Skessuhorn - 18.06.2008, Page 16

16 MIÐVIKUDAGUR 18. JÚNÍ
Þor steinn Björns­
son frá Bæ orti og
gaf út kver sem
hann nefndi Bauta­
steina og voru
það nokk urs kon­
ar erfiljóð um látna
Borg firð inga. Sagt
var að hann hefði reynt að minn­
ast á sem flesta í von um betri sölu.
Árið 1930 ortu þau Pét ur og Hall­
dóra Bein teins börn frá Graf ar dal
stæl ingu af þessu kvæði og nefndu
,,Bauta stein ar yfir lif andi bænd ur
í Strand ar hreppi“ og þó vissu lega
væri skemmti legra að vita meira um
ein staka menn sem get ið er í þess­
um brag er hér margt skemmti lega
orð að:
Minn ing in ylj ar okk ar heim
því ætl um við bauta að reisa þeim
sem fara með hæst um heiðri frá
því heims láni sem þeim tekst að
ná.
Því eng inn á til svo trygg an stað
að tæki legt sé að verja það
þó magn að sé bæði dáð og dramb
ef dauð inn reis ir sinn hana kamb.
Helgi af lífs ins hrossi féll,
þá heyrðu menn furðu mik inn
skell,
því klárn um hann hleypti á harða­
skeið
í hrepps stjórn ar þrasi á yf ir reið.
Þor kels í Botni einnig er
auð sæld ar dög um lok ið hér.
Hann átti þó fyrr um ær og naut
en er nú sem fleiri geng inn braut
ætt ingja sinna og áa til
ofan í helj ar Svarta gil.
Helgi á Þyrli er horf inn oss
í hel næt ur skugg ans reg in tóm.
Hann átti hér löng um ljós og blóm
í líf inu og fleiri gæfu hnoss.
Hann yf ir gaf sína óð als jörð
með æð ar koll um og sauða hjörð
og sigldi út á myrk an Feigð ar fjörð
að frið mæla Þor stein, Geir og
Hörð.
Jón á Sönd un um hreppti hel
hitt ur af dauð ans sláttu vél.
En Magn ús í helj ar haf ið gekk,
úr her búð um dauð ans köll un fékk.
Bjart eyj ar ­ Gvend ur byggði ­ sand
en bólið sitt flutti í dýrð ar land
og býr nú með langt um betri lýð
en braut ryðj end um í Korna hlíð.
Brynjólf ur fyllti feðra hóp,
fyr ir ætt ern is stapann hljóp,
en að hon um verð ur ef laust hlúð
sem af greiðslu manni í vöru búð.
Búi sem forð um byggði stórt
og bjóst við að geta lengi tórt,
safn að ist feðra sinna til
sökk oní feigð ar skreppugil,
í ró og friði þar ber sín bein
í byrgi við dansk an skruggu stein.
Guðs þjónn inn okk ar geng inn er
í gol þorska net við Helj ar sker.
Trúr yfir litlu löng um var
og lif andi vatn ið öðr um bar,
en vara söm reyn ast veik leik
manns
véla brögð mögn uð and skot ans,
í Drauga skeri við dauð ans ós
duga ekki tólg ar kerta ljós.
Stebbi frá Kala stöð um þaut
og stein hætti að troða jarð ar­
braut.
Brand ur á Helj ar Hval fjörð út
hleypti á girnd ar mastrakút,
veg leg að hæfi vöku manns
var þetta síð ust út för hans
studd ur leið sögn lunda hann
leið ina einu réttu fann.
Slopp inn í gegn um Helj ar hlið
Harð bala mun nú lent ur við
en frá því hann sein ast setti út
knör
svarr andi brim í Hellu vör
ymur við sanda ævitjóns
öldu lög feigð ar Kalda lóns.
Á Eystra ­ Mið felli undi sér
auðg ur Jós ep en hætt ur því
sem kop ar skild ing ur kom inn er
kistu hand raða dauð ans í.
Mið fellið vestra á okk ar öld
Arn finn ur sat með barna fjöld.
