Feykir - 24.03.1999, Blaðsíða 4

4 FEYKIR 11/1999
Sjötíu ár frá upphafi
skátastarfs á Krók
Nafni skátafélagsins Andvara var seinna breytt í Skátafélagið Eylífsbúa, en Eylífurer annað
nafn á Tindastóli. Myndin er af ungliðum í félaginu þegar 60 ára skátastarfs var minnst.
Eylífsbúar munu minnast afmælisins á mikilli hátíð sem haldin verður 1. maí í vor.
Núverandi skátaforingi er Björn Sighvatsson.
Sl. mánudag, 22. mars, vom
70 ár liðin frá upphafi skáta-
starfs á Sauðárkróki. Þennan
mánaðardag árið 1922 héldu 19
unglingar frá Sauðárkróki í
kassabíl til Vamiithlíðar þar sem
nýliðapróf var þreytt í Reykjar-
hólnum. Franch Michelsen úr-
smiður var einn þessara ung-
menna og hann átti eftir að
koma mikið við sögu skáta-
starfsins á næstu árum og ára-
tugum. „Skátafélagið Andvarar
hóf starf á einhverjum mestu
erfiðleikatímum í sögu Sauðár-
króks og átti sinn þátt í því að
eyða deyfð og dmnga, hættuleg-
um fylgikvillum atvinnuleysis
og örbirgðar. Andvarar eygðu
„hin vorgrænu lönd”,” segir
Kristmundur Bjamason í Sögu
Sauðárkróks.
Aðalhvatamaður að stofnun
skátafélagsins var Jónas Krist-
jánsson læknir. Fyrsti skátafor-
ingi var Kristján C. Magnússon,
en hann gengdi starfmu aðeins í
rúmt ár, og tók Franck Michel-
sen þá við hans starfi. Stofnend-
unum 19 var skipt í þijá flokka:
Fálka, Þresti og Svani.
í sögu Sauðárkróks segir
nt.a.: „Félagsstíirf Andvara var
íjömgt fyrstu árin, og gengu
margir í sveitina. Þegar voraði
og snjóa leysti árið 1929, vom
útifundir haldnir og gönguferðir
famar. Þetta sumar vtu' og farið í
ljallgöngu, Tindastóll klifinn, og
tóku nær allir skátamir þátt í
henni. Eftir ljallgönguna orti
Friðrik Flansen kvæði um félag-
ið undir lagboðanum Öxar við
ána:
Andvcirinn líður
Ijúfur og þýður
blessar og hressir um dali og
strönd.
Fram upp til Jjalla
fossamir kalla,
finnið og skoðið hin vorgrœnu
lönd.
Afram, Andvarar glaðir.
Afram, klífið Tmdastól.
Fylkið, fjallagestir,
Fálkar, Svanir, Þrestir,
þétt og djarft með sumri og sól.
Nokkm síðar heiðraði Gunn-
ar Einarsson frá Varmalandi í
Sæmundarhlíð, seinna kenndur
við nýbýli sitt Bergskála í Skef-
ilsstaðahreppi, félagið með
ljóðakveðju, er hann nefndi
Skátasöng (Andvaraljóð) við
lagaboða: Upp með seglin.
„Andvarar”, þú œskulýðui;
ykkur fjalladrottning býður
dýrðarveldi sitt að sjá.
Líðið „Svanir” létt um geiminn!
Ljóðið „Þrestir” kannið
heiminn!
„Fálkar” skoðið fjölHn há!
Fram til heiða, hátt tilfjalla
hlýjar raddir laða, kalla:
Kannið okkar undralönd.
Sjáum móðurfaðminn fríða!
Finnum blœinn Ijúfa, þýða!
Afram! Sli'tum efans bönd.
Þróttur eykst og andinn stœkkar
eftirþví, semfjallið hœkkar.
Esta brúnin brosir við.
Hér er lind og blómabrekka.
Blátœrt vatn er hollt að drekka.
Bráðum verður breitt um svið.
Andvömm þótti vænt unt
kvæðin og sungu ferðugt á
göngum sínum”.
Eins og fyrr segir var Franch
Michelsen helsti stjómandi
skátafélagsins frantan af og
Franch hefur komið mikið við
sögu í skátastarfinu í landinu.
Var forgöngumaður og ritstjóri
Skátablaðsins sem hóf göngu
sína á Króknum 1934, en And-
varar gáfu síðan útgáfuréttinn til
Bandalags íslenskra skáta og
hefur blaðið komið út á þess
vegum síðan. Franch er fyrsti og
eini Islendingurinn til þessa
sem gengið hefur í skátaskóla,
gerði það meðan hann dvaldist
við nán í Danmörku 1937-’40.
Hann innleiddi síðan sérstaka
foringjaþjálfun í íslenska skáta-
hreyfingu og hefur lagt þar
unnið mörg afrek, þ.á.m.:
a) Skapað nýjung á sviði á-
hættufjármögnunar í Skagafirði
sem væri í fullu samræmi við
það nýjasta sem er að gerast í
þeim efnum í landinu.
b) Byggt upp samstarf og
samstöðu við marga aðila um að
sameina krafta sína með skipu-
lögðum hætti.
c) Sett á fót félag sem yrði
sett markmið á grundvelli arð-
semissjónarmiða sem er einmitt
einhver árangursríkasta leið sem
völ er á til uppbyggingar á var-
anlegu og heilbrigðu atvinnulífi.
d) Skapað frá upphafi faglega
öflugt og fjárhagslega sterkt fé-
lag enda verði tryggt að margir
aðilarkomi að stofnun og rekstri
félagsins.
e) Myndað stöðu til að sækj-
ast eftir að sinna umsýslu á
framlögum Byggðastofnunar til
fjáifcstingíirfclaga á landsbyggð-
inni samkvæmt stefnumörkun
ríkisstjómarinnar.
