Hagskýrslur um kosningar - 01.01.1960, Qupperneq 10

8
Alþingiskosningar 1959
Reykjavík.................... 3336
Reykjaneskjördæmi............ 2428
Vesturlandskjördæmi.......... 1302
Vestfjarðakjördæmi........... 1142
Norðurlandskjördæmi vestra .... 1159
Norðurlandskjördæmi eystra .... 1823
Austurlandskjördæmi.......... 1162
Suðurlandskjördæmi........... 1451
3. KOSNINGAHLUTTA KA
Participation in elections
Við sumarkosningarnar 1959 greiddu alls atkvæði 86147 manns eða 90, 6% af allri
kjósendatölunni í landinu. Við haustkosningarnar greiddu atkvæði 86426 manns eða
90, 4°]o af kjósendatölunni. Mesta hluttaka við alþingiskosningar var við kosningamar
1956 eða 92, l<7o, en við atkvæðagreiðsluna um niðurfelling sambandslaga og stofnun
lýðveldis 1944 var hluttakan 98, 4?lo.
í skýrslu Hagstofunnar urn alþingiskosningar 1949, bls. 6-8, er gerð nokkur -greiti
fyrir hluttöku í kosningum frá 1874. . vísast til þess.
Síðan 1934 hefur kosningahluttakan verið sem hér segir;
1934 ........... 81, 5%
1937 ........... 87, 9 "
1942 5/7 ....... 80, 3 "
1942 18/10 ... 82, 3 ”
1944 ........... 98, 4 "
1946 .......... 87, 4 "
1949 .........89, 0%
1953 ....... 89, 9 "
1956 ........ 92, 1 "
1959 28/6 .... 90, 6 "
1959 25/10 ... 90, 4 ”
Þegar litið er sérstaklega á hluttöku karla og kvenna í kosningunum, þá sést í 1.
yfirliti (bls. 9), að hluttaka kvenna er minni en hluttaka karla. Við kosningarnar
í júní 1959 greiddu atkvæði 93, l<7o af karlkjósendum en 88, 2<7o af kvenkjósendum.
Við haustkosningarnar voru þessi hlutföll 93, 0 og 87, 8, en við kosningarnar 1956
voru þau 94, 8 og 89, 4.
í töflu II (bls. 25) sést, hve margir af kjósendum hvers kjördæmis hafa greitt
atkvæði við sumarkosningarnar 1959. Samsvarandi upplýsingar um haustkosn-
ingarnar eru í töflu VI (bls. 44). Hve mikil kosningahluttakan var hlutfallslega í
einstökum kjördæmum, sést í 1. yfirliti (bls. 9). í sumarkosningunum var kosn-
ingahluttakan mest í Mýrasýslu (95, 3Pjo), en minnst var hún í Norður-ísafjarðarsýslu
(87, 3<7o)r í Mýrasýslu og Austur-Skaftafellssýslu var kosningahluttaka karla mest
(97, 4<7o); en kvenna í Vestur-Skaftafellssýslu (93, 5<7'o). Kosningahluttaka karla var
minnst í Norður-Þingeyjarsýslu (90, 5<7o), en kvenna í Norður-ísafjarðarsýslu (82, 8<7o).
Hluttaka kvenna var minni en karla í öllum kjördæmum, en í 7 kjördæmum var
hluttaka kvenna meiri en hluttaka karla, þar sem hún var minnst.
íhaustkosningunum var hluttakan mest í Vesturlandskjördæmi (93, 2<7o), en
minnst í Norðurlandskjördæmi eystra (88, 7<7o). Hluttaka bæði karla og kvenna var
mest í Vesturlandskjördæmi (95, 2Pjo og 90, 9<7o), en minnst var hluttaka karla í Reykja-
vík (91, 7<7o) og kvenna í Norðurlandskjördæmi eystra (85, 2%). Hluttaka kvenna var í
öllum kjördæmum minni en hluttaka karla, |?ar sem hún var minnst.
í töflu I (bls. 19) er sýnt, hve margir kjosendur greiddu atkvæði í hverjum hreppi
við hvorar kosningarnar 1959. Er þar hver kjósandi talinn í þeim hreppi, þar sem hann
stóð á kjörskrá, en ekki þar, sem hann greiddi atkvæði, ef hann hefur greitt atkvæði
utanhrepps. Með því að bera tölu greiddra atkvæða saman við kjósendatöluna í sömu
töflu fæst kosningahluttakan í hverjum hreppi. Hvernig hrepparnir innan hvers kjör-
dæmis og á landinu í heild sinni, að meðtöldum kaupstöðum, skiptust eftir kosninga-
hluttöku, sést í 2. yfirlitstöflu (bls. 10). Við sumarkosningarnax voru 65, 4% af hrepp-
um og kaupstöðum með hluttöku meiri en 90<7o, en við haustkosningarnar 59, 6<7o. í