Tímarit Máls og menningar - 01.10.1976, Side 100

Tímarit Máls og menningar
sögunnar í prentverkinu: Framleiðslu-
störf fyrir framleiðsluöfl (217), jað-
ar-framleiðsla fyrir jaðar-framleiðni
(228). Heiti lagabálka virðast rituð
með stórum staf t.d. Kornlög (197),
svipaðs eðlis er Himnaríki (167) —
þetta eru þó vonandi prentvillur?
Eg tel að það hafi verið misráðið
að gefa Jarðneskar eigur út á þessu
méli. Ekki sé bókin stórskaðleg að
vísu, en hún ýti þó undir ranghug-
myndir. Þeirra verst er sú að allt sitji
við það sama í fræðaheimi marxismans
nú og var fyrir fjórum áratugum. Hafi
menn viljað heiðra Huberman með
þýðingu á einhverjum hlutum ritsins,
hefði vel mátt birta 12ta og 17da
kafla í tímaritsgrein; þeir eru greini-
lega best unnir enda góður naumrinn
að, sjálfur Karl Marx. Ekki er ástæða
tilað ætla að grundvallareigind marx-
ismans, gagnrýnin hugsun, verði fyrir
langvinnu áfalli hér meðal okkar ís-
lendinga þótt við fáum ekki uppí hend-
ur tímabæra bók nú um sinn. Sann-
leikurinn er kannske ekki fyrst og
fremst í bókum, ekki einu sinni í marx-
ískum bókum! Mistök í útgáfu hafa
svosem komið fyrir áður. Fyrir 30 ár-
um var Samscerið mikla gegn Sovétríkj-
unum þýtt og gefið út. Við sjáum nú
að þá hefði verið nær að ráðast á Jarð-
neskar eigur. Akall þátíðarinnar var
samsæri; menn höfðu ástæðu tilað vera
í góðri trú. Slík ástæða er ekki til stað-
ar nú. Það þarf ekki stóra bókhalds-
rannsókn tilað sjá að innistæðan hrekk-
ur ekki á móti uppfærðum eigum. Það
virðist hafa gleymst að fylgjast með
eignahreyfingum tímans. En skyldurn-
ar hverfa ekki, og það er ánægjulegt
lán í óláni að forsvarsmenn Máls og
menningar skuli hafa fullan hug á að
gefa út marxísk grundvaliarrit. Þau
bíða þýðingar og útgáfu í hrönnum,
og það er trúa mín að lesendur bíði
líka, fullir óþreyju. Urvalsritin voru
góð byrjun, en þar má ekki láta staðar
numið: æskuritin bíða, Auðmagnið
bíður, úrval úr Grundrisse bíður. Og
svo verður því ekki á móti mælt að til
eru nútímahöfundar sem hafa ýmislegt
í pokahorninu um marxismann; væri
ekki ráð að láta mylsnu frá þeim fljóta
með?
Hjalti Kristgeirsson.
302