Skessuhorn - 07.04.2010, Qupperneq 8
8 ÞRIÐJUDAGUR 7. APRÍL
Bær inn Eiði stend ur rétt við
Grund ar fjörð. Þeg ar kom ið er að
af leggjar an um blas ir við skemmti
legt hlið og brúsa pall ur. Eitt sinn
voru þrír vand lega bolt að ir brús ar á
hon um, síð an tveir og nú er að eins
einn eft ir. Á hlað inu eru tvö í bú ar
hús því á bæn um búa Guð rún Lilja
Arn órs dótt ir og Bjarni Sig ur björns
son á samt for eldr um Guð rún
ar Lilju þeim Auði Jón as dótt ur og
Arn óri Krist jáns syni sem að mestu
hafa dreg ið sig í hlé frá bú skapn um.
Knú ið er dyra hjá Bjarna og Guð
rúnu Lilju til að heyra um bú skap
inn, líf ið og skiptinema sam tök in
AFS, sem þau segja til mik ill ar fyr
ir mynd ar að öllu leyti, en þau Bjarni
og Guð rún Lilja eru með fransk an
skiptinema þetta árið. Dótt ir þeirra
dvel ur á sama tíma í Banda ríkj un
um einnig á veg um skiptinema sam
tak anna.
Vopna fjörð ur,
hér kom um við!
Þeg ar þau Bjarni og Guð rún Lilja
voru ný lega far in að búa sam an í
Reykja vík bauðst þeim að hafa skipti
á í búð um við kunn ingja sína sem
bjuggu á Vopna firði. Þau voru ung
og barn laus, eins og þau kom ast að
orði, til bú in að prófa ým is legt. Búin
að kaupa sér íbúð, þar sem spari
merk in voru nýtt í star t ið. Kunn
ingj ana vant aði dval ar stað í höfðu
borg inni og vildu lána hús ið sitt á
Vopna firði í stað inn. „Ég er Reykja
vík ur barn sem alltaf vildi búa úti á
landi,“ seg ir Bjarni. „Þeg ar þessi
skipti komu til á Vopna firði höfð um
við aldrei kom ið þang að og viss um í
raun ekk ert hvað við vor um að fara
út í, kannski var þetta æv in týra þrá
með í bland. Starf ið mitt var með
al ann ars fólg ið í að keyra refa fóð ur
til bænda svo ég kynnt ist mörg um
á svæð inu. Þarna vor um við í tæpt
ár.“ Guð rún Lilja bæt ir við að það
hafi ver ið afar gott að fara í burtu,
vera ein og þurfa að standa sig. „Við
þekkt um eng an á svæð inu. Eng in
tók á kvörð un fyr ir okk ur eða skipti
sér af því hvern ig við gerð um hlut
ina. Við fór um mik ið í göngu ferð ir
og skoð uð um um hverf ið, alltaf bara
tvö. Greini legt var að á þess um tíma
voru Vopn firð ing ar ekki van ir því
að sjá gang andi fólk á víða vangi því
alltaf var ver ið að bjóða okk ur far.
Með því að vera bara tvö, þjöpp uð
umst við bet ur sam an og vönd umst
því að vinna sam an. Sann ar lega góð
ur und ir bún ing ur und ir það sem
síð ar kom. Við hefð um án efa orð
ið leng ur í Vopna firði ef ekki hefði
kom ið til starf í Við ey. Og alla okk ar
bú skap ar tíð höf um við alltaf unn ið
saman, það hef ur æxl ast þannig.“
Við ey, börn in og AFS
Fyrstu kynni þeirra af AFS
skiptinema sam tök un um voru þeg
ar þau bjuggu í Við ey ára tug inn
1988 til 1998. Þau voru ráðs menn
í eyj unni og þar fædd ust börn in
þeirra tvö sem eru fyrstu Við ey
ing arn ir á eft ir Ör lygi Hálf dán ar
syni bóka út gef anda. Þór ir Steph
en sen var þeirra yf ir mað ur. „Það
var eig in lega kunn ingi okk ar sem
kom að máli við okk ur og sagð ist
vita um starf sem væri snið ið fyr ir
okk ur,“ seg ir Bjarni bros andi þeg
ar talið berst að Við ey. „Hann sagði
okk ur að fara upp í ráð hús og sækja
um ráðs mann stöðu í Við ey, sem við
og gerð um. Starf ið var okk ar og
þarna bjugg um við í 10 ár við botn
lausa vinnu, sum ar frí á vetr um en
afar skemmti leg an tíma. Fyr ir fram
sáum við starf ið í hyll ing um og
það stóð und ir vænt ing um á marg
an hátt. Mér er þögn in og myrkrið
afar minn is stætt. Myrkrið varð svo
mik ið í sam an burði við ljósa dýrð
ina í bæn um. Þeg ar við kom um
þarna fyrst var ekk ert hús á eyj unni
fyr ir ráðs mann inn þannig að ég var
einn á nótt inni til að byrja með.