Ó laf ur Hurð ar ­ byggði ­ bak
og bú skap ar reisti Grettistak
en eitt hvað að grandi öll um skal,
í ó gáti hon um dauð inn stal.
Ó laf ur byggði Efra ­ Skarð,
ætt feðra sinna dýra garð.
Að nú sé hann laus við lífs ins mein
er letr að á norsk an granitstein.
Helgi við líf ið lengi hékk,
loks und ir vígða torfu gekk,
því hans hafði bæði hold og bein
helsog ið dauð ans átu mein.
Hann átti sér lengi eina þrá
sem öll um er leitt að segja frá,
ef hrepps nefnd in yrði heilsu laus
var ham ingj an feng in sem hann
kaus.
Því bauð hann þeim öll um vetr­
ar vist,
hann vissi að það myndi hrífa fyrst
og boð ið var þeg ið und ir eins,
þeir ugðu sér hvergi nokk urs
meins.
Úr mann orðs feiti hann sjálf ur
sauð
úr súr geri dag legt haglda brauð
og gaf þeim með úldnu gutli í skál
­ þeir ger veikt ust fyr ir sum ar mál.
Búa sem áður byggði Hól
og bú hyggju vits ins gæð ing ól
og hag sýnna bænda studdi stétt
var stefnt fyr ir dauð ans hæsta rétt.
Guð mund ur fór til gæfu lands
og gerð ist þar túlk ur ná ung ans,
á hann að sýna hinn efsta dag
ann ara manna göngu lag.
Ó laf ur sem á Eyri bjó
eft ir nátt úru lög um dó.
Um fjár göt ur lág ar fold ar ranns
fár myndi kanna spor in hans.
Kað al spott anna að kyrja són,
Kambs hóls nafn fræg ur bónd inn
Jón
end aði er dauð inn ó væg inn
að hon um reiddi hnút inn sinn.
Þá var að hlýða holl ast tjáð,
hafði hann oft öðr um kennt það
ráð.
Jón sem að Glámu stýrði stað
stór lega vann að undr ast það
er kom in úr dauð ans kumbli var
köll un sem hon um hlýða bar.
Sann leik ans rödd þó ef aði ei
og ekki vog aði að segja nei.
Jón á Drag hálsi eins og örn
ösl aði lífs ins töðu völl
en valt oní dauð ans Djúpu tjörn
í daln um á bak við lífs ins fjöll.
Bein teinn í Helj ar blá vatns poll
af brunn götu lífs ins féll um koll.
Ó laf ur gekk með grút ar trú
greitt fram af Helj ar steypu brú.
Það sunnu dags verk in voru hans
sem vott uðu snilld þess dánu­
manns
því brú in var fræg í frosti gerð
og fal in í henni teina mergð
og sand in um þjapp að óspart að
en ill ráða manna sök var það
að brú in varð ekki ei líf traust ­
hann Ó laf ur gekk það sama haust
til brú ar vígslu, hún brast við það
og bar hann í hinsta næt ur stað.
Með þökk fyr ir lest ur inn.
Dag bjart ur Dag bjarts son
Hrís um, 320 Reyk holt
S 435 1189 og 849 2715
dd@simnet.is
Bauta stein ar yfir lif andi bænd ur
Nýr golf völl ur að Nesi í Reyk­
holts dal, sem feng ið hef ur nafn­
ið Reyk holts dals völl ur, verð ur tek­
inn í notk un næst kom andi laug ar­
dag, 21. júní. Í Nesi hef ur Bjarni
Guð ráðs son bóndi unn ið við það
und an far in ár að breyta hluta jarð­
ar sinn ar í golf völl. Völl ur inn er
níu holu golf völl ur með púttæf­
inga flöt og æf inga svæði og er hann
teikn að ur af Hann esi Þor steins syni
golf valla arki tekt á Akra nesi. Í ný­
byggð um golf skála er fyr ir taks að­
staða til sölu veit inga. Bjarni sagði í
sam tali við Skessu horn að þeir sem
á huga kunni að hafa á stofn un golf­
klúbbs og vilja þannig tengj ast vell­
in um geti skráð vilja sinn til þátt­
töku í und ir bún ingi hans við opn­
un ina.
