Feykir


Feykir - 11.08.2004, Page 6

Feykir - 11.08.2004, Page 6
6 FEYKIR 27/2004 Hagyrðingaþáttur 387 Heilir og sælir lesendur góðir. Nokkuð er nú langt á milli okkar kynna nú um stundir, í okkar ágæta blaði og er kannski þess vegna rétt að byija þáttinn að þessu sinni nokkuð hressilega með þessari gamalkunnu og góðu vísu eftir Skagfirðinginn Friðrik Sigfússon, sem kenndur var meðal annars við Jaðar og Pittagerði í Skaga- firði. Gleði raskast vantar vín, verður brask að gera. Ef að taskan opnast mín, á þar flaska að vera. Önnur visa kemur hér, sem ég held að sé einnig eftir Friðrik og mun vera ort eftir hörmulegt dauðsfall á Sauðár- króki. Lán þó lítið höfúm vér, og leið sé töf í heimi. Að taka gröf af sjálfúm sér, sýnist öfúgstreymi. Annar Skagfirðingur, Jón Jónsson frá Bessastöðum, mun hafa ort þá næstu. Lífs míns sjóð er ekki eytt, enn er glóð á vömm. Enn er blóðið í mér heitt, enn er ljóð á vömm. Sá ágæti Ólafúr Sigfússon ffá For- sæludal, mun eitt sinn hafa ort svo til ó- nefndrar stúlku. Bjartur himinn hlýr og fagur, hvelfist yfirþér. Þú ert eins og apríldagur, inn í desember. Eitt sinn er Ólafúr var á heimleið í nútíma farartæki, biffeið, yrkir hann svo. Okkar hjóla-efldan-jó, öngvar þvinga skorður. Minn er hálfú hraðar þó, hugurinn floginn norður. Þrátt fyrir að enn sé vonandi talsvert eftir af sumarblíðu, er að lokum ein ágæt haustvísa eftir Ólaf. Sveitin laðar svefninn vær, sólin glaða i hjúp er hnigin. Er sem vaði máninn mær, myrkar traðir gegnum skýin. Ekki veit ég nein deili á næstu vísu, en í mínum pappírum er Júlíus Sveins- son talinn höfúndur hennar. Þegar blessuð blómin smá, blíðum rómi hjala. Hörpu drottins heyra má. huldu máli tala. Á heyskapartímanum er tilvalið að ri^a upp það sem Magnús Teitsson fjallar um í næstu vísu. Alla daga Óli minn, er að slá i rekju. Tilsýndar er teigurinn, sem tíkarskinn á þekju. Vel gerð er næsta vísa, en enginn til- drög veit ég að henni. Höfúndur Jón Þorkelsson (gæti verið Fomi). Snælands blóðið hreysti hert, hleypir glóð um kinnar. Sýndu þjóð að sannur ert, sonur móður þinnar. Gæti skeð að sá ágæti guð, Bakkus, hafi komið við sögu er Baldvin skáli orti svo. Lamaður, bundinn lymsku hring, ligg á stundum grúfú. Heimsins undir óvirðing, upp við hundaþúfú. Ekki veit ég um höfúnd að næstu vísu, en tilefni hennar mun hafa verið það, að maður að nafni Halldór, gaf tíu- þúsund krónur til Skálholtssöfnunar. Halldór nálgast háttamál, halla tekur degi. Gefúr fýrir sinni sál, svo hún glatist eigi. Sigurður Kristjánsson Leirhöfn, sendi kunningja eftirfarandi kveðju. Hvar sem bólið byggja fer, burtu róli mæða. Góða njólu gefi þér, gylfi sólarhæða. Friðrik Hansen mun eiga þessa kunnu vísu. Nú skal hlaupa á hendingum, iiefja staupa gaman. Hafa kaup á hugmyndum, hlægja og raupa saman. Jón Jónsson á Gilsbakka, mun hafa ort svo til nafna síns Guðmundssonar, er þá bjó á Silfrastöðum. Nokkuð veit ég nafni minn, nær þú aeyja hlýtur. Verður banabiti þinn, blautur hundaskítur. Baldvin Halldórsson mun hafa ort þessa. Ellin herðir átök sín enda sérðu litinn. Ævi-ferða fotin mín, fara að verða slitin. Einn ágætur hagyrðingur úr Svart- árdalnum, sem um árbil hefúr dvalið á Sauðárkróki, Torfi Sveinsson ffá Hóli, er nú nýlátinn. Vita þeir sem eldri em og til þekkja að hann orti marga snjalla vísu og einnig kvæði. Langar mig að tileinka minningu hans lokavísuna að þessu sinni. Snjallan hreyfði hróðrar streng festi geðið staka. Yfir þessum daladreng drottins englar vaka. Veriði þar með sæl að sinni. GuðmundurValtýsson,Eiríksstöðum, 451 Blönduósi, sími 452 7154. Glefsur úr rissblokkinni Af grallaranum Ýtu-Kela Þorkell Halldórsson, Ýtu-Keli, á góðri stund. Fyrir blaðamann í efhisleit er ekkert betra en geta skrifað um hluti sem hann þekkir að talsverðu leyti. Nágranni pistil- ritara til margra ára var einn af þessum sagnaþulum, sem minnst var á í síðasta pistli, þar sem skemmtanagildi