Hagskýrslur um kosningar - 01.01.1943, Síða 21
Alþingiskosningar 1942
19
þeiria. Þó er hér á gerð sú takmörkun, að ekki er úthlutað nema 11
uppbótarþingsætuin, hversu murguin saetuin sem J)á kynni að vera eftir
að úthluta til ]>css að ná sem mestum jöfnuði við hlutfallstöluna fyrir
alla þingflokka. í töflu VII (hls. -!9—54) er sýnt, hvernig uppbótarþing-
sætum hefur verið úthlutað lil flokkanna við kosningarnar 1942, og
jafnframt sýnt, hvernig úthlutunin hefði orðið, ef haldið hefði verið
áfram að úthluta uppbótarþingsætum þangað til fenginn hefði verið
sem mestur jöfnuður við Framsóknarflokkinn.
Af uppbótarþingsætunuin, sem úthlutað var sumarið 1942 hlaut
Sjálfstæðisflokkurinn fi, Sósialistaflokkurinn 4 og Alþýðuflokkurinn 1.
En uin haustið hlaut Sósísalistaflokkurinn fi, Aljiýðuflokkurinn og
Sjáll'stæðisilokkurinn 2. \’arð |)á Jnngmannatala þessarra fl.okka og
meðaltal atkvæða á hvern þingmann svo sem hér segir:
5. júli 1912
Alkva-ði
Pingmenii :i þingmann
Sjálfstæðisflokkur ...
Framsóknarilokkur .
SósialistalloUkur . . ..
Atþýðuflokkur ........
17 1 35 18/it
20 80113/ao
0 1 óTO'/s
G 1 49G'/2
18,—19. okióber 1942
Alkvæði
Þiugmenn á þingmann
20 1 lðO’/so
15 1 057' ■*/1 &
10 1 105"/io
7 1 ‘201'h
Ef halda hefði ált áfram að úthluta ujipbótarþingsætuni þangað til
fenginn væri sem mestur jöfnuður fýrir alla þingflokka, J)á liefði, eins
og sjá má á töflu \TII (bls. 49 og 52), um sumarið orðið að úthluta 23 þing-
sætuni í viðbót eða alls 34 uppbótarlnngsætum. En 11111 bauslið hefði
ekki þurft að úthluta nema 3 í viðbót eða alls 14 uppbótarþingsætum.
Af Jiessum 3 viðbótarsætum liefðu 2 farið lil Sjálfstæðisflokksins og
1 til Alþýðuflokksins.
Til Jiess að finna, hverjir frambjóðendur ])ingflokks, sem ekki hafa
náð kosningu í kjördæmum, skuli l'á uppbótarjiingsæti, er farið aðallega
eftir persónulegri atkvæðatölu Jieirra i kjördæiiiunum, en þó getur þing-
flokkurinn einnig haft nokkur áhrif á Jiað með J)ví að senda landskjör-
stjórn skrá yfir frambjóðendur flokksins í J)eirri röð, er flokkurinn ósk-
ar, að þeir hljóti uþþbótarþingsæti. Ekki koma til greina sem uppbótar-
J)ingmenn fyrir sama flokk fleiri en einn frambjóðandi í kjördæmi, og
er það sá, sem hæsta hefur persimulega atkvæðatölu, ef 11111 fleiri en
einn er að gera. Frambjóðendum hvers flokks, sem til greina geta komið
sem uppbótarþingmenn, raðar landskjörstjórn sunipart beinlínis eltir
atkvæðatölu þeirra, sumpart eftir atkvæðatölunni i hlutfalli við gild
atkvæði og sunipart eftir óskum hlutaðeigandi ])ingflokks. Efstur verð-
ur sá, sem hefur hæsta atkvæðatölu, næstefstur sá, sem að lionuin frá-
gengnum hefur hæsta atkvæðatölu i hlutfalli við gild atkvæði í kjör-
dæminu, þriðji sá, sem þingflokkurinn hefur sett efstan á raðaðan
landslista, fjórði sá, sem hefur hæsla atkvæðatölu þeirra, sem eftir eru,
fiminti, sem hefur hana hlutfallslega hæsta, sjölti sá, sem er næstefstur