Bæjarins besta - 25.09.2008, Side 9

FIMMTUDAGUR 25. SEPTEMBER 2008 9
„Við Vestfirðingar erum ekki aðeins sérfræðingar í fiskveiðum heldur einnig í verkun og vinnslu.
Við eigum framleiðslufyrirtækin í þetta, við höfum þekkinguna hjá fólkinu. Hér er allt til staðar.
Það er svo margt til sem við þurfum ekki að byggja upp frá grunni. Nánast það eina sem á skortir
hér á Vestfjörðum er hráefnisþátturinn, vegna þess að kvótinn hefur alltaf verið að minnka. Ef við
stöndum okkur vel, þá getum við fyllt í þau skörð að minnsta kosti að hluta með fiskeldinu.“
ns mjög erfiður
móðursystur minni rétt hjá
skólanum, en fór alltaf heim á
helgum.
En þetta breyttist með bætt-
um samgöngum um Óshlíð
og síðasta veturinn var ég far-
inn að keyra á milli. Sú breyt-
ing varð á þeirri leið á þessum
tíma, að það þótti ekki lengur
tiltökumál að keyra daglega í
skólann.“
Dvölin vestanhafs
– Seinna lá leiðin til vestur-
strandar Bandaríkjanna ...
„Já, ég fór út í heim til að
afla mér þekkingar. Ég held
að það hafi líka aukið mér
víðsýni. Við hjónin fórum þá
barnlaus til Oregon og dvöld-
um þar í tvö ár, þar sem ég var
í framhaldsnámi í iðnaðar-
verkfræði. Þar myndaðist
mikill og góður vinskapur við
aðra Íslendinga, sem flestir
búa reyndar í Reykjavík eða
nágrenni í dag en við hittum
reglulega. Ég hef nú oft haft
það á orði, að það hafi ekki
síður verið mikilvægt að fara
utan til náms heldur en prófin
sem ég tók. Ég held í rauninni
að það sé svo jákvætt fyrir
alla að kynnast fleiru en heima-
landinu, að það í sjálfu sér sé
ekki síður menntun en að sitja
á skólabekknum.
Þetta gerði okkur mikið
gagn. Við ræddum það oft
framan af, að allt væri betra
heima en í Bandaríkjunum,
en eftir að við vorum búin að
vera þar eitt ár eða svo tókum
við eftir að dæmið hafði eigin-
lega snúist við. Þarna eru
menn svo skipulagðir í mörg-
um hlutum. Á vesturströnd-
inni þar sem við bjuggum voru
almenn samskipti fólks svo
þægileg – vinaleg, mætti segja
– að manni leið mjög vel að
búa þar.
Það sem var ekki síður
skemmtilegt var að hitta
Vestur-Íslendinga, frændfólk
mittt, sem bjó í aðeins nokk-
urra klukkustunda fjarlægð.
Þegar við fluttum út hafði ég
fengið símanúmer til að hringja
í, sem ég gerði þegar nokkrir
mánuðir voru liðnir. Það stóð
heima að okkur var tekið eins
og við hefðum verið þar
heimagangar frá blautu barns-
beini, en faðir minn og húsmóð-
irin eru þremenningar. Hún
talaði ótrúlega góða íslensku.“
– Framtíð Vestfjarða, ekki
bara Bolungarvíkur ...
„Þetta er spurning sem
maður er með í huga nánast á
hverjum degi. Hvert eigum
við að stefna? Hvaða mögu-
leika eigum við? Það sem mér
sýnist vera núna næst okkur í
tíma og við eigum að leggja
ofurkapp á, það er að ná tökum
á þorskeldi. Mér sýnast vera
mjög spennandi tímar fram-
undan í þorskeldinu.
Ef ég ber saman umræðuna
núna við það sem var fyrir
þremur til fimm árum, þegar
menn voru að slíta barnsskón-
um í þessari grein – sumir
segja kannski að menn séu að
því ennþá – þá finnst mér bara
alltaf vera svo jákvæðar fréttir
sem ég er að heyra af þorskeld-
inu. Menn eru að leysa og
jafnvel búnir að leysa sum af
þeim vandamálum sem voru
talin nánast óyfirstíganleg í
byrjun. Atriði eins og los í
fiskinum, hvað eldisfiskurinn
var lausholda, var eitt af stóru
vandamálunum þegar menn
voru að byrja í þorskeldinu.
Þetta eru menn búnir að leysa.
Við Vestfirðingar erum
ekki aðeins sérfræðingar í
fiskveiðum heldur einnig í
verkun og vinnslu. Við eigum
framleiðslufyrirtækin í þetta,
við höfum þekkinguna hjá
fólkinu. Hér er allt til staðar.
Markaðssetningin er líka til
staðar. Það er svo margt til
sem við þurfum ekki að
byggja upp frá grunni. Nánast
það eina sem á skortir hér á
Vestfjörðum er hráefnisþátt-
urinn, vegna þess að kvótinn
hefur alltaf verið að minnka.
Ef við stöndum okkur vel, þá
getum við fyllt í þau skörð að
minnsta kosti að hluta með
fiskeldinu.
