Feykir - 24.03.1993, Síða 3

11/1993 FEYKIR3
Enn er deilt um hross í Húnaþingi og Skagafirði
Athyglisvert hvað þingmenn Húnvetninga dragast oft inn í deiiur um búfénað
GRAÐHESTAHUS !
Oskað er eftir framlögum í sjóð til byggingar hesthúss
á Höllustöðum. Tekið er við framlögum í útibúi
Búnaðarbankans á Blönduósi, gullbók 247779.
Sérstaklega er óskað eftir framlögum frá þeim
mönnum sem neyðast til að taka lausagöngugraðhesta
í sínum heimalöndum.
HESTHÚSASJÓÐURINN Á HÖLLUSTÖÐUM
Lög og reglur.
1. gr. Sjóðurinnerstofnaðurtilbyggingarhesthúss áHöllustöðum
og fer Byggingarnefnd Svínavatnshrepps með málefni
sjóðsins.
crónur 15.000
ursson, Höllustöðum greiddi
laugsstöðum fvrir greiövikni.
) vöxtum að Byggingarnefnd
af byggingakostnaði hesthúss
iþykkja hesthúsbyggingu og
ilið að hefja framkvæmdir og
ngarinnar.
ittirí Utibúi Búnaðarbankans
779.
:pps skal koma saman á hveij u
að kanna hvort nægilegt fé sé
ié að hefja byggingu hesthúss
Sigurður Ingvi Björnsson

Sigurður Ingvi á Guðlaugsstöðum og hluti auglýsingar-
innar frægu sem hann setti í Gluggann.
Ónæg varsla graðhesta, eða
annarskonar þrætur út af
hrossum, virðist vera einna
algengust deilumála í
hrossaræktarhéruðum.
Húnvetningar og Skagfirð-
ingar hafa verið mjög áber-
andi hvað þennan mála-
flokk varðar um langt skeið.
AUtaf kemur annað slagið
upp kritur í þessum hér-
uðum vegna þessara mála,
og er að sjá sem Hún-
vetningar séu meira í sviðs-
Ijósinu hvað þau varðar,
trúlega þó ekki sökum þess
að þeir séu kærulausari
um sín hross eða búfénað
en Skagfirðingar, þó þeir
síðamefiidu haldi því firam
cf marka má gömul deUu-
mál, heldur virðast Hún-
vetningar einstaklega lagnir
að blanda þingmönnum
sínum inn í þessar deilur,
og er það líklega þessvegna
sem meiri fréttamatur þykir
ef Ld. graðhestur gengur
iaus í Húnaþingi en Skaga-
firðinum. Þetta vekur óneit-
anlega upp spurningar um
hvort þingmenn Húnvetn-
inga séu miklir eða litlir
hestamenn, því hestamenn
eru þeir vissulega í þeim
skilningi að þeir eiga þó
altént hesta, eða hvort þing-
menn Skagfirðinga séu með
sín hross í gjörgæslu, ef
þeir á annað borð eigi ein-
hver, ellegar að Skagfirð-
ingar umberi bresti sinna
þingmanna mun betur en
Húnvetningar geri.
Málið sem spannst vegna
Löngumýrar-Skjónu, varó lands-
frægt á sínum tíma. Þar átti í hlut
Bjöm Pálsson á Ytri-Löngmýri
þáverandi þingmaður. Ekki er
langt síðan að öðrum þingmanni
húnvctnskum var brigslað um
að að fara ckki að búfjárrækt-
arlögum, nánar tiltckið urn sauð-
fjárvcikivamir, Pálma Jónssyni
á Akri.
Það cr síðan náfrændi Bjöms,
Páll Pctursson á Höllustöðum
scm tcngist nýjasta kritnum í
Húnaþingi, því þcgar Sigurður
Ingvi Bjömsson bóndi á Guð-
laugsstöðum í Blöndudal, tók í
síðasta mánuói traustataki grað-
hcst nágranna síns á Höllu-
stöðum, og færði til hneppstjóra.
Krafðist Sigurður Ingvi gjalds
fyrir töku hcstsins, studdist þar
við grcin búfjárræktarlaga og
lct fylgja mcð rcikning að upp-
hæð rúmlega 14 þúsund krónur.
Málinu var vísað til fulltrúa sýslu-
manns, sem fór að kröfu þing-
mannsins að aíhcnda honum hcst-
inn gegn því að grciða Sigurði
Ingva lausnargjald. Siguróur Ingvi
fékk síðan umslag þar scm í
voru bæði bréf frá sýslufulltrú-
anum og Páli þingmanni, ásamt
ávísun frá þcim síðamcfnda. í
bréfi sýslumanns segir að greiðsl-
an sé fyrir kostnaði á töku hests-
ins, en Páll segist greiða Sigurði
fyrir grciövikni, mannslund og
drengskap.
Hefur kært til umboðs-
manns Alþingis
Sigurður Ingvi er hinsvegar
ckki sáttur viö að þann grciðslu-
máta sem þama var viðhafður,
né að Páll hafi fengið hestinn
afhentan áöur en hann innti lausn-
argjaldið af hcndi, enda hafi
hann ekki gert það, þar sem að
hann sé að greiða íyrir allt annan
hlut en kostnað viö töku hests-
ins, eins og bréfið beri mcð sér.
Þá eigi sú greiósla að berast sér
frá sýslumanni en ekki Páli.
Sigurður Ingvi hefur kært þessa
málsmeðferð til umboðsmanns
Alþingis, en lagt þær 15 þús-
undir scm hann fékk grciddar
frá Páli í sjóð til byggingar hests-
húss á Höllustöðum. Auglýsti
hann stofnun sjóósins í dagskrár-
og auglýsingablaðinu Glugganum
fyrir skcmmstu og óskar þar
sérstaklega eftir framlögum frá
þeim ntönnum sem ncyðist til
að taka lausagöngugraðhesta í
sínum hcimalöndum.
