Bæjarins besta - 30.12.2009, Qupperneq 14

14 MIÐVIKUDAGUR 30. DESEMBER 2009
gegnum
LINSUNA
Vegna síaukins áhuga al-
mennings á ljósmyndun,
hefur Bæjarins besta ákveð-
ið að birta í vetur valdar
myndir eftir hina fjölmörgu
áhugaljósmyndara á Vest-
fjörðum. Þeir sem vilja leyfa
lesendum blaðsins að sjá
verk sín er bent á að senda
þær í prentgæðum á net-
fangið bb@bb.is ásamt
stuttum texta og ljósmynd
af höfundi. Annar vestfirski
áhugaljósmyndarinn til að
sýna ljósmynd eftir sig er
Ágúst G. Atlason á Ísafirði.
Ísafjörður: „Þann 12. desember 2008 bankaði Jón Björnsson upp á hjá okkur Nínu, alveg stjörnuvitlaus, því þá var
tunglið nær jörðu en það verður næstu 6000 eða 60.000 árin (spyrjið Jón ef nákvæmnin skiptir máli). Mikill rosa-
baugur fylgdi með. Ég hljóp út í frostið og gleymdi bæði yfirhöfnum og þrífæti. Ég náði samt þokkalega óhreyfðri
mynd með því að kasta mér í Túngötuna, sem veitti mér stuðning, í tæpar tvær sekúndur meðan myndatakan fór
fram. Myndin var tekin á nýju fínu Canon-vélina mína sem Nína var nýbúin að gefa mér í afmælisgjöf. Myndin var
tekin 12.12, kl. 22:23:21.“
Allir geta lært að lifa með sykursýki
Stefán Pálsson er ungur og
efnilegur íþróttamaður. Hann
hefur bæði látið að sér kveða í
hlaupum og á skíðum. Þegar
Stefán var sautján ára greindist
hann með sykursýki. Hann hefur
þó ekki látið það aftra sér að vera
með ólæknanlegan sjúkdóm og
heldur ótrauður áfram í íþróttum
samhliða námi við Menntaskól-
ann á Ísafirði.
„Ég hef æft skíði síðan vetur-
inn 1999-2000 og hef samhliða
því verið að hlaupa, en samt aðal-
lega á sumrin og haustin. Ég hef
tekið þátt í Óshlíðarhlaupinu,
Vesturgötunni og Reykjavíkur-
maraþoninu. Það síðastnefnda
hefur undanfarin ár verið það
sem maður stefndi að áður en
skíðin tóku yfir á haustin. Núna
er ég reyndar ekki að æfa skíðin
að ráði en er að þjálfa krakka 9-
12 ára hjá Skíðafélagi Ísfirðinga.
Ég æfi svo bara fyrir mig, svo sér
maður til seinna í vetur hvort
maður keppi um Íslandsmeistara-
titil eða ekki. Ég ætla samt að
taka þátt í næsta landsmóti því
að þetta er síðasta árið þar sem
ég get keppt í unglingaflokki þar
sem ég er 19 ára.“
– Hefurðu alltaf verið mikið í
íþróttum?
„Já, alltaf, ég æfði fótbolta þeg-
ar ég var lítill og upp á síðkastið
hef ég verið í handbolta. Var nú
reyndar ekkert að æfa handbolta
af viti en það var gaman að vera
með og fíflast með hinum. En
annars hef ég ekki verið að æfa
neitt að ráði nema skíði og hlaup.
Ég hef þó mikinn áhuga á flestum
íþróttum og hef stundað þær að
einhverju leyti.“
– Setur sykursýkin ekkert strik
í reikninginn hvað varðar íþrótta-
iðkun þína?
„Ég greindist í lok nóvember
2007 og þá breyttist allt. Ég þarf
að huga vel að því hvernig ég
undirbý mig fyrir keppni og
hvernig keppnin sjálf muni reyna
á mig. Maður þarf að huga að
blóðsykri því ef ég fæ sykurfall
gæti það haft áhrif á árangur,
einnig ef ég er of hár í sykri fyrir
og í keppni. Maður þarf því að
vera vel undirbúinn og hafa til
staðar orkudrykk sem ég get
fengið mér á meðan á keppni
stendur ef mér fer að líða eitthvað
undarlega.