Það var ynd is legt. Þá gisti ég í Við
eyj ar stofu og fann ekki fyr ir þeim
drauga gangi sem marg ir hafa sagt
að væri þar. Í hús ið flutt um við síð
an fyr ir jól. Við vor um bát laus í eitt
ár. Það var nokk uð sér stök reynsla
að vera svona ná lægt öllu en kom
ast ekki neitt nema ein hver kæmi í
eyj una.“
Í Við ey urðu líka fyrstu kynni
þeirra hjóna af skiptinema sam tök
un um AFS. Guð rún Lilja seg ir að
það sem ein kenndi þessa hópa hafi
ver ið hversu allt var vel skipu lagt
og með öðr um brag en oft gerð
ist með hópa heim sókn ir í eyj una.
„Það kom sem sagt stór hóp ur í eyj
una af skiptinem um. Þau voru með
land kynn ingu á sín um heima lönd
um í Við eyj ar nausti. Krakk arn ir
voru með mik il að föng til að kynna
lönd sín bæði í mat og drykk og allt
fór mjög vel fram. Þetta voru fyrstu
kynn in og þau afar já kvæð. Það var
ekki fyrr en löngu síð ar sem Lilja
Björk dótt ir okk ar fékk mikla löng
un til að kynn ast annarri menn ingu
og skoða nýja hluti, að kynn in voru
end ur nýj uð.“
Ver an í Við ey skildi
margt eft ir sig
Þau Guð rún Lilja og Bjarni segja
ver una í Við ey hafa kennt þeim
margt, bæði um þau sjálf og eins að
bjarga sér. Þau lögðu kapp á að hafa
allt sem snyrti leg ast í um hverf inu,
slógu reglu lega og sáu um að rusl
væri hvergi að sjá. Ráðs manns stöð
unni fylg ir einnig starf með hjálp ara
í Við eyj ar kirkju. Þau minn ast þess
að hafa með al ann ars drýgt tekj
urn ar með því að leggja inn egg hjá
kaup manni í Reykja vík og taka út
vör ur í stað inn. Einnig komu þau
sér upp æð ar varpi og hittu að sjálf
sögðu mik ið af fólki því Við ey hef
ur alltaf ver ið vin sæll án ing ar stað
ur. Á vet urna var síð an far ið í frí
heim til for eldra Guð rún ar Lilju á
Eiði því ráðs menn irn ir í Við ey geta
ekki feng ið frí á sumr in.
Sund ið var huga vert
Þeg ar kom að því að börn in byrj
uðu í skóla fór að vand ast mál ið. Þá
var far ið að huga að flutn ingi. Börn
in höfðu ver ið flutt í skóla og leik
skóla í nokk ur ár, yfir sund ið, sem
gat ver ið snú ið í alla vega veðr um.
Ekki hjálp aði til að straum ar eru
gíf ur lega mikl ir í Við eyrj ar sundi.
Börn in í skól an um fóru stund um
og gáðu til veð urs til að vita hvort
Lilja Björk kæmi í skól ann þann
dag inn. Bónd inn hafði lengi blund
að í Bjarna sem alltaf var í sveit
sem pjakk ur og því var á kveð ið að
drífa sig vest ur. „Ég hef alltaf lit
ið upp til bænda,“ seg ir Bjarni um
á stæð ur þess að þau hjón fluttu að
Eiði. „Við höfð um þeg ar reynslu af
því að vera hér hjá for eldr um mín
um,“ seg ir Guð rún Lilja, „og þótt
ég hafi aldrei haft neinn á huga á
því að verða bóndi vildi ég held ur
ekki flytja á möl ina. Þeg ar við vor
um búin að taka á kvörð un um að
flytja frá Við ey kom um við að máli
við for eldra mína um eitt hvert sam
starf til að byrja með. Ég vann hér á
bú inu en Bjarni á Kvía bryggju.“
Ó met an legt að
fá leið sögn ina
Bjarni held ur á fram og seg ir það
afar erfitt að reyna að kaupa jörð,
bæði þá og kannski einnig nú, þótt
þau hafi gert það. „Eins og ég hef
áður sagt lang aði mig alltaf til að
verða bóndi, frá því ég man eft ir
mér. Þeg ar ég var bú inn að sann
færa Guð rúnu Lilju um að það
væri gott starf, flutt um við hing að,“
seg ir Bjarni um leið og hann lít ur
bros andi til konu sinn ar. „Við kom
um inn í sam starf ið með tengda for
eldr um mín um. Full af starfs orku
og á huga á því að búa. Það er ó met
an legt að hafa þau hér til að kenna
sér. Við vor um til bú in að leggja allt
okk ar í jörð ina hér og sjá um fram
hald ið, taka við þeirra starfi. Ég sé
sjálf an mig í því að finn ast gott að
sjá ein hvern af mín um niðj um hafa
á huga á að taka við ævi starf inu. Það
hlýt ur að vera afar góð til finn ing.“
Dóttir in kveikti
á hug ann
Bjarni og Guð rún Lilja eru með
fransk an dreng, Charlie A oustet,
sem dval ið hef ur hjá þeim sem
skiptinemi í vet ur. Hann kom til
þeirra á veg um AFS skiptinema
sam tak anna en það var í raun dótt
ir þeirra Lilja Björk sem kveikti
á hug ann á þessu starfi. Hún hafði
ætíð haft mikla löng un til að kynn
ast annarri menn ingu og læra nýja
hluti. Þeg ar hún fór síð an í Flens
borg ar skóla í Hafn ar firði voru þar
krakk ar sem höfðu far ið utan sem
skiptinem ar. Eina helg ina kem ur
hún heim með kynn ing ar bæk linga
og hóf síð an að leggja fyr ir til ferð
ar. „Í júní á síð asta ári var haft sam
band við okk ur og við beð in um
að hýsa nema, seg ir Guð rún Lilja
og held ur á fram. „Við hugs uð
um okk ur um og lét um svo til leið
ast. Strax var okk ur bent á fransk an
dreng, fimmt án ára sem myndi fara
í grunn skóla hér. Það hent aði okk
ur vel, hann gat þá far ið með Sig
ur birni syni okk ar í skóla bíln um.