Og það sem meira er, þegar
fiskeldið verður orðið í ein-
hverju magni, þá getum við
farið að laga hráefnisstreymið
að vinnslunni. Þá getum við
stýrt því að við séum alltaf
með glænýjan fisk, einfald-
lega slátrað eftir því sem hent-
ar, og líka stýrt því hvað við
tökum fiskinn stóran í vinnsl-
una. Þetta gefur framleiðsl-
unni gríðarlega möguleika.“
Fjármagn
vantar á svæðið
„Ég held að möguleikarnir
í fiskeldi hér fyrir vestan séu
nánast óþrjótandi og ekki síst
hér við Djúp. Ég held að það
sé komið að því núna – hér
eru frumkvöðlar sem hafa
byggt þetta upp og hafa þekk-
inguna. Þeir hafa hins vegar
ekki bolmagn til þess, tel ég,
að fara út í gríðarlegar fjárfest-
ingar. Þá væru þeir að hætta
of miklu, það væri óvarlegt.
Þess vegna er nauðsynlegt að
fjárfestar komi þar inn. Hins
vegar eru fjárfestar kannski
ekki heldur tilbúnir að taka
alla áhættuna, og þess vegna
er mikilvægt að til séu öflugir
fjárfestingarsjóðir sem gætu
komið að þessu máli.
Ég sæi fyrir mér, ef við horf-
um á fiskeldið, að skala það
upp þannig að við værum ekki
að tala um þúsund tonn, heldur
þúsundir og jafnvel tugþús-
undir tonna. Segjum að sá sem
ætlar í slíkt eldi gæti komið
með kannski þriðjung fjár-
magnsins, fjárfestir kæmi með
annað eins og síðan væri fjár-
festingarsjóður sem setti í
þetta áhættufjármagn, og þar
með væri verkefnið fjármagn-
að.
Mér finnst vera kominn tími
til að vinda sér í þetta mál.
Stjórnvöld gætu komið að því
með einhverjum hætti að efla
slíka fjárfestingarsjóði. Við
höfum séð fjármagn streyma
í aðra landshluta, sem er af
hinu góða, því að fjármagnið
sem hefur verið sett í atvinnu-
lífið er að skila arði. Fiskeldið
er mjög stórt tækifæri sem við
eigum að notfæra okkur.
Það hefur staðið okkur
Vestfirðingum fyrir þrifum að
fjármagn hefur ekki verið að
koma inn á svæðið í nægilegu
magni. Ástæðan er einfaldlega
sú, að fjárfestar hafa ekki
komið auga á tækifærin hér.
Við þurfum að finna leiðir til
að gera Vestfirði að aðlaðandi
fjárfestingarkosti. Fjármagn-
inu fylgja framkvæmdir og
framkvæmdunum fólk. Þær
aðstæður sem nú eru ríkjandi
á fjármálamarkaði eru tíma-
bundnar. Þegar þær aðstæður
snúast við þurfum við að vera
tilbúnir með fjárfestingartæki-
færin og laða að okkur fjár-
magnið til að treysta hér
mannlíf og áframhaldandi
uppbyggingu. Í fiskeldinu
felst eitt slíkt tækifæri.“
– Hlynur Þór Magnússon.
Elías Jónatansson er fæddur í Bolungarvík árið 1959, sonur hjónanna Höllu P. Krist-
jánsdóttur frá Ísafirði og Jónatans Einarssonar framkvæmdastjóra í Bolungarvík og odd-
vita Hólshrepps í sextán ár (1958-74). Elías lauk stúdentsprófi frá Menntaskólanum á Ísa-
firði og lauk síðan prófi í vélaverkfræði frá Háskóla Íslands. Þaðan hélt hann í nám í
Bandaríkjunum og lauk MSc.-prófi í iðnaðarverkfræði frá Oregon State University með
viðskiptafræði sem aukafag.
Fyrstu árin eftir nám vann Elías við verkfræðistörf hjá Verkfræðistofu Sigurðar Thor-
oddsen í Reykjavík. Hann fluttist aftur heim til Bolungarvíkur árið 1988 og hefur búið þar
síðan ásamt fjölskyldu sinni. Elías hefur starfað við og stýrt framleiðslufyrirtækjum sem
öll tengjast sjávarútvegi eða matvælaframleiðslu á einhvern hátt. Þá hefur hann einnig
starfað við ýmis ráðgjafarstörf.
Elías hefur setið í bæjarstjórn Bolungarvíkurkaupstaðar frá 2002 og var forseti bæjar-
stjórnar kjörtímabilið 2002 til 2006. Hann átti sæti í stjórn Fjórðungssambands Vestfirðinga
2002-2006 og í stjórn Íslandspósts hf. frá stofnun 1998 til 2008. Í stjórn Gnár hf. í Bolung-
arvík frá 1993 til 2008. Stjórnarformaður Lífeyrissjóðs Bolungarvíkur 2005-2006, þegar
lífeyrissjóðurinn sameinaðist Frjálsa lífeyrissjóðnum. Í stjórn Frjálsa lífeyrissjóðsins frá
2007. Þá hefur Elías starfað við ýmis félags- og nefndarstörf í Bolungarvík.
Elías er kvæntur Kristínu Guðrúnu Gunnarsdóttur, sem er Ísfirðingur að uppruna, og
eiga þau þrjú börn. Elstur er Gunnar Már, 22 ára, Berglind Halla er 16 ára og Erna Kristín
er 8 ára. Gunnar er að hefja nám í verkfræði núna í haust, Berglind er í Menntaskólanum
á Ísafirði og Erna í Grunnskóla Bolungarvíkur.