Markmið þessarar tillögu er
því í raun margþætt og má þar
nefna eftirfarandi þætti:
1. Sveitarfélagið hleypir af
stað atburðarás er skapar mögu-
leika í nýsköpun samfélagsins í
Skagafirði.
2. Sveitarfélagið sýni djörf-
ung og sóknarhug með róttæk-
um nýjungum.
3. Sveitarfélagið greið-
gjörva hönd á plóg, enda sáu
forsvarsmenn skátahreyfingar-
innar ástæðu til að sæma hann
gullmerki á 85 ára afmæli hans
á gamlárdeginum síðasta.
Franch segir skátastarf hafa
verið mjög blómlegt um tíma í
Skagafirði og þá verið starfandi
fjögur félög. Þar á meðal var
fyrsta skátafélag sem stofnað
var í sveit hér á landi. Það voru
Andvaramenn sem gengust fyr-
ir stofnun félags í Staðarhreppi.
Fyrirliði hennai' var Sigurður
Jónsson, alþingismanns Sig-
urðssonar á Reynistað.
i niður skuldir sínar með mynd-
arlegum hætti
4. Sveitarfélagið tryggi á-
framhaldandi tengsl heima-
manna við hlut sveitarfélagsins í
þessum fyrirtækjunum.
Með þessari tillögu er því
ætlunin að sækja fram. Ekki
bara að selja eignir til að byggja
skóla eða greiða niður skuldir
eins og áætlun meirihlutans býð-
ur uppá. Heldur ekki síður að
hefja nýja sókn og nota okkur þá
stöðu sem við þó höfum. Búatil
viðspymu til framsóknar inn í
nýja öld.
Veldur hver á heldur. Sam-
þykkt var að vísa þessari tillögu
til umfjöllunar í nefndir sveitar-
félagsins. Vonandi er nú að það
taki ekki alltof langan tíma hjá
fulltrúum meirihlutans að átta
sig á mikilvægi málsins og
hversu þessi tillaga í raun tekur á
mörgum þeim þáttum sem tengj-
ast þessu máli. Því á í raun ekki
að þurfa að taka mikinn tíma til
umfjöllunar um tillöguna. Það
er búið að tala nóg um þessi mál.
Tími til komin fyrir sveitar-
stjómina til að bretta upp
ermamar og fara að gera eitt-
hvað raunhæft og af viti í þess-
um málum.
Nú er kominn tími fram-
kvæmda - brettum upp ermar.
Fulltrúar Skagafjarðarlistans
Ingibjörg Hafstað og
Snorri Styrkársson.
Fjárfestíngarfélag Skagafjarðar
Fátt er samfélagi okkar mik-
ilvægara en traust og framsækið
atvinnulíf. Fyrirtæki sem skapa
velsæld og árangur í uppbygg-
ingu samfélags okkar. I sveitar-
stjómarkosningunum 1998 var
margt skrafað og mörg loforðin
gefin. Eitt þeirra var að setja á
fót atvinnuþróunarsjóð eða fjár-
festingarfélag í Skagafirði.
Flestir frambjóðendanna kváðu
þessa Lilju. Nú er liðið tæpt ár
síðan loforðin vom kynnt.
Skagaíjarðarlistinn lagði ffarn þá
hugmynd í kosningunum að það
hlutafé sem sveitafélagið ætti
yrði lagt inn í slíkan sjóð eða félag.
Við sem þetta skrifum, flutt-
um í sveitastjóm í síðustu viku
tillögu um stofnun Fjárfestingar-
félags Skagafjarðar. Hugmynd
okkar gengur út á að leggja nú-
verandi hlutabréfaeign sveita-
sjóðs í Steinullarverksmiðjunni
og Fiskiðjunni Skagfirðingi fram
í þetta nýja ljárfestingarfélag.
Það er ljóst að sveitarfélagið
Skagafjörður er skuldsett. Það
verður að selja eignir og þar em
umrædd hlutabréf nærtækust.
Verðmæti þessara hlutabréfa er
líklega um og yfir 400 milljónir
króna. En skuldimar fjórfalt
meiri.
Hugmyndin gengur því út á
að greiða niður skuldir sveitarfé-
lagsins um allt að 300 milljónir
króna. Hluti söluandvirðis
hlutabréfanna yrði því einnig
lagður fram sem eignarhluti
sveitarfélagsins í hinu nýja fjár-
festingarfélagi eða allt að 100
miljónir króna.
Mikilvægasti hluti tillögunn-
ar er samt sá að nota þessi hluta-
bréf eða sölu þeirra til að skapa
samfélagi okkar nýja vígstöðu í
atvinnumálum. Þar gætum við
Gleraugnaþ j ónusta!
Verðum með gleraugnaþjónustu sem
fyrr í Bókabúð Brynjars fimmtudaginn
25. janúar og föstudaginn 26. mars
kl. 13-17 báða dagana.
Gleraugu á eðlilegu verði
Gleraugnaþjónustan Akureyri
Karl Davíðsson sjóntækjafræðingur