Opn un ar há tíð in á laug ar dag
hefst með at höfn og kynn ingu í
golf skál an um klukk an 14:00. Eft­
ir það verða form lega sleg in upp­
hafs högg á vell in um, brýr opn að­
ar og völl ur inn lýst ur til bú inn til
notk un ar. „Á huga sam ir eru boðn­
ir vel komn ir að opn un inni og verða
létt ar kaffi veit ing ar í boði,“ seg ir
Bjarni.
mm
Stund um er
sagt að við séum
það sem við borð­
um. Í þetta orða­
til tæki hef ég alltaf lagt þá merk­
ingu að heilsa okk ar end ur spegl­
aði það hvort við borð uð um holl­
an mat eða ó holl an. Mér hef ur
aldrei kom ið það til hug ar að túlka
þetta þannig að ef við legð um okk­
ur til munns af urð af ein hverju
dýri mynd um við smá sam an öðl­
ast út lit þess. Ég var því að von um
undr andi er ég las leið ara Skessu­
horns í vik unni þar höf und ur hans,
Magn ús Magn ús son, skýr ir okk ur
frá vís inda legri könn un sem hann
gerði fyr ir nokkrum árum í henni
Ameriku á tengsl um út lits fólks og
þess sem það borð ar. Hann var
sem sé að fá sér að borða á veit­
inga stað þar í landi og tók eft ir því
að fólk ið á staðn um var í meira lagi
ó lögu legt í vexti og eft ir rann sókn
sína á því sem var á disk um fólks­
ins, komst hann að því að þeir sem
voru að borða kjúklinga voru eins
og „kjúkling ar í lag inu með risa stór
læri og ör grannt mitti“ og þeir sem
„ höfðu svíra vöxt inn á við bol ana á
Grím an, ís lensku leik list ar verð­
laun in voru af hent sl. föstu dag.
Leik rit ið Brák sem frum flutt var í
byrj un þessa árs í Land náms setr­
inu í Borg ar nesi fékk tvenn verð­
laun, því Bryn hild ur Guð jóns dótt ir
var bæði val in leik kona árs ins í að­
al hlut verki og leik skáld árs ins fyr­
ir Brák ina. Bryn hild ur var alls til­
nefnd til þrennra verð launa á há­
tíð inni. Leik rit ið Ham skipt in eft ir
Franz Kafka var út nefnt sýn ing árs­
ins. Fjöldi ann arra verk efna fengu
verð laun og með al þeirra var út­
varps leik rit ið Besti vin ur hunds ins
eft ir hinn Skaga ætt aða Bjarna Jóns­
son, í leik stjórn hans, val ið besta út­
varps leik rit ið.
Þessi verð laun eru ó neit an lega
enn ein fjöðr in í hnappa gat Land­
náms set urs ins, en skemmst er að
minn ast þess þeg ar Bene dikt Er­
lings son fékk þrenn verð laun á
Grímu há tíð inni fyr ir tveim ur árum
fyr ir verk sitt Mr Skalla gríms son
sem einnig var frum flutt og sýnt í
Setr inu við mikla hrifn ingu.
mm
Betra að jarma en gagga?
Inni í golf skál an um er fyr ir taks að­
staða en Bjarni byggði nýtt og rúm gott
hús til að að staða fyr ir golf spil ara yrði
með besta móti frá upp hafi.
Frá Reyk holts dals velli. Nýi golf skál inn fyr ir miðri mynd, en í búð ar hús til hægri.
Reyk holts dals völl ur
vígð ur á laug ar dag inn
Bryn hild ur val in leik kona og leik skáld árs ins
Hvann eyri“ voru að borða risa stór­
ar T­bone steik ur. Sjálf ur kveðst
leið ara höf und ur helst vilja fá sína
ís lensku kjöt súpu af skepn um sem
ganga á ís lensk um heið um en við­
ur kenn ir jafn framt fyr ir les end­
um sín um að hann sé „ekk ert fyr ir­
mynd ar ein tak í bygg ingu,“ því fari
víðs fjarri.