Þetta var erfitt fyrsta mánuðinn
á meðan ég var að venjast þessu
en þetta verður sífellt auðveldara.
Ég greindist í nóvember og
um áramótin á eftir fór ég í skíða-
ferðalag út til Noregs. Þar lærði
ég að mestu leyti hvernig ég ætti
að höndla þetta. Þá sá ég um
þetta með aðstoð fararstjóranna.
En svo lærist þetta bara með tím-
anum. Ég gat ekki hugsað mér
að hætta í íþróttum enda var ég
bara sautján ára og alveg á fullu
á skíðunum. Maður þurfti því
bara að læra á þetta til að geta
haldið áfram.“
Ekki til lækning
– Hvernig voru viðbrögð þín
við því að greinast með alvarleg-
an sjúkdóm svona ungur?
„Það breytti mjög miklu, það
er erfitt þegar maður er á þessum
aldri og allir í kringum mann að
borða og drekka það sem þá lang-
ar í og maður getur það ekki. En
það venst. Ég er búinn að lifa
með sykursýki í tvö ár og búinn
að venjast því, svona verður bara
lífið og maður verður bara að
taka því.
Rosalega margir vita ekkert
hvað sykursýki er, hvernig sjúk-
dómurinn virkar og af hverju fólk
fær sykursýki. Fyrst eftir að ég
greindist var ég alltaf að svara
spurningum í skólanum um þetta.
En sannleikurinn er sá að það er
ekki vitað af hverju þetta stafar
og því er ekki til lækning við sjúk-
dómnum. Kannski finnst lækn-
ing eftir einhver ár en maður
verður bara að bíða og sjá hvað
gerist.
Sykursýki er sá sjúkdómur þar
sem einna hröðustu framfarirnar
í læknavísindum fara fram. Fyrir
ekki svo mörgum árum þurftu
þeir sem voru með sykursýki að
notast við venjulegar sprautur en
í dag er þetta orðið mun þægi-
legra og boðið upp á penna og
dælur eins og ég er með. Ég stilli
dæluna eftir því hversu mikinn
skammt ég vil og hún sér um að
sprauta mig á klukkutíma fresti.
Maður er því ekki eins heftur og
í byrjun þegar ég þurfti að vera
með penna og stóra tösku með
pennum og nálum meðferðis. Og
hver veit nema einhvern daginn
þurfi maður bara að taka eina
pillu eða hafa staut inni í sér sem
virkar sjálfkrafa.“
Stoppar ekki lífið að
greinast með sykursýki
Stefán þarf að gæta vel að öllu
sem hann innbyrðir.
„Það stoppar ekkert lífið að
greinast með sykursýki, það geta
allir lært að lifa með þessu. Auð-
vitað breyttist allt og ég þurfti
algjörlega að breyta mataræðinu.
Nú tel ég hversu mikið magn af
kolvetni ég borða en ég þarf að
sprauta mig með insúlíni á móti
kolvetninu. Mataræðið hefur nú
eiginlega bara breyst til góðs.
Maður hætti að borða ruslmat,
gos og nammi og þess háttar. Ég
drekk bara kristal, sódavatn og
zero gosdrykki. Þegar maður er
orðinn vanur þessu skiptir það
engu. Ég borðaði heldur ekki það
mikið nammi að það hefði nein
rosaleg áhrif.
„Það er nánast kolvetni í öllu,
til að mynda er brauð nánast ein-
göngu kolvetni. Þegar líkaminn
innbyrðir kolvetni breytir hann
því í sykur sem hækkar blóðsyk-
urinn og ég þarf því að sprauta
mig með insúlíni til að vega upp
á móti því.“
Matarvenjur heimilisins hafa
færst til betri vegar í kjölfar sjúk-
dómsgreiningar Stefáns.
„Mataræðið breyttist að ein-
hverju leyti hjá fjölskyldunni, við
hættum til dæmis að mestu að
borða hvítt brauð þar sem gróft
brauð hefur mun betri áhrif á
blóðsykurinn. Auðvitað getur
mataræði heimilisins ekki ein-
göngu stjórnast af mér en það er
tekið tillit til þess að ég get ekki
borðað hvað sem er.“
Hömlur á mataræðinu komu
þó ekki í veg fyrir að Stefán