Franskir dagar - 01.07.2007, Qupperneq 24

Franskir dagar - Les jours frangais
Einar í Odda smíðaði nýjan Glað 1962.
Þegar langt var komið með smíði hans
kviknaði í Oddaverkstæðinu en hann
skemmdist lítið. „ Eftir að Glaður kom
fór ég aö róa frá Hafranesi. Glaður var
góður bátur með bjúgstefni og seinna kom
á hann línurenna. Eftir að ég fór að róa
ifá Hafranesi fóru krakkarnir meö mér og
ýmsir fleiri, m.a. Siggi á Kolfreyjustað”.
Rafstöðin
Rafstöðin á Kolmúla var byggð
sumarið 1953 en tvö ár á undan var þar
keyrð díselrafstöð. Rörin voru smíðuð á
Ljósavatni i Þingeyjasýslu. Það voru 12
tommu víð trérör sívafin með vir. Garðar
á Ljósalandi var aðalmaðurinn í þessu og
búinn að iýlgjast með vatninu í nokkurn
tíma áður en við byrjuöum. Hann sagði
að þessi rör entust okkar aldur, en við þrír
sem byggðum rafstöðina, Jónas, Benni
og ég erum lifandi ennþá en búið að
skipta um rörin. Rafallinn er danskur 15
kílóvatta, en túrbínan tveggja stúta smíðuð
í Hafnarfirði. Hún var byggði fýrir 10
kílóvött. Við fengum sitt hvora hitatúpuna
í húsið sem hvor tók 5 kílóvött. Sjómenn
sem sigldu inn fjöröinn glöddust við að sjá
allt uppljómað á Kolmúla.
Um svipað leyti voru rafstöðvar byggðar
í Víkurgerði, Lækjamóti og tvær á Eyri.
„Rafstöðin gekk vel þangað til í desember
1974, er kom mikill snjór, seinasti mikli
snjórinn sem ég man eftir. skaflinn við
braggann tveim metrum hærri en stafninn
á bragganum.
Þeir voru fjórar klukkustundir frá
bænum á ýtu og út að á. Svo miklir voru
skaflarnir. Eftir jólin gerði mikla hláku og
þá fýlltist rafstöðin af vatni. Rafallinn fór
mjög illa, hann fór í viðgerð á ReyðarQörð
og kom góður til baka.
Seinna fengum við rafal út
beinaverksmiðjunni Austfirðingi á Eskifirði
þegar hún lagðist af.
Tengingin við Rarik rafmagnið kom um
1980”.
Guðjón á Kolmúla sá um hundahreinsun
frá því seint á sjötta áratugnum. “Ég
byrjaði á að ná í hunda í Fáskrúðsfjarðar-
og Búðahreppum, setti þá í tunnur sem
voru á kerru aftan í jeppanum, átta tunnur
og einn hundur í hverri. Þegar heim
var komið tók ég þá úr tunnunum, sem
ekki gekk alltaf vel. Þeir voru bundnir í
hundakofanum og sveltir í sólahring, gefið
þá inn lyfið og sveltir í annan sólahring.
Þá voru þeir baðaðir og settir í tunnurnar
aftur og skilað heim til sín og teknir
nýir hundar í tunnurnar. Verst gekk með
Brimneshundana, þeir vildu ekki i tunnur
svo Þorgeir þurfti að keyra þá í Kolmúla.
Seinna komu ný meðul svo hvorki þurfti
að svelta hundana né baða”.
Alla tíð hefur verið mikill gestagangur
á Kolmúla og alltaf nóg pláss. Eitt sinn
fengu 20 manns í gistingu úr einni rútu,
þá var ófært yfir fjallið. „í hópnum var ein
kona, við þekktum engan í hópnum. Búið
var um alla á loftinu nema konuna. Daginn
eftir kom í ljós að eiginmaður hennar var
þama líka en við vissum auðvitað ekkert
um það”.
Afkomendur Guðjóns og Jónu Bjargar,
sem lést í júlí 2002, eru 57 talsins. Fyrir
tveimur ámm brá hann búi en hélt eftir
nokkmm hestum sér til ánægju. Guðjón
dvelur nú til skiptis á Hjúkmnarheimilinu
Uppsölum á Fáskrúðsfirði og á Kolmúla.
Hann er heilsuhraustur sem aldrei fyrr og
fróðlegt að geta þess í lokin að Guðjón
hefur aðeins einu sinni lagst inn á
sjúkrahús, þá kominn á tíræðisaldur.
Eftir silfruðum bárum fer bátur í kvöld,
blíður andvari leikur um kinn.
Lít ég himinsins fegurstu töfranna tjöld,
tendrast sólbliki fjörðurinn minn.
Þar í kvöldgeislum baðaður Skrúðurinn skín,
skartar fegurð og tiginni ró.
Og nú birtist til Andeyjar unaðslegust sýn,
eykur heimþrá sem veitir mér fró.
Nú um bátinn vefst kyrrðin ljúf, og vitar frá strönd
vísa sæförum gifturíka leiðina í höfn.
Þvílík geislandi heiðríkja um höf bæði og lönd,
heimabyggð kærust virðist samofin dröfn.
Sveitin breiðir út faðm sinn með fjöllin sín há,
finn ég titra í brjóstinu streng.
Og á vinstri hönd Sandfellið sindrar nú á,
seiðir Hoffellið meyju og dreng.
Blika ljósin í gluggum og blessa nú stund,
blíðan kvöldgolan anda nú fer.
Ennþá á ég við minningar indælastan fund,
æskudrauma við fjörðinn minn hér.
Þar í fjörunni dreymdi um fjarlægust mið,
fann í brjóstinu óræða þrá.
Öllu góðu þá vildi ég leggja allt mitt lið,
úti á lífshafi takmarki ná.
Langt er síðan, en ennþá fer heiðríkja um hug,
horfnar stundir nú birtast og Ijóma undurskært.
Þessi kvöldsigling vekur mér vonarbjartan dug,
vísar á það sem mínu hjarta er kært.
Og nú finn ég í hjarta mér fjörðurinn er.
Fegurð hans er af dásemdum rík.
Mynd hans greipt er í huga og merlandi þar fer.
Munabjört verður náðargjöf slík.
Fjörðurinn minn, fegurstur á jörð.
Friðarins Guð haldi þar um vörð.
24