Vesturbæjarblaðið - 01.02.2009, Blaðsíða 4

Fyrr í vet ur sýndi Rík is sjón­varp ið kvik mynd um versl­un ina Kjöt borg sem er á
horni Ásvalla götu og Blóm valla­
götu í Vest ur bæ Reykja vík ur.
Mynd in vakti veru lega at hygli fyr­
ir efn is tök og úr vinnslu. Mynd in
er byggð upp sem frá sögn af litlu
þjón ustu fyr ir tæki en lýs ir jafn­
framt nán asta um hverfi og seg ir
ákveðja sam tíma sögu á nær fær in
en lif andi hátt. Sögu af versl un­
ar rekstri sem bræð urn ir Gunn ar
og Krist ján Jónassyn ir hafa stað ið
að í hátt á þriðja ára tug. Kjöt borg
er ein þeirra hverf is versl ana sem
stað ið hef ur af sér um bylt ing­
ar lið inna ára. Hún minn ir um
margt á fyrri tíð en á sér einnig
gró ið hlut verk í menn ingu gamla
Vest ur bæj ar ins þar sem við skipta­
vin ir á öll um aldri koma og fara.
Gunn ar Jón as son, versl un ar mað­
ur í Kjöt borg seg ir ald urs hóp inn
allt frá því að vera fimm ára og
fram yfir ní rætt. “Litlu skott in eru
að send ast og koma og versla og
síð an skrepp um við með inn kaup­
in heim til þeirra eldri eigi þeir
erfitt með að fara úr húsi.” Þetta
er ekki ein ung is lýsandi fyr ir anda
versl un ar inn ar á með an kaup menn
störf uðu á götu horn um borg ar inn­
ar held ur einnig þenn an mjög svo
gróna bæj ar hluta í Reykja vík.
Búð­ar­borð­ið­var­fjar­lægt
“Við byrj um hér 1981 en þá
hóf fað ir okk ar Jónas Gunn ars­
son versl un ásamt Krist jáni bróð­
ur mín um. Þá var Kjöt borg 25 ára
og hafði ver ið rek in í Búð ar gerði
í smá í búða hverf inu frá 1956 þar
sem heild versl un in XCO var síð­
an til húsa um ára bil. Kjör borg
byrj aði sem kjöt versl un eins og
búð ir voru þá og skipt ust í kjöt­
búð ir, ný lendu vöru búð ir og brauð­
og mjólk ur búð ir. Þeg ar þeir byrja
hér var versl un in í gamla stíln­
um. Allt var af greitt yfir borð og
vör ur á borð við syk ur og hveiti
voru keypt ar inn í stór sekkj um og
síð an pakk að upp í versl un inni.
Fað ir okk ar breytti búð inni í það
fyr ir komu lag sem enn er. Hann
fjar lægði af greiðslu borð ið og setti
upp mjólk ur kæli þeg ar mjólk ur­
búða kerfi Sam söl unn ar var lagt
nið ur og mat vöru búð irn ar fóru að
selja mjólk ur vör ur. Með því fékkst
meira gólf rými því pláss ið er ekki
mik ið,” seg ir Gunn ar. Þrátt fyr ir
þrengsli er fjöl breytt vöru úr val í
Kjöt borg og synd væri að segja
að hver fer metri væri ekki nýtt ur
eða öllu held ur hver fer senti metri
eins og Krist ján bróð ir hans kemst
að orði.
Versl­að­í­hús­inu­í­80­ár
Versl að hef ur ver ið nær óslit ið á
Blóm valla götu horn inu í um 80 ár
eða allt frá því að horn hús ið við
Ásvalla götu og Blóm valla götu var
byggt 1928. Versl un Pét urs Krist­
jáns son ar var þar fram und ir 1980
en búið var að loka henni nok­
kru áður að þeir feðg ar Jónas og
Krist ján fluttu Kjöt borg úr Búð ar­
gerð inu þang að.
