Þjóðmál - 01.03.2008, Síða 33
Þjóðmál VoR 2008 3
Íhausthefti. Þjóðmála. 2007. birti. ég.grein. um. reiðispuna. Guðjóns. Frið-
rikssonar. sem. ekki. fékkst. birt. í. Sögu,.
tímariti. Sögufélags .. Hér. birti. ég. aðra.
grein.sem.ekki.fékkst.birt.í.Sögu ..Er.þar.
líka.um.að.ræða.svargrein.við.skrifum.í.
Sögu ..Greinin.var.send.ritstjórum.tíma-
ritsins.vorið.2005 ..Þar.sem.um.svargrein.
var.að.ræða.taldi.ég.víst.að.hún.birtist.
við. fyrsta. tækifæri .. En. tveimur. árum.
síðar,. þegar. enn. bólaði. ekkert. á. grein.
minni.í.Sögu.og.engar.skýringar.fengust.
hjá. ritstjórum.tímaritsins.hvernig.á.því.
stæði,. skrifaði. ég. stjórn. Sögufélags. og.
spurði.hvort.hún.legði.blessun.sína.yfir.
það. háttalag. ritstjóra. Sögu. að. gefa. mér.
ekki. færi. á. að. svara. greinum,. þar. sem.
vegið. væri. að. mér. persónulega .. Stuttu.
síðar.barst.mér. loks.bréf. frá. ritstjórun-
um ..Þeir.höfnuðu.birtingu.greinar.minn-
ar,.tveimur.árum.eftir.að.þeir.fengu.hana.
í. hendur,. á. þeim. forsendum. að. hún.
væri. alltof. löng,. auk. þess. sem. orðalag.
væri. víða.óviðurkvæmilegt ..Var.mér. að.
vísu. gefinn. kostur. á. að. stytta. greinina.
um. a .m .k .. 3/4. og. „lagfæra. orðalag“.
án. þess. að. það. væri. skýrt. nánar .. Með.
fylgdu. umsagnir. frá. „ritrýnum“. Sögu.
og.voru.þeir.á.einu.máli.um.að.greinin.
væri. ekki. birtingarhæf .. Niðurstaðan.
virðist. því. sú,. að. þeim,. sem. ritstjórn.
Sögu. hefur. velþóknun. á,. sé. frjálst. að.
veitast.að.fólki.í.fræðitímaritinu.en.því.
gert.erfitt.eða.ómögulegt.að.koma.þar.
við.svörum ..Þar.sem.ég.tel.engar.líkur.
á.því.að.mér. takist.að.búa. svar.mitt. í.
þann. búning. að. það. sé. þóknanlegt.
ritstjórum.Sögu.og.„ritrýnum“.á.þeirra.
snærum.hef.ég.tekið.þann.kost.að.birta.
grein.mína.óbreytta.hér. í.Þjóðmálum ..
Rétt. er. að.árétta. að.greinin.er. skrifuð.
vorið.2005 .
heimild.um. íslenzk. varnar-.og.öryggismál“.
(Ólafur.Þ ..Stephensen).heldur.ætti.jafnframt.
„beint. erindi. við.umræður. í. samtímanum“.
(Albert.Jónsson.og.Ásgeir.Sverrisson) .2
2.Meðal.þeirra.sem.fjölluðu.um.bókina.með.mjög.já-
kvæðum.hætti.og.telja.hana.gagnmerkt.heimildarrit.um.
íslensk.utanríkis-.og.öryggismál.má.til.dæmis.nefna:.Albert.
Jónsson,.stjórnmálafræðing.og.ráðgjafa.íslenskra.stjórnvalda.
í.utanríkismálum,.og.Ásgeir.Sverrisson,.þáverandi.frétta-
stjóra.erlendra.frétta.á.Morgunblaðinu,.sem.báðir.héldu.
erindi.á.fundi.Samtaka.um.vestræna.samvinnu.við.útkomu.
bókarinnar.(„Markmiðið.var.að.ekki.yrði.barist.á.Íslandi“,.
Morgunblaðið.15 ..nóvember.2001);.Jóhönnu.Kristjóns-
dóttur,.rithöfund.og.blaðamann.á.erlendri.fréttadeild.
Morgunblaðsins.til.margra.ára,.sem.skrifaði.um.bókina.á.
Bókavefnum.á.Strikinu.(en.sú.grein.er.því.miður.ekki.lengur.
aðgengileg.á.Netinu.);.ritstjóra.Morgunblaðsins.sem.fjallaði.
um.bókina.í.Reykjavíkurbréfi.(Morgunblaðið.16 ..desember.
2001);.Einar.Benediktsson.fyrrverandi.sendiherra.(„Í.hita.
kalda.stríðsins“,.Morgunblaðið.18 ..desember.2001);.Ólaf.
Þ ..Stephensen,.stjórnmálafræðing.og.þáverandi.aðstoðar-
ritstjóra.Morgunblaðsins,.sem.skrifaði.ritdóm.um.bókina.
í.blað.sitt.(„Málstaður.byggður.á.skynsamlegum.rökum“,.
Morgunblaðið.15 ..desember.2001);.og.Óla.Björn.Kárason,.
þáverandi.ritstjóra.DV,.sem.skrifaði.pistil.um.bókina.í.blað.
sitt.(„Uppgjör.við.liðna.tíma“,.DV,.desember.2002) .
Í. þessu. sambandi. er. rétt. að. halda. því. til.
haga. að.bók.Björns. var. alls. ekki. lögð. fyrir.
sem. alhliða. heimildarrit. um. utanríkismál ..
Ég. lét. þess. einfaldlega. getið. í. formála. að.
Björn.kæmi.„svo.víða.við.í.þessum.skrifum.
sínum“. að.kalla.mætti. að.bókin. væri. „eins.
konar.víðsjá.kaldastríðsáranna.á.Íslandi“ ..Svo.
bætti.ég.við:.„Bókin getur því þjónað [auðk ..
hér]. sem. almennt. heimildarrit. um. flesta.
þætti. íslenskrar. utanríkis-. og. öryggisstefnu.
í.ljósi.þróunar.á.alþjóðavettvangi ..Allrækileg.
atriðisorðaskrá.auðveldar.notkun.bókarinn-
ar.að.þessu.leyti .“3.
En. Páll. Björnsson. les. þetta. sem. annað.með.sínum.hætti ..Hann.segir.af.alvöru-
þunga.að.bókin.uppfylli.ekki.„allar.þær.kröf-
ur.sem.venjulega.eru.gerðar.til.heimildarrita“ ..
Það. sé. nefnilega. ekki. „sagt. úr. hve. miklu.
3.Björn.Bjarnason,.Í hita kalda stríðsins,.9 .