Alþýðublaðið - 29.11.1919, Blaðsíða 4

4
alÞýðublaðið
Xoli konungur.
Eftir Upton Sinclair.
(Frh.).
VI.
Þrjá daga vann Hallur niðri í
námunni og át mat sinn og drap
iýs hjá Reminitsky. Síðan kom
blessaður sunnudagurinn og Hallur
mátti um frjalst höfuð strjúka,
vera út í sólskininu og litast um.
Norðurdalur var lítill bær, sem lá
fast upp undir hömrunum á nokk-
urra rasta svæði. í miðjum bæn-
um var kolhöggsverksmiðjan, mjög
stóit hús, og aflstöðin með afar-
háum reykháf. Rétt þar hjá var
verzlun félagsins og nokkur veit-
ingahús. Þar voru mörg gistihús
af sama tagi og Reminitsky og
fjöldi smáhúsa með 2 — 4 herbergj-
um, og bjuggu í sumum þeirra
margar fjölskyldur. Litið eitt upp
í brekkunni stóð skálinn og annað
hús, sem að eins var í eitt her-
bergi. Átti það að heita kirkja.
Presturinn var féiaginu áhangandi.
Hann hafði þau fríðindi fram yfir
veitingamennina, að hann þurfti
eigi að gjalda húsaleigu, en þeir
þurftu að gjalda félaginu afarháa
leigu.
En þrátt fyrir þessi fríðindi,
bar þó himininn skarðan hlut af
hólmi í baráttunni um sólirnar í
námuhéraðinu, sem ef til vill er
hægt að líta á sem hina með-
fæddu helvítisást mannanna.
Fyrstu áhrifin, sem menn urðu
varir við, er þeir gengu um þenna
bæ voru deyfðar- og örvæntingar-
tiiflnning. Fjöllin gnæfðu hrikaleg,
gróðurlaus og eyðileg yfir bænum.
í dalverpunum gekk sólin snemma
uudir og eigi var lapgt á sumarið
liðið, er snjóa tók. Ailsstaðar virt-
ist náttúran berjast gegn mönn-
unum, og þeim veita miður. Inn
í námubænum sjálfum var enn
þá ömurlegra og eitthvað dýrslegt
og vanþroska hvíldi yflr öllu. Á
stöku stað sáust litlar og van-
hirtar matjurtagarðholur, en kola-
reykur og reykur kæfðu allan
gróður og huldu alt dökkum og
Ijótum lit. Allsstaðar gat að líta
öskuhauga, ónýtar stálþráðarflækj-
ur og dósir undan niðursoðnum
matvælum, og í öllu þessu lágu
óhreinir og ræfilslegir krakkaangar
og léku sér.
Einn hluti bæjarins var nefndur
„Herbúðirnar". Þar hafði verstu
útlendingsræflunum, er síðast
höfðu komið, verið leyft að byggja
sér kofa. Bygðu þeir þá úr göml-
um borðum, járnplötum og tjöru-
pappa. En umhverfið voru hólar
úr leir og leðju. Þessir bústaðir
voru lélegri en hænsnakofar, en
þó voru í sumum þeirra tugir
manna, konum og körlum hrúgað
saman, og svaf fólkið á druslum
og dýnum á auðu kolaleðjugólflnu.
Og þarna úði og grúði af krökk-
um, eins og lirfur í saurnum.
Þau voru venjulega að eins í einni
skitinni og bættri flík og skömm-
uðust sín ekki fyrir að skjóta
berum og óhreinum endanum út
í loftið. Þann veg hafa börn hella-
búanna líklega litið út, hugsaði
Hallur, og hann hrylti við. Hann
hafðí komið þar meir af mann-
ást og áhuga, en nú fann hann
til hvorugs þessa. Hvernig ætti
maður, sem taugar hefir, sem
þekkir fegurð og hreinleik lífsins,
— h'vernig ætti hann að elska þá
menn, sem vöktu hjá honum við-
bjóð og ofbuðu ölium hans skiln-
ingarvitum. Fýla barst að nösun-
um, óhljóð gullu í eyrunum og
andstygð bar fyrir augun. Hvað
hafði menningin hjálpað þessum
mönnum? Hvað gat hún hjálpað
þeim ? Yoru þeir hæfir til nokkurs
annars en þessarar þrælavinnu,
sem þeir unnnu að? Það var hin
þróttmikla sigurrödd Engilsaxans,
sem hann heyrði óma í brjósti
sínu er hann sá þessar Miðjarðar-
hafshjarðir, sem að öllu leyti
vöktu viðbjóð hans — jafnvel
höfuðlag þeirra.
ÆCluíavelíu
fyrir templara heldur st. »Skjaldbreið« nr. 117 á
morgun (sunnud.) kl. 8 s.d. í Good-templarahúsinu.
í*ar verða margir eigulegir og verðmætir munir.
cflZifiið má spara
með þvi að yerzla við
? cTLaupfdíag VQrfiamanna,
Laugaveg 22 A. Sími 728.
'"'l ' . "" 1,1 ——I' ■ .... finiiiiÆ*-
Kaupið
Brauð og Kökur
frá Alþýðubrauðgerðinni.
Yiðurkendar ágætisvörur. Búnar til úr bezta efni.
Verð á mörgu lægra en annarsstaðar.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Ólafur Friðriksson.
Prentsmiðjan Gutenberg.