Vísbending - 21.05.2012, Blaðsíða 1
Vikurit um viðskipti og efnahagsmál
V Í S B E N D I N G • 2 0 T B L 2 0 1 2 1
tvö ár var það komið niður fyrir 2,0. Það
var um þetta leyti sem lesin var frétt í út-
varpinu um að gengið hefði lækkað um
13% einhvern daginn. Valur Valsson,
bankastjóri Íslandsbanka, heyrði þetta og
mælti þá hin fleygu orð: „Ég hélt að það
væri ekki svo mikið eftir af félaginu.“
Félagið naut mikillar velvildar
ráðamanna á Íslandi og ritstjóra
Morgunblaðsins. Það var því mikil
gleðifrétt þar á bæ í nóvember 2003
þegar hægt var að birta mynd 3, sem
sýnir þróun gengis árið 2003. Í fréttinni
sagði meðal annars: „Gengi hlutabréfa
deCODE genetics, móðurfélags Íslenskrar
erfðagreiningar, hækkaði um 5,13%
á Nasdaq-hlutabréfamarkaðinum í
Bandaríkjunum í gær og var lokaverð
þeirra 9,42 Bandaríkjadalir á hlut. Gengið
hefur ekki verið jafn hátt síðan í janúar
á síðasta ári. Hækkunin kemur í kjölfar
þess að greint var frá því að Íslensk
erfðagreining áætli að hefja prófanir í
byrjun næsta árs á lyfi sem dregið getur úr
líkum á hjartaáföllum. Líftæknivísitalan
á Nasdaq lækkaði hins vegar um 0,59%
í gær og var 674,71 stig við lokun
markaðarins.
Frá áramótum hefur gengi deCODE
fimmfaldast, en það var 1,85 í byrjun
ársins. Á sama tíma hefur líftæknivísitalan
á Nasdaq hækkað um 36%, en hún
Sagan endurtekur sig – aftur
Mynd 1: Gengi Facebook á markaði dagana
18.- 23. maí 2012.
framhald á bls. 4
21. maí 2012
20. tölublað
30. árgangur
ISSN 1021-8483
Almenningur virðist ginn-
keyptur fyrir hlutabréfum í
fyrirtækjum sem hann skilur
lítið í.
Eftirspurn eftir ráðgjafar-
þjónustu hefur aukist
mikið að undanförnu.
Það gæti vitað á gott.
Verðtrygging er oft gerð
að blóraböggli þegar
verðbólgan er hinn
raunverulegi sökudólgur.
Eftir hrun hafa eftirlits-
stofnanir af ýmsu tagi ekki
kunnað sér hóf. Þær eiga
að sýna gott fordæmi.
1 32 4
Þegar hlutabréf í Facebook fóru á markað voru margir nær viðþolslausir af eftirvæntingu.
Ekkert fyrirtæki virðist jafnspennandi og
Facebook. Notendur eru svo margir og
þeir eyða svo miklum tíma í Snjáldruskrif
á hverjum degi, að það er útilokað annað
en þetta sé besta fyrirtæki í heimi. Þess
vegna var enginn hissa þegar gengið þaut
upp úr 38 og langt yfir 40 nánast um leið
og hlutabréf í fyrirtækinu fóru á markað.
Helstu söluaðilarnar voru aðallinn
í verðbréfaútgáfu: Morgan Stanley,
JPMorgan Chase og Goldman Sachs.
Flestir hafa örugglega ekki einu sinni
velt fyrir sér þeim möguleika að bréfin
gætu lækkað í verði, burtséð frá því hvaða
fyrirtæki sæju um útboðið.
Þess vegna fannst engum það
sanngjarnt þegar bréfin tóku upp á því
að lækka strax í lok fyrsta dags (Mynd
1). Margir hafa eflaust talið að þetta væru
mistök og markaðurinn myndi leiðrétta
sig strax og opnað væri fyrir viðskipti á ný.
Þeir voru ekki sannspáir og fljótlega höfðu
bréfin lækkað um nærri 20% frá fyrsta
degi. Nú undirbúa margir málsókn á
hendur seljendum vegna þess að ekki hafi
verið gefnar fullkomnar upplýsingar. Enn
er auðvitað ekki ljóst hvernig slík málsókn
fer, en ólíklegt virðist að markaðurinn
viti miklu meira í þessari viku en þeirri
síðustu. Vandinn er sá að eftir því sem
tíminn líður rjátlast spenningurinn af og
færri eru blindaðir af spennu en í upphafi.
Höfum við séð þetta áður?
Íslendingar kynntust fyrir rúmum áratug
fyrirbæri sem þeir skildu lítið í. Skyndi-
lega kom til landsins fyrirtæki sem
stundaði rannsóknir á sviði sem allir voru
sannfærðir um að myndi skila miklum
arði á framtíðinni. Íslensk erfðagreining
ætlaði að beita aðferðum erfða fræðinnar
og íslenskri ættfræði til þess að finna
erfða mengi sem leiddi til arfgengra sjúk-
dóma. Hugmyndin var sú að í framtíðinni
væri hægt að nýta þessar upplýsingar til
þess að finna lyf við ýmsum alvarlegum
sjúkdómum. Hugmyndin var bæði göfug
og snjöll. Fyrir leikmann hljómaði það
sennilega að einmitt Íslendingar með sinn
mikla ættfræðigrunn og góða skráningu
upplýsinga gætu hentað vel til rannsókna
af þessu tagi. Áform um miðlægan gagna-
grunn með heilsufarsupplýsingum um
alla Íslendinga virtist vera einmitt það
sem gæti orðið til þess að lyfjafræðin tæki
stökk inn í framtíðina. Eini gallinn var sá
að þetta hafði ekki verið gert áður, en einu
sinni verður allt fyrst.
Hlutabréf í Íslenskri erfðagreiningu
voru seld á gráa markaðinum svonefnda,
en það var hlutabréfamarkaður þar sem
ekki þurfti að gefa miklar upp lýsingar.
Fljótlega seldust hlutabréf á genginu
16, hækkuðu svo í 30 og stigu svo upp,
upp, upp. Gírugir miðlarar útskýrðu fyrir
hugsan legum kaupendum að spurningin
væri hvort þeir hefðu efni á því að kaupa
bréfin, heldur miklu fremur hvort þeir
hefðu efni á því að kaupa þau ekki.
Gengið fór upp fyrir 60 og því var spáð að
það myndi fljótlega fara yfir 100.
Þegar félagið var hins vegar skráð á
Nasdaq, fyrst íslenskra félaga, var útboðs-
gengið miklu lægra eða 18. Íslendingar
voru sannfærðir um að þetta sannaði
að um kjarakaup væri að ræða. Fljótlega
myndu útlendingar sjá hvílík verðmæti
væru í fyrirtækinu. Allt fór á aðra lund
(sjá mynd 2). Gengið lækkaði ekki jafn-
hratt og gengi Facebook, en eftir rúmlega
Heimild: CNBC.com