vala fell ger ir upp Hróa hús in og flyt ur þang að
vinnsl una um ára mót
Það er mik ill hug ur í þeim hjón
um Birni Er lingi Jónassyni og
Krist ínu Vig fús dótt ur, eig end um
og rekstr ar að il um fisk vinnslu og út
gerð ar fé lags ins Vala fells í Ó lafs vík.
Um síð ustu ára mót festu þau kaup
á gömlu fisk vinnslu húsi, sem í dag
legu tali er nefnt Hróa hús in. Hús
næð ið var að grotna nið ur vegna
við halds leys is og van hirðu en í
upp hafi var það Víglund ur Jóns son
út gerð ar mað ur sem byggði það og
rak þar eina stærstu salt fisk vinnslu
lands ins og hét fyr ir tæk ið á þeim
tíma Hrói hf. Seg ir Krist ín í sam tali
við Skessu horn að nú ver andi hús
næði Vala fells sé orð ið of lít ið og
séu þau hrein lega búin að sprengja
það utan af sér. „Það hús næði sem
við erum nú í er ekki nema 600 fer
metr ar að stærð og tók um við það í
notk un árið 1990,“ sagði Krist ín.
Nýja hús ið verð ur um 2000 fer
metr ar að stærð og því nóg pláss
þar, seg ir Krist ín. „Við höf um tek
ið allt hús næð ið í gegn og er í raun
inni allt nýtt þar. Við höf um not að
um eitt tonn af máln ingu og erum
búin að mála allt utan sem inn an.
Þak ið hef ur ver ið lag að og svo er
ný bú ið að steypa port ið.“ Krist ín
seg ir að starfs menn þeirra hafi há
þrýsti þveg ið allt hús næð ið inni og
úti og tók það verk um þrjár vik
ur. „Við tók um við mjög slæmu búi
þeg ar við keypt um þetta hús. Samt
sem áður var ó dýr ara að kaupa þetta
en að byggja nýtt en við keypt um
hús ið af Spari sjóði Ó lafs vík ur á
á sætt an legu verði.“ Á stæð una fyr
ir húsa kaup un um seg ir Kríst in m.a.
þá að Vig fús fað ir henn ar hafði ver
ið góð ur vin ur Víg lund ar Jóns son ar
og hafi pabbi henn ar sagt við sig að
hús ið hafi ver ið góð land brotsvörn
þar sem það var sett nið ur á svo kall
aði Snoppu, því þar hafi ver ið mik ill
á gang ur sjáv ar. Grunn ur hús ins er
því hann að ur með hlið sjón af fram
an sögðu og á því að vera traust ur.
Bjart sýn á fram hald ið
Þrátt fyr ir mik inn nið ur skurð
á afla heim ild um segj ast þau vera
bjart sýn á sjáv ar út veg inn. Hjá fyr
ir tæk inu starfa allt að 25 manns til
sjós og lands. „Ef við hefð um hins
veg ar vit að að nið ur skurð ur inn yrði
eins mik ill og raun in varð, þá hefð
um við kannski stopp að og hugs
að okk ar gang að eins bet ur áður en
við fjár fest um í Hróa hús inu. Það
verð ur hins veg ar ekki aft ur snú ið
núna,“ seg ir Krist ín en bæt ir strax
við: „Nei, nei við verð um að vera
bjart sýn. Við erum að vinna um
2000 tonn af hrá efni á ári. Ger um
út bát inn Ólaf Bjarn ar son SH sem
er á dragnót og net um og vinn um
afl ann af hon um og línu bátn um
Brynju SH. Auk þess kaup um við
tals vert af Fisk mark að in um en okk
ur vant ar fleiri báta í við skipti. Við
selj um megn ið af hrá efn inu til fyr
ir tæk is í Portú gal sem heit ir Sueste,
en ný lega hlaut það fyr ir tæki gæða
verð laun Commit ment, eða verð
laun sem heita International Qu
ality Crow.“ Krist ín seg ir að lok um
að þau stefna að því að hefja vinnslu
í nýja hús næð inu eft ir ára mót.
af
Hróa hús in hafa tek ið mikl um breyt ing um á betri veg.
Stór huga á form um upp bygg ingu
Sagna mið stöðv ar Ís lands
Ingi Hans Jóns son fyr ir utan Sögu mið stöð ina í Grund ar firði sem nú er stefnt að verði landsmið stöð sagna mennsku hér á landi.
Eig end ur Vala fells eru hjón in Björn Er ling ur Jón as son og Krist ín Vig fús dótt ir.