Hagskýrslur um kosningar - 01.01.1967, Side 15

Alþingiskosningar 1967
13
þeirra fái þingsæti í sem fyllstu samræmi við atkvæðatölu sína við kosningarnar.
Þingflokkur í þessu sambandi telst aðeins sá flokkur, sem komið hefur að þingmanni
í einhverju kjördæmi.
Eins og að framan getur úrskurðaði landskjörstjórn, að framhoðslisti sá í Reykja-
vík, er yfirkjörstjórn þar taldi vera utan flokka og merkti bókstafnum I, væri
borinn fram fyrir Alþýðubandalagið. Af þessu leiddi, að atkvæði, sem greidd voru
þeim lista, voru talin með atkvæðum Alþýðubandalagsins við úthlutun uppl)ótar-
þingsæta.
Atkvæðatala þeirra fjögra flokka, sem fengu þingmenn kosna í kjördæmum,
og tala binna kosnu þingmanna var þessi:
Atkvæði Kosnir þingmenn Atkvæðamagn á þingmann
Sjálfstæðisflokkur 36 036 20 1 801ls/2o
Framsóknarflokkur 27 029 18 1 501“/18
Alþýðubaudalag (listar G og I) ... 16 923 6 2 8203/6
Alþýðuflokkur 15 059 5 3 011ý6
Lægsta meðaltalið telst blutfallstala kosninganna og miðast úthlutun uppbót-
arþingsæta við liana. Hve mörg uppbótarþingsæti bver þingflokkur skub hljóta,
finnst með því að deila í atkvæðatölu hans ineð tölu þingmanna flokksins kosinna
í kjördæmum, fyrst að viðbættum 1, síðan 2, þá 3 o. s. frv. Uppbótarþingsætun-
um er síðan útlilutað til þingflokka eftir útkomunum við þessar deilingar, þannig
að fyrsta uppbótarþingsætið fellur til þess þingflokks, sem hæsta á útkomuna,
annað til þess sem á hana næsthæsta, og síðan áfram eftir hæð útkomutalnanna,
unz eitt uppbótarþingsæti hefur falhð á hverja þeirra. Þó er hér á gerð sú tak-
mörkun, að ekki er úthlutað nema 11 uppbótarþingsætum, hversu mörgum sætum
sem þá kynni að vera eftir að úthluta til þess að ná sem mestum jöfnuði við hlut-
fallstöluna fyrir alla þingflokka. Eftir stjórnarskrárbreytinguna 1959 skal ávallt
úthluta 11 uppbótarþingsætum, jafnvel þótt fullur jöfnuður náist með færri upp-
bótarþingsætum. í töflu IV (bls. 31) er sýnt, hvernig uppbótarþingsætum liefur
verið úthlutað til flokkanna við kosningarnar 1967, og jafnframt kemur þar fram,
hvernig úthlutunin hefði orðið, ef haldið hefði verið áfram að útliluta uppbótar-
þingsætum, þar til fenginn hefði verið sem mestur jöfnuður við þann flokkinn,
sem hefur lægsta hlutfallstölu.
Af uppbótarþingsætum, sem úthlutað var 1967, hlaut Alþýðubandalagið 4,
Alþýðuflokkurinn 4 og Sjálfstæðisflokkurinn 3 uppbótarþingsæti. Þingmannatala
flokkanna og meðaltal atkvæða á hvern þingmann varð þá sem hér segir:
Þing- Atkvœði
mcnn á þingmann
Sjálfstæðisflokkur....................... 23 1 56618/23
Frarasóknarflokkur ...................... 18 1 501n/18
Alþýðubandalag (listar G og I)........... 10 1 5059/lo
Alþýðuflokkur............................. 9 1 4892/ö
Ef halda hefði átt áfram að úthluta uppbótarþingsætum, þar til fenginn væri
sem mestur jöfnuður milli þingflokkanna, þá hefði orðið að úthluta 2 viðbótar-
sætum eins og sjá má af töflu IV A (bls. 31), og hefði Alþýðubandalagið og Alþýðu-
flokkurinn fengið hvort sitt.
Til þess að finna, liverjir frambjóðendur þingflokks, sem liafa ekki náð kosn-
ingu í kjördæmum, skuli fá uppbótarþingsæti, er farið eftir atkvæðatölu þeirra í
kjördæmunum, ýmist beinlínis eftir atkvæðatölu þeirra eða eftir atkvæðatölunni
Framhald neðst á bls.32.