Af þessum lestri mætti ráða
að graóhcstar frá Höllustöðum
gerðu víðrcisn um héraðið, en
svo mun víst ekki vera, og af
graðhesti Páls er það að frétta
að hann mun nú vera kominn í
hús. Páll viðurkcnnir reyndar
ekki að hesturinn hafi verið í
lausagöngu, heldur hafi hann
sloppið úr girðingu. Sigurður
Ingvi segir hinsvegar að þetta
sé ekki í fyrsta skipti sem hann
hafi þurft að stugga við grað-
hestum nágrannanna á Höllu-
stöðum, svo hafi gengið um
nokkurt skeið og mælirinn hafi
þama fyllst. Samt séu þessir ná-
grannar sínir ekki einu söku-
dólgarnir að þessu leyti. Fyrir
skemmstu hafi hann til að mynda
þurft að hafa afskipti af gradda
frá Eiðsstöðum. Þeir félagarnir
Páll og Sigurður eru samt, cins
og fram kom í DV í síðustu viku,
innilega sammála um að lausa-
ganga graðhesta sé mjög óæskilcg.
Styrjöld um stóð-
hesta í Húnaþingi
En sem kunnugt cr hafa hcsta-
menn í Húnaþingi og Skaga-
ftrði ekki látið sér nægja aó deila
innbyróis um lausagöngu grað-
hesta, heldur rekur sjálfsagt ein-
hverja minni til þess að fyrir
rúmum 30 árum kom upp mikið
deilumál vegna töku Skagfirð-
inga á graðhcstum rétt vestan
Vatnsskarðs. Nánar tiltekið gerð-
ist þetta í júlímánuði 1962.
„Risið er mikið stóðhcsta-
stríð milli Skagftrðinga og Hún-
vetninga, og þykir líklegt að
málaferli verði út af, cnda er
upphaf styrjaldarinnar svo sögu-
lcgt að afdrifaríkt gctur orðið.
Málsatvik em í sem fæstum orð-
um þau sem nú skal greina“,
segir í Öldinni okkar, og síðan
í þeirri söniu bók:
Herhlaup vestur í
Húnaþing
Nokkrir mcnn af Sauðárkróki
geröu tvo laugardaga seinni hluta
júlímánaðar hcrhlaup vestur í
Húnavatnssýslu og tóku þar í
heimalöndum fimm húnvetnska
stóðhesta, handsömuóu þá og
fóm með til Sauðárkróks. Tveim-
ur dögum síðar voru hestarnir
auglýstir í útvarpi til sölu á upp-
boói með stuttum fyrirvara.
Eigendur fréttu á skotspónum
um töku hestanna og gerðu þá
þcgar kröfu til þess að þeir yróu
afhentir hrcppstjóra þess hrepps,
þar sem þcir vom teknir af haga.
Til vara kröfðust þcir frcst-
unar á uppboðinu þar til Hæsti-
réttur hefði fjallað um málið og
fcngist hcfði cndanlegur úrskurð-
ur um skilning á þeim ákvæðum
búfjárræktarlaga, er að þessunt
efnum lúta. Þcssu sinntu yfir-
völd Skagfirðinga ekki. Héraðs-
dómur dæmdi töku hestanna
lögmæta og vom þeir allir seldir á
uppboði. Fyrrverandi eigendur
keyptu þá alla aftur, og varð einn
þcirra að gjalda ellcfu þúsund
krónur fyrir stóðhest sinn.
Lagagreinin
umdeilda
Sú lagagrcin sem Skagfirð-
ingar bera íyrir sig og telja heimila
þeim fyrrgreindar aðgerðir gegn
stóðhestum er ganga lausir í haga
er svohljóðandi: „Óheimilt er að
láta stóðhesta genga lausa í
heimahögum eða afréttum nema
heimild felist til þess í lögum
þcssum. Verði vart við slíkan
hest, bcr að handsama hann og
flytja til hrcppstjóra“.
Guðbrandur Isberg fyrrverandi
sýslumaður á Blönduósi ritar í
blöð um mál þetta og lögfræði-
lega hlið þcss: „I þessu máli er
ekki deilt um sök eða sakleysi
eigenda hcstanna. Samkvæmt
núgildandi landslögum eru þeir
í sök. Hitt er deilt um hver sé
réttur eigcnda slíkra hrossa
gagnvart töku þeirra. Það er
heimilt að taka stóðhesta, scm
leyfislaust em lámir ganga lausir.
En hér hljóta að vera takmörk.
Spurningin er: Hvar rná taka
þá, hverjir, og hverjum skulu
þeir afltcntir til sölumeðferðar?“.
Kemst Guðbrandur ísbcrg að
þeirri niðurstöðu, að aðfarir
Skagftrðinga hljóti að tcljast
algerlega ólöglegar'*. Þaó fór
þó svo að Hæstiréttur staðfesti
dóm héraðsdóms í rnálinu.
Almenn kaupleiguíbúð
Til sölu er 3ja herbergja 106,8 fermetra almenn kaupleiguíbúó aó
Freyjugötu 30, efri hæð.
Áætlað verð er kr. 8.200.000.00
Lánakjör: 70% lán úr Byggingarsjóði verkamanna til 43ja ára.
20% sérstakt lán til 5 ára.
Útborgun 10% eóa 30%.
Umsóknarfrestur er til 15. apríl 1993.
Umsóknareyóublöó fást á bæjarskrifstofunni, þar sem upplýsingar
eru veittar. Síminn á bæjarskrifstofunni er 35133.
Húsnæóisnefnd Satióárkróks.