“Hús ið var byggt með það í huga
að þar væri versl un og eig end ur
henn ar, alla vega ann ar þeirra bjó
á hæð inni fyr ir ofan fyrstu árin eft­
ir að þeir fóru að versla. Þeir hétu
Pét ur og Har ald ur Krist jáns syn ir
en fað ir þeirra sem var húsa smíða­
meist ari byggði hús ið. Hann byggði
fleiri hús hér í Vest ur bæn um. Ég
held að hann hafi byggt Sól valla­
götu 16, sem lít ur út eins og kast ali
og var fyrsta hús ið hér sem var
með hesta gerði. Elín John son, sem
var syst ir þeirra Pét urs og Har ald­
ar eign að ist það hús síð ar og þar
voru hest ar á beit í garð in um fyrr á
árum. Sveit in var þá enn inn í miðri
Reykja vík,” seg ir Krist ján.
Fór­um­stund­um­með­
hveiti­eða­köku­dropa
Gunn ar seg ir að margt hafi
breyst á þeim tíma sem þeir hafi
ver ið við versl un. “Þeg ar við vor­
um að byrja voru marg ar kon ur
enn heima vinn andi. Þær voru að
versla yfir dag inn og það var mik ið
meiri mat ar gerð inni á heim il un­
um en nú tíðkast. Kon urn ar keyptu
kjöt fars ið og steiktu það heima
og svo voru þær að baka. Stund­
um kom fyr ir að eitt hvað vant aði
þeg ar þær ætl uðu að fara að setja
brauð eða kök ur í ofn inn og þá
hringdu þær. Við vor um með reið­
hjól og skut umst því oft með ým is­
legt smá ræði heim til þeirra. Það
var ekk ert ver ið að bíða enda biðu
þær heima og fóru ekki frá eft ir að
þær byrj uðu að hnoða deig ið þótt
þær vant aði hveiti, egg eða köku­
dropa. Það voru líka fleiri börn á
heim il um en eru í dag. Stund um
fjög ur til fimm og fjöl skyld an þurfti
sitt því all ir þurftu að borða. Nú er
kraf an aft ur á móti sú að felst sé
hálf til bú ið eða al veg til bú ið og við
erum líka hætt ir að fara á hjól inu
á dag inn. Það þýð ir þó ekki að við
séum hætt ir að senda heim en við
ger um það nær ein göngu á kvöld­
in,” seg ir Gunn ar.
Sam­lok­ur­inn­um­glugga
Í mynd inni kem ur ým is legt fram
um hina ein stöku heim send ing­
ar þjón ustu þeirra. Með al ann ars
að þeir hafi fært íbúa nokkrum á
Grund sam lok ur og smeygt þeim
inn um glugga til hans þeg ar þeim
gamla hafi ekki hugn ast mat ur inn
á elli heim il inu. Gunn ar seg ir að
þeir eigi ýmsa góða við skipta vini
úr hópi eldri borg ara, bæði íbúa á
Grund og ann ars stað ar í hverf inu.
Á með an Vest ur bæj ar blað ið staldr­
aði við að eft ir mið degi á dög un um
kom ein þess ara heið urs kvenna
sem kom fram í mynd inni og er
kom in á 10. tug inn inn í versl un ina.
Hana vant aði smá ræði og auð fund­
ið var að þarna áttu þeir Gunn ar
og Krist ján góða vin konu. Gunn­
ar seg ir Grund ina skapa ákveð inn
þátt við skipt anna. “Þarna er fjöldi
fólks. Það ligg ur við að einn starfs­
mað ur sé á hvern vist mann og svo
á margt fólk leið þang að,” seg ir
Gunn ar og Krist ján bæt ir við að
það fólk sem hafi heilsu til að ann­
ast sjálft um sig og búi í íbúð um
komi mik ið til þeirra. Gunn ar seg ir
fólk ið á Minni­ og Litlu grund al veg
sjálf bjarga enda sæk ist sum ir eft ir
því að kom ast á dval ar heim ili eða í
slík ar íbúð ir áður en heils an þverr
al veg. “Þetta er hluti af kúnn un um
okk ar.”