Sam kvæmt of an greindri kenn­
ingu leið ara höf und ar Skessu horns
er hann því vænt an lega í dag í lag­
inu eins og feit ur sauð ur af fjalli og
fagn ar því mjög. Það sé nú ann að
en að líta út eins og mitt is grann ur
kjúkling ur frá Ameriku. Það verð­
ur fróð legt að fylgj ast með þátt­
töku Skessu horns í næstu hrúta­
keppni bænda, þar sem hrút ar eru
þukl að ir, og mér skilst að sé ár leg­
ur við burð ur. Það er þó bót í máli
að sam keppni þar virð ist ekki ætla
að verða mik il þar sem neysla Ís­
lend inga á ali fugla kjöti er nú meiri
en á kinda kjöti svo menn geta því
séð í hendi sér hvern ig Ís lend ing­
ar munu líta út í nán ustu fram tíð.
Ég hef á und an förn um árum ferð­
ast nokk uð um mið­ og aust ur Evr­
ópu þar sem stór hluti kjöt neyslu
fólks er svína kjöt, og það er efa laust
dæmi um hvað ég er lít ið glögg ur
mað ur að ég hef ekki kom ið auga á
hvað fólk ið þar er svíns legt í út liti.
Í sjálfu sér væri þessi leið ari í
Skessu horni skemmti saga ef ekki
væri þar laum að inn dæmi gerð um
for dóm um og hræðslu á róðri þeirra
sem vilja allt til vinna að koma í
veg fyr ir hing að fái að ber ast kjöt
frá öðr um lönd um í sam keppni við
inn lenda fram leiðslu (sem nú er að
mest um hluta svo kall að hvítt kjöt)
og er sú dýrasta í heim in um. Það er
vissu lega rétt að banda rísk ir bænd­
ur tóku uppá því fyr ir all mörg um
árum að gefa bola kálf um kven kyns­
horm ón (ekki „ stera“) í því skyni að
gera kjöt ið mýkra og meyr ara und ir
tönn. Evr ópu menn (ESB) hafa alla
tíð neit að að heim ila inn flutn ing
á kjöti af dýr um sem feng ið höfðu
slík horm ón, og áttu í því sam bandi
í eins kon ar „við skipta stríði“ við
Banda rík in. Fyr ir nokkrum árum
var sýnt fram á að þess ir horm ón ar
gætu haft á hrif á neyt end ur kjöts ins
og að ég best veit hafa banda rísk ir
bænd ur hætt slíkri horm óna gjöf.
Horm óna gjöf við kjöt fram leiðslu
er bönn uð í Evr ópu og einnig inn­
flutn ing ur á slíku kjöti þang að og
hef ur á vallt ver ið svo. Í allri um­
ræðu um inn flutn ing á kjöti til Ís­
lands held ég ekki að nokkrum hafi
dott ið í hug að heim ila inn flutn­
ing á slíku kjöti til lands ins. En í
póli tískri bar áttu þar sem til gang­
ur inn helg ar með al ið, líka að spila
á van þekk ingu og for dóma, get­
ur það ver ið vopn að kalla allt er­
lent kjöt „homóna kjöt“. Það þarf
ekki litla sjálf um gleði og heim ótt­
ar skap að full yrða að allt er lent kjöt
sé vont og eina æta kjöt ið sé það ís­
lenska. Ís lenskt lamba kjöt er af­
burða gott kjöt og á skil ið að vera
á stór um mark aði fyr ir þá sem það
vilja kaupa gæð anna vegna. Hvíta
kjöt ið hér er að mínu mati ekk ert
betra (né verra) en það sem mað ur
fær í öðr um lönd um.
Krist ján E. Guð munds son, fram-
halds skóla kenn ari.