Archaeologia Islandica - 01.01.2004, Blaðsíða 59

Archaeologia Islandica - 01.01.2004, Blaðsíða 59
Some Notes on Earthworks and Dykes in Iceland and in the North Atlantic 'great chains' - or the 'infield complexes', as one could call them. The farms locat- ed within one such dyke system have obvious similarities with the 'large com- plex settlements' known from Iceland and Greenland, (see Vésteinsson, McGovem & Keller 2002). More often than not, the later parish churches are located inside these complexes. As for place names, it seems that the majority of names indicating rather late farm divi- sions (i.e. names ending in bo-, -hus-, gard-, tun- etc.) are found within the complexes. In Áseral, a mountain valley in the interior of Vest-Agder county, the farms Underberg, Ábo, Gard, Austrhus and Ásland are located in the vicinity of the parish church. A common hill dyke surrounded all these farms. In Lista, also in Vest-Agder, this was the case with the farms Huseby, Lunde, Torp and Hauge, plus a number of lesser settlements. Some of these names suggest a rather late farm division. But how late? In one case do we get more substantial information regarding when one such complex was partitioned. A raised stone still standing in the dyke dividing Lunde from Huseby has a runic inscription stating that 'her skipter morkunne', i.e. 'here is the bound- ary between the farms'. The inscription is dated to the early 12th century. Provided that the mnic stone is as old as the dyke itself, this might indicate that the com- plex settlements were broken up in the Early Middle Ages (cf. Stylegar 2001). Social and economic background The Norwegian legal historian Absalon Taranger thought it likely that the origi- nal hill dykes fenced oflf whole hamlets ('grender'), even if a 'grend' was com- prised of several farms (Taranger 1907:272). In a similar vein, J. Store Clouston argued that many Orkney town- ships, judging from their great size and the written recordings conceming them, had never been single farms at all, but always considerably greater areas (Clouston 1932:347f.). But what kind of social and economic organisation can account for these complexes? After all, the hill dykes circumscribing one such complex must (for obvious reasons, i.e. the practical needs of animal husbandry) have been constructed in one, great oper- ation (cf. Ronneseth 2001). It is clear that not only was a great deal of planning involved in this operation, but also - probably - a great deal of force, or the threat of force. Farms lying within the 'infield com- plexes' in Rogaland and Vest-Agder have yielded some of the most important Late Iron Age and Viking Age archaeological finds in SW Norway. This, together with the characteristic features discussed ear- lier (dominance of 'young' name types, location of parish churches etc.) and the degree of cooperation necessary for the homelands-commons system to function within such 'great chains' of hill dykes, suggest that the W Norwegian 'infield complexes' are in fact large complex set- tlements that might have been organised on an estate basis, probably with a num- ber of dependant settlements. The break- ing up of these estate complexes could in fact, then, be related not only to the establishment of individual tax farms, but 57
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148

x

Archaeologia Islandica

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Archaeologia Islandica
https://timarit.is/publication/1160

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.