Þjóðmál - 01.03.2008, Side 36

34 Þjóðmál VoR 2008
óhæfu ..En.það.er.svo.sem.ekkert.við.því.að.
segja. að. hugmyndir. Páls. Björnssonar. um.
„hlutleysi“. skuli. vera. á. þessum.nótum ..Ef.
hann.hefði.hins.vegar.viljað.vera.sanngjarn.
hefði. hann. látið. þess. getið. að. bók. Björns.
fjallar. að. langmestu. leyti. um. íslensk.
utanríkismál. og. öryggismál. í. Evrópu. og.
afskipti.Bandaríkjanna.af.málefnum.Suður-
Ameríku.eru.einfaldlega.utanvið.við.efnis-
svið.bókarinnar .
Páll.ver.löngu.máli.í.það.sem.hann.kallar.„öfund.Björns.út.í.Jón.Baldvin.Hanni-
balsson.og.þann.heiður.sem.sá.maður.hefur.
orðið.aðnjótandi.í.Eystrasaltslöndunum.hin.
síðari.misseri“ ..Páll.skýrir.þessa.meintu.öfund.
með. því. að. staðhæfa. að. Björn. Bjarnason.
eigi. mjög. erfitt. með. „að. láta. andstæðinga.
sína. njóta. sannmælis“,. auk. þess. sem. hann.
sé. þjakaður. af. hollustu. við. leiðtoga. flokks.
síns,. Davíð. Oddsson .. „Hvort. tveggja. gæti.
verið. hluti. af. þeim. þankagangi. sem. kalda.
stríðið.ól.upp. í.mönnum,“.bætir.Páll. við. í.
þessari. sálgreiningu. sinni .. En. hann. nefnir.
ekkert. meintri. óvirðingu. Björns. í. garð.
Jóns.Baldvins.til.vitnis.nema.það.tvennt.að.
Björn. gagnrýni. Jón. Baldvin. (og. Steingrím.
Hermannsson. þáverandi. forsætisráðherra).
fyrir. að. hafa. ekki. sýnt. sjálfstæðisbaráttu.
Eystrasaltsríkjanna. nægilegan. stuðning.
veturinn. 1990–1991. og. að. Björn. segi. að.
það.hafi.verið.í.tíð.fyrstu.ríkisstjórnar.Dav-
íðs.Oddssonar.og.undir.forystu.Sjálfstæðis-
flokksins.sem.stjórnmálasamband.hafi.verið.
tekið.upp.við.Eystrasaltsríkin ..Fráleitt.er.að.
leggja. þessi. ummæli. Björns. út. með. þeim.
hætti.sem.Páll.gerir ..Miklu.nær.væri.að.líta.
á. þau. sem. viðleitni. til. að. benda. á. að. það.
hafi.ekki.aðeins.verið.Jón.Baldvin.sem.kom.
skörulega. fram. gagnvart. Eystarsaltslönd-
unum. á. þessum. afdrifaríka. tíma. í. sögu.
þeirra,.fleiri.hefðu.átt.hlut.að.máli.og.ættu.
líka.þakkir.skildar ..En.það.vill.Páll.Björnsson.
ekki. heyra .. Án. þess. að. gera. nokkra. frekari.
grein. fyrir. því. hvernig. Björn. lítilsvirði.
Jón. Baldvin. fer. hann. að. rekja. gang. mála ..
Hann. vísar. meðal. annars. í. tölvuskeyti. frá.
Arnóri. Hannibalssyni,. prófessor. og. bróður.
Jóns. Baldvins,. því. til. vitnis. að. Arnór. hafi.
verið. „lykilmaðurinn. í. atburðarás. vetrarins.
1990–91“. og. að. heimsókn. bræðranna. til.
Eystrasaltslandanna.í.janúar.1991.hafi.ráðið.
úrslitum.í.sjálfstæðisbaráttu.ríkjanna,.ekkert.
minna ..Páll.bætir.við:.„. .. .. .. tilraunir. til.að.
gera.lítið.úr.verkum.Jóns.Baldvins.veturinn.
1990–91. fá. trauðla. breytt. framgangi. þess.
sem.liðið.er“ ..(!?)
Þótt.ritdómur.Páls.sé.fyrst.og.fremst.vitn-isburður. um. stílhnoð,. húmorsleysi. og.
bernsku. (naívítet). í. ályktunum. opinberar.
höfundur. víða. sögulega. vanþekkingu.
sína .. Hann. undrast. til. dæmis. hneykslun.
Björns. á. því. að. í. kalda. stríðinu. skyldu.
framsóknarmenn. og. Alþýðuflokksmenn.
leiða. Alþýðubandalagið. í. ríkisstjórn,. flokk.
sem.væri. „andvígur.Atlantshafsbandalaginu.
og. kommúnískur. að. uppruna“ .. Björn.
bætir. við:. „Er. einsdæmi. á. Vesturlöndum,.
og.þótt. víðar. sé. leitað,. að. slíkur.flokkur. sé.
í. ríkisstjórn“ .. Páll. vitnar. í. þessi. orð. Björns.
honum.til.minnkunar,.að.því.er.virðist,.og.
segir. síðan. frá. eigin. brjósti:. „Líklega. var.
það.ekki.ofarlega.í.huga.Björns.þegar.hann.
skrifaði.þetta.að.Sjálfstæðisflokkurinn.sat.með.
sjálfum.erkióvininum,.Sósíalistaflokknum,.í.
Nýsköpunarstjórninni.1944–47,.en.sá.flokk-
ur.var.lengra.til.vinstri.en.Alþýðubandalag-
ið .“. Páli. virðist. ekki. ljóst. að. nýsköpunar-
stjórnin.var.mynduð.þegar.Stalín.var.banda-
maður.Vesturlanda.og.flosnaði.upp.undireins.
og.kalda.stríðið.skall.á.—.og.að.það.heyrði.
til. algerra. undantekninga. að. kommúnistar,.
eða. arftakar. þeirra,. veldust. til. stjórnar-
þátttöku.í.ríkjum.Atlantshafsbandalagsins.á.
kaldastríðsárunum .
Páll.kemst.að.þeirri.niðurstöðu.að.afstöðu.
Björns.Bjarnasonar.í.utanríkismálum.sé.best.