Lögmannablaðið - 01.06.2004, Page 11

11L Ö G M A N N A B L A Ð I Ð
Ritstjórn Lögmannablaðsinsóskaði eftir því að ég ritaði
grein um samskipti lögmanna með
hliðsjón af siðareglum LMFÍ. Það
fylgdi með að ég hefði frjáls efnis-
tök, mátti skrifa grein í predikunar-
stíl, segja gamansögur af sam-
skiptum við lögmenn, nöldra eða
hvað sem væri. Niðurstaðan var að
skrifa geðvonskulega nöldurgrein.
Ekki að ég hafi mikið undan sam-
skiptum við aðra lögmenn að
kvarta, veit heldur ekki svo sem hvort margir
hafi undan mér að kvarta. En það er mein-
hollt fyrir geðheilsuna að nöldra.
Samkvæmt 2. mgr. 5. gr. lögmannalaga nr.
77/1998 setur Lögmannafélagið siðareglur fyrir
lögmenn. Það hefur félagið reyndar gert og voru
þær upphaflega samþykktar 24. júní 1960. Siða-
reglurnar eru auðvitað nefndar upp á latnesku, eða
Codex Ethicus fyrir Lögmannafélag Íslands.1 Það
má kannski byrja á að spyrja sig hvort nauðsyn-
legt sé að vera með skriflegar siðareglur. Siðaregl-
urnar eru í raun oft á tíðum ekkert annað en listi
yfir venjulega mannasiði og þeir sem ekki kunna
þá læra þá ekkert frekar þótt það séu skriflegar
siðareglur. Ávinningurinn af því að vera með
skriflegar siðareglur getur þó verið margvíslegur.
Ef starfsstétt er með skráðar siðareglur er hægara
en ella að brýna fyrir fólki hverjar skyldur þess
eru og þær verða hvatning til fólks um að vanda
verk sín. Jafnframt geta skráðar siðareglur orðið
til þess að losa fólk við langa umhugsun í hvert
sinn sem upp koma siðferðileg álitaefni. Það er
traustvekjandi til þess að vita að þegar
maður kemst í siðferðilega angist yfir
einhverju vandamáli, þá sé hægt að
teygja sig í Codexinn og fletta því upp
hvað maður á að gera. Þá geta skráðar
siðareglur aukið samheldni innan
starfsstéttar og þær geta gegnt mikil-
vægu hlutverki við úrskurð deilumála.
Það felst hins vegar ákveðin þversögn
í því að skrá siðareglur. Með skrán-
ingu siðareglna er búið að fastsetja
regluna þegar siðareglur eiga í raun
að vera í sífelldri skoðun og þróun.
Góðar siðareglur eru alls ekki trygg-
ing fyrir góðu siðferði. Þá geta skráðar siðareglur
beint athygli fólks frá stefnumótun og sjálfskiln-
ingi starfsstéttarinnar og að ágreiningsefnum
einstaklinga. Skráðar siðareglur leggja gjarnan
áherslu á að fyrirbyggja alvarleg deilumál milli
einstaklinga eða réttlætisbrot eins gagnvart
öðrum. Þetta getur leitt til þess að hin siðferðilegu
stefnumál, sem stéttin hugsanlega þarf að taka
afstöðu til sem heild, hverfi í skuggann.2
Um samskipti lögmanna innbyrðis er fjallað í
IV. kafla siðareglna LMFÍ. Svo er auðvitað hægt
að vera fínn og lesa á útlensku um siðareglur
CCBE.3 Við eigum að hafa hliðsjón af þeim í sam-
skiptum okkar við lögmenn í aðildarlöndum EES
samningsins.
Það er talin sérstök ástæða til þess að taka það
fram í siðareglum LMFÍ, að lögmenn skuli hafa
góða samvinnu sín á milli og sýna hver öðrum
fulla virðingu í ræðu, riti og framkomu og að þeir
skuli sýna hver öðrum tillitssemi sem er sam-
rýmanleg hagsmunum skjólstæðings, sbr. 25. gr.
siðareglnanna. Hvað felst í því að sýna virðingu
í framkomu? Eiga lögmenn að heilsast með
Samskipti lögmanna
Þórunn
Guðmundsdóttir
hrl.
1 Það er augljóst að höfundar upphaflegu siðareglnanna hafa
notið klassískrar menntunar, enda var það fyrir daga stúdents-
prófa frá verkmenntaskólum, svo sem Jakob R. Möller hrl.
orðar það, en greinarhöfundur er með stúdentspróf frá slíkum
skóla.
2 Um kosti og galla þess að skrá siðreglur starfsstétta, sjá
nánar bls. 32-45 í bók Sigurðar Kristinssonar: Siðareglur.
Greining á siðareglum ásamt skráðum siðareglum starfsgreina
á Íslandi. Reykjavík, 1991.
3 Conseil des Barreaux de la Communauté Européenne, Ráð
lögmannafélaganna í Evrópusambandinu.