Alþýðublaðið - 20.10.1924, Blaðsíða 2
1 '
Bændar og lafnaiar-
stefnan.
Þegar jafnaðarstefnan barst
til ísiands, var það viðkvæði
burgeisanna, að hún væri eðlileg
i öðrum iöndnm, en hér væri eng-
inn jarðvegur fyrir hana. Þegar
reynslan ha!ði rekið bnrgeiéana
úr þessu vígi, sögðu þ®lr, að
stefnan væri eðlileg i Reyfcja-
vík, en hún ættl ekkert erindi
úti um iand. Nú. þegar steínan
hefir náð fótíeatu og útbreiðsiu
i hverju kauptúni landains, reyna
burgeisar að hugga sig við það,
að bændur verði aidrei jafnað-
armenn.
Þötta er ekki rétt. Bændur
eru seldir nndir anðvaldið eins
og aðrir alþýðumenn. Peninga-
mennirnir taka arðinn af vinnu
þelrra, hafa áuðvald yfir þeim
eins og öörum.
Bændur hafa veitt því eftir-
tekt, að mikill hluti af arði
þeirra hefir runnið til kanp-
mannanna sem verzlunarhagnað-
ur. Þelr hafa þess vegna að-
hylst einn þátt jaínaðarstefn-
unnar, samvinnuna, og þeim
hefir reynst hún vel.
Margir bændur eru Ieiguliðar.
Arðurlnn af vlnnu þeirra rennur
til jarðeigendanna sem jarðar-
afgjald.
Þá eru sjálfselgnarbændurnir.
Anðvaldsskipulagið hefir það f
iör með sér, að hver sú jörð,
sem liggur vel við ræktun, lendir
i braski. Hún kemst í óeðlilega
hátt verð og þarf að svara óeðli-
lega háum vöxtum. Að lokum
borgar slg ekkl lengur að búa
á henni, og hvernig stendnr á
þvi? Bóndinn stritar alian ársins
hrlng til þess að fylla vasapen-
ingamannanna, sem fá vextina,
fá arðlnn af vlnna hans. Loks
getur hann ekki látið þá fá
nógu mikið; þeir heimta alt af
meira og meira, og hann flosnar
upp. Þó að ekkl fari svona ilia,
þá sjá braskararnir um, að þelr
fái ailan arðinn at vinnu bænd-
anna. Þetta er bein afleiðing
auðvaldsins.
Landbúnaðinum er það nauð-
synlegt, að jarðirnar séu í sann-
Hættið að
reykja
lélegar cigarettur.i y
þegar þér getið I
fengið
Engar cigarettur
hafa á jafnskömm-
um tíma náð svo
miklum vinsæld-
umsem Lncana.
Seldar um alt land
Eru á Jwer8
rnanw vörum.
virði, ©kki í braskverði. Hvernig
á að bæta úr því?
Tvent er tli. Ef jarðirnar værn
þjóðareign, þá gengu þær ekki
kaupum og sölum. Afgjaldlð væri
miðað við sannvirði og rynni til
állrðr þjóðarinnar. Bændnr þyrftu
ekki iengur að slíta út kröftum
sínum til þess áð fylla vasa pen-
ingamannanna, sem sjálfir kema
hvergi nálægt framleiðsln afnrð-
anna. Hltt ráðlð er að koma
á jarðskattl. Jarðirnar gætu ekki
genglð kaupnm og sölum nema
fyrlr sannvirði.
Á næstn árum þarf að velta
miklu fé tii landbúnaðarins, til
ræktunar, nýrra áhalda, húsa-
bygginga, aukinna samgangna,
bættra markaða o. fl. Þetta fé
hlýtur að koma frá gróða sjávar-
útvegsmanna. En það er stefna
auðvaldsins að verja að eins fé
tli fyrirtækja í gróðaskyni. Það
verða eflaust mikiar framfarir f
landbúnaði á næstu árum, en
allur arðurinn af þeim framför-
um lendlr hjá peningamönnunum,
en ekki hjá bændunum sjálfum,
ef aaðvaidsstefnunni verður fylgt.
B»œ»0()0tí0(J0«3C5?*eífæ!s«s!:aw;í0sa
I
I
I
i
i
s
I
Alþýðublaðið
kemur út á hverjum virkum degi.
ÍLÍgreiðsla
við Ingólfsatrseti — opin dag-
lega frá ,kl. 9 árd. til kl. 8 síðd.
Skrifstofa
á Bjargarstíg 2 (niðri) öpin kl.
9ys—101/* árd. og 8—9 síðd.
L:
S í m a r:
633: prentamiðja.
988: afgreiðsla.
1294: ritstjóm.
Yer ðl ag:
Askriftarverð kr. 1,0C á mánuði.
Auglýsingaverð kr. 0,16 mm.eind.
I
H
mnœoisðneoottoisoooooú
Konurl
BiAjið um bezta vlðbitið:
Smára-smj örlíkið.
ÚtbpciðiS AlþýSublaðið
hvar mmm þíð anið og
hvert som þiB fariB!
Auðvaldið er alls staðar eins:
Einstaka menn söisa undir slg
umráð og arð framleiðslutækjanna.
Bændnm er þess vegna nanð-
synlegt, að jafnaðarstefnan kom-
ist f melri hlnta á næstu árum,
en tii þess að svo verði, þurfa
þeir áð skipa sér undir merki
hennar.
Hér hefir verið sýnt í stórnm
dráttum, að bændur hafa sömu
andstöðu gegn auðvaldinu og
aðrir alþýðumenn. — Auðvaldið
hlrðir arðinn af vinnu þeirra, og
öll Ifkindl ern til þess, áð þáð
geri það í stærri stíi en áður á
næstu áratugum, ef ekki er teklð
í táumana. Það nægir að bendá
á Fióaáveituna. Vegna þess fyr-
irtækis verða jarðirnar svo dýrar,
ofhlaðast svo at skuldum, að
bændnr þar hafa ekki ráð á því
að eiga þær.
Auk þess hata bændur sömu
hagsmunl og aðrir alþýðumenn
á öðrum sviðum stjórnmálanna.
Þeir hafa sömu hagsmuni f
skattamálunnm, en þar hefir
íhaldið og Framsókn velt allri
byrðinni á alþýðuna. Þeir hafa