Fé­lags­legi­þátt­ur­inn­ ­­
mik­il­væg­ur
“Jú – jú. Við erum stund um í
stöðu bar þjóns ins eða fé lags fræð­
ings ins eft ir því hvern ig á það er
lit ið,” seg ir Gunn ar þeg ar þeir
eru innt ir eft ir hin um fé laga lega
þætti versl un ar starfs ins á horn­
inu. “Marg ir og þá eink um eldra
fólk ið not ar búð ar ferð ina til þess
að spjalla og auð vit að er það hluti
af til veru okk ar hér að sinna þeim
þætti og ég neita því ekki að þetta
ger ir starf ið skemmti legra. Þetta
er ekki bara ferð á pen ing um inn
og út held ur bæta mann legu sam­
skipt in hana upp.”
Gunn ar seg ir þá halda í ýmis
göm ul gildi kaup mann anna á horn­
inu. “Við erum með marga hverf is­
búa í reikn ings við skipt um þannig
að fólk get ur sent krakk ana sína út
og lát ið þau kvitta fyr ir í stað þess
að þurfa alltaf að vera að borga
með kort um. Þetta veit ir ákveð ið
ör yggi þeg ar krakk arn ir koma heim
úr skól an um. Þá geta þau kom ið
hing að og versl að. Við þekkj um til
margra og verð um bara að gæta
þess að þau kaupi ekki of mik­
ið nammi eða jafn vel ekk ert. Við
höf um lært á það í gegn um tíð ina
hvað má hjá þess um og hverj um
ekki því heim il is hald ið er mis jafnt
frá einu heim ili til ann ars.” Þeir
Gunn ar og Krist ján segja við skipt in
vera jöfn árið um kring.
“Það eru eng ir topp ar eða lægð­
ir og þessi kjarni sem við höf um
hef ur alltaf end ur nýj að sig. Ég held
að fólk vilji hafa í búð ina áfram.
Það hafa svo marg ar minni búð ir
hætt og raun ar ekki grund völl ur
fyr ir þeim eft ir að stóru búð un um
fjölg aði mik ið. Það er líka búið að
breyta mörg um litl um versl un ar­
pláss um í íbúð ir og þeim verð ur
vart breytt aft ur í versl un ar­ eða
sölu pláss, segja þeir bræð ur og líta
að eins björt um aug um til fram tíð­
ar inn ar.
Menn­ing­ar­auki­í­­
þrosk­uðu­um­hverfi
Þeim ungu kon um sem stóðu að
kvik mynd inni um Kjöt borg hef ur
tek ist að fanga þann anda sem rík­
ir á Blóm valla götu horn inu yfir á
hvíta tjald ið. Mynd in er skemmti­
lega tek in og ekki síð ur klippt
þar sem skipt ast á sjón ar horn í
versl un inni sjálfri, versl un ar kúltúr
bræðr anna og síð ast en ekki síst
mjög já kvæð við horf við skipta vina
þeirra og nán asta um hverf is. Kjöt­
borg er í raun ekki að eins versl un
með hin ar dag legu þurft ar vör ur
fólks eða menj ar um eitt hvað sem
er að hverfa vegna sam fé lags breyt­
inga. Kjöt borg er lif andi saga og
raun veru leg ur menn ing ar auki í
þéttu og grónu hverfi í gamla Vest­
ur bæn um. Hverfi sem um margt
minn ir á þroskaða borg ar hluta sem
sjá má í er lend um borg um en ein­
ung is Vest ur bær inn og Þing holt in
geta stát að af í Reykja vík. Þenn an
anda og þenn an veru leika hef ur
þeim tek ist að fanga og miðla.
4 Vesturbæjarblaðið FEBRÚAR 2009
Bræð­urn­ir­í­Kjöt­borg­Gunn­ar­og­Krist­ján­Jónassyn­ir.
Menn­ing­ar­auki­í­
þrosk­uðu­um­hverfi
Nú er rét t i t íminn t i l
að n jóta út i ver unnar
í ný jum brekkum
og frábær u fær i .
Dag ef t i r dag, kvöld ef t i r kvöld. Svona á þetta að vera!
Upplýsingar á skidasvaedi.is
og í síma 5303000
Það er frábær stemning á Skíðasvæðunum