Á sama tíma fékk Lilja Björk bréf
um að hún hefði feng ið fjöl skyldu
í Wiscons in í Banda ríkj un um. Svo
það var mik ill spenn ing ur í gangi,
bæði hér heima og eins í USA.“
Bréf in flugu á milli
í tölv unni
„Við byrj uð um á að skrif ast á við
Charlie í tölvu pósti og til hlökk un in
jóks hjá okk ur við hvert bréf. Sama
gilti um Lilju Björk. Charlie hef
ur ver ið hjá okk ur síð an um miðj
an á gúst á síð asta ári. Hann er
mjög dug leg ur, stund ar nám ið vel
og ís lensk an er orð ið hans tungu
mál hér. Nú töl um við ein göngu
við hann á ís lensku. Við byrj uð um
á að setja gula lím miða á alla hluti
á heim il inu sem hann tók af þeg
ar hann hafði lært orð ið. Mið inn á
ör bylgju ofn in um datt hins veg ar af
þeg ar límið gaf sig og við höld um
að hann hafi ekki enn lært það orð,“
seg ir Guð rún Lilja kím in. Þau hjón
eru sam mála um að franski dreng
ur inn þeirra hafi sam lag ast um
hverf inu vel. Hann haf ur náð góðu
sam bandi við bekkj ar systk ini sín,
stund ar allt fé lags líf sem er í boði,
bæði hjá björg un ar sveit inni og eins
skáta starf hjá sr. Að al steini Þor
valds syni. Hann mun klára skól ann
í vor og fer þá aft ur heim til Frakk
lands í lok júní.
Allt starf AFS
til fyr ir mynd ar
„All ur und ir bún ing ur og starf
AFS skiptinema sam kan anna er til
mik ill ar fyr ir mynd ar,“ seg ir Guð
rún Lilja. „Þeg ar barn ið okk ar fer
sem skiptinemi er tek in heil helgi
fyr ir barn og for eldra, bæði sam
an og sitt í hvoru lagi sem er al veg
nauð syn legt til að eyða ó ör yggi.
Löng dvöl barns ins þíns í öðru landi
er oft mjög erf ið, sér stak lega fyr
ir mömm una,“ seg ir hún og bros
ir. „Það er afar góð ur und ir bún
ing ur í sam bandi við að taka á móti
er lend um nema og fólk er upp lýst
um alls kon ar hluti segm geta kom
ið upp. Hver skiptinemi fær einnig
trún að ar mann sem er mik il væg ur
tengilið ur ef eitt hvað kem ur upp, á
báða bóga.“
Nauð syn legt að taka að
sér barn í stað inn
Bjarni seg ir að þeim hjón um
finn ist nauð syn legt að taka að sér
nema þar sem þeirra dótt ir dvelji
í öðru landi á veg um sam tak anna,
það sé þó langt í frá að vera skylda.
„Mað ur sér hlut ina í öðru ljósi þeg
Víkk ar sjón deil ar hring inn að taka
að sér er lend a skiptinema
Segja hjón in Bjarni Sig ur björns son og Guð rún Lilja Arn órs dótt ir sem hafa reynslu af slíku
Séð heim að bæn um Eiði sem stend ur rétt við Grund ar fjörð. Þar búa hjón in Guð rún Lilja Arn ós dótt ir og Bjarni Sig ur björns son
á samt for eldr um Guð rún ar Lilju þeim Auði Jón as dótt ir og Arn óri Krist jáns syni.
Það er flott að koma heim að Eiði en brús arn ir, sem eru
kirfi lega bolt að ir nið ur, hafa ver ið að týna töl unni og
nú er bara einn eft ir.
Yngri hjón in á Eiði, þau Bjarni og Guð rún
Lilja með
Sig ur björn son sinn á hlað inu.
Sig ur björn Bjarna son og Charlie A oustet, fransk ur
skiptinemi sem búið hef ur á Eiði í vet ur.
Sig ur björn og Charlie í fót bolta
heima á Eiði. Þeir hafa náð
á gæt lega sam an.