var sett talsvert ofar heimildagildinu. Þetta var hann Þorkell Hall- dórsson, sem flestir þekktu undir nafninu Ýtu-Keli, hann vann sem sagt á jarðýtum hjá Ræktunarsambandinu. Keli var grallari og sýndi þessa hlið á sér strax í æsku vestur í Súða- vík, en þar kom það m.a. í hlut Pálu Páísdóttur, síðar kennara á Hofsósi, að reyna að fá Kela til að meðtaka lærdóminn. En eitthvað var Keli mistilbúinn til þess og Pála þurfti víst stund- um að vísa honum úr tíma. Keli, sem var gleðimaður talsverður, hafði ákaflega gam- an af því að segja sögur, og hermdi þá gjaman eftir sögu- persónum sínum. Þeir sem þekktu Kela vel, vissu að þetta voru mikið til sömu sögumar sem hann var að segja og þreyttist seint á. Fólk kvartaði heldur ekki undan því þó það heyrði þær oflar en einu sinni hjá honum. Keli átti það stundum til að útvega sér flösku hjá vinum og kunningjum ef hann gerðist „þyrstur” og skilaði í því sama strax við fyrstu hentugleika. Hann hafði unnið með bróður undirritaðs á jarðýtu til margra ára og það kom því ekki á óvart þegar bankað var eitt kvöldið skömmu eftir að ég flutti í hverfið og Keli var á tröppun- um. „Heyrðu mér fannst endi- lega að hann Jón bróðir þinn væri staddur hjá þér, en það er kannski vitleysa. Áttu nokkuð eina?”, sagði Keli og þáði boð í bæinn og auðvitað fýlgdu þar með nokkrar sögur. Það var síðan milli jóla og nýárs 1986 sem vantaði opnuviðtal i Dag og Keli var á ferðinni á rit- stjóminni. Þá kom það strax upp í hugann að nú væri grá- upplagt að taka gamla ýtu- meistarann í viðtal. Og ekki sakaði að Keli var „þyrstur” og til ein koníaksflaska heima. Hún var sótt og ekki stóð á sög- unum. Þegar kom að því að taka myndir af viðmælandan- um að viðtalinu loknu var ekk- ert vandamál að fá líf í myndefnið. Keli baðaði út öll- um öngum og myndimar urðu hinar líflegustu. Þeir fyrir norð- an sáu það strax hverskyns var og haft var á orði að þau væm orðin dýr viðtölin á Króknum, ef ein flaska fýlgdi með í hvert skipti. En hér koma fáein gullkom úr viðtalinu við Ýtu-Kela. Sofíð í hjónaherbeginu Vinnufélagi minn um tíu ára skeið var hinn ágæti drengur Gísli Bessason í Kýrholti. Á þessum ámm var húsakostur svo þröngur að við þurftum að sofa í sama rúmi. Þegar við vomm að vinna í Garðakoti í Hjaltadal að hausti til sváfúm við í sama herbergi og hjónin þar, svo vom þrengslin mikil. Gísli átti það til að tala upp úr svefiii, sérstaklega ef hann var þreyttur. Eg vaknaði einu sinni um miðja nótt og var orðið kalt, því Gísli var búinn að rífa sængina ofan af mér og var að troða henni undir rúmið. Eg spurði hvem djöfúlinn hann væri að gera. „Ég er bara að láta inn gráu merina hans afa”, svaraði Gísli þá. Ég sagði Gísla þetta morg- uninn eftir og fór að spyija út í þetta svar hans. Gísli sagði að þegar hann var 12 ára hafi afi hans átt gráa rólega meri og hann hafi alltaf fengið að láta hana inn í hestakofann. Merin hafi haft það til siðs að stoppa i dyrunum og síðan hefði þurft að ýta henni af öllum kröftum inn. Það var venjan þegar við vomm að byija að vinna á bæj- unum og áttum kvöldvakt að við kynntum okkur herbergja- skipan, þannig að við vissum hvar við ættum að sofa þegar að vaktaskiptum kom, en heimilisfólk hafði þá yfirleitt gengið til náða. Svo þegar við vomm að byija að vinna á ein- um bænum í Blönduhlíðinni og ég lenti á kvöldvaktinni, upp- götvaði ég að ég hafði gleymt að kynna mér hvar við ættum að sofa. Þegar ég kom á bæinn um vaktaskiptin sýndist mér að þetta kæmi ekki að sök, þegar ég sá bakpoka Gísla úti í einum glugganum. Þegar ég var búinn að þvo mér og borða i eldhús- inu leit ég inn í herbergið og sá ljósan hrokkinn koll ekkert ósvipaðan Gísla, gægjast und- an sænginni. Ég klæddi mig varlega út fotunum og hugsaði

x

Feykir

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Feykir
https://timarit.is/publication/1151

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.