Þjóðmál - 01.03.2008, Side 38

36 Þjóðmál VoR 2008
Það. er. auð velt. að. sýna. fram. á. það. að.lengstu.og.mestu.fram far a sk eið. í. sögu.
ís lensku.þjóðarinnar.hafa.verið.þegar.frelsi.
ríkti. til. orðs. og. æðis. á. flestum. sviðum.
þjóð lífsins .. Reynslan. sannar. það. þó,. að.
brautin. til. frelsis. er. hvergi. nærri. bein. og.
breið.heldur.fara.menn.í.stökkum.áfram.og.
aftur á bak,. líkt. og. í. teninga spili .. Al mennt.
hefur.þróunin.samt.orðið.þannig.á.Vestur­
löndum. eftir. síðari. heim styrjöldina. að.
mönnum.miðar.nokkuð.á.leið.frelsis.og.þar.
með.fram fara ..Stjórn má l af l ok kar.sem.áður.
höfðu.þjóð nýtingu.á. stefnu skrá. sinni.hafa.
nú. snúið. við. blaðinu.og. færa. fyrir tæki. og.
þjónustu.mark visst.frá.ríkinu.til.einka aðila ..
Þessi.þróun.hefur.hins.vegar.verið.hæg.í.
heil brigðis málum ..Stjórn. á. því. sviði. hefur.
um. langa. hríð. verið. á. hendi. þeirra. sem.
hafa. meiri. trú. á. óbreyttu. kerfi. en. góðu.
hófi. gegnir .. Þó. má. ekki. gleyma. því. að.
mikilvæg. skref. í. einkavæðingu. hafa. verið.
stigin. undir. ráðherrum. Alþýðuflokks. og.
Framsóknarflokks .. Fyrrnefndi. flokkurinn.
kom. á. samkeppni. í. læknisfræðilegri.
myndgreiningu. og. sá. síðari. opnaði. fyrir.
að. einkastofur. gætu. gert. ýmsar. smærri.
aðgerðir,.t .d ..á.öxlum.og.hnjám ..
Mál aflokkurinn.er.við kvæmur.og.ófyrir­
leitnir. varð hundar. for sjár hyggju ker fis.
ríkisins.eru.fljótir.til.að.snúa.út úr.mál a t il­
búnaði.þeirra.sem.boða.breytingar ..Kveður.
svo. rammt. að. þessu. að. menn. skirrast. við.
að.nefna.frelsi.og.einka væðingu.í.heil brigðis­
málum.á.nafn.af.ótta.við.að.talað.verði.um.
„sjúk lin ga s katta“.eða.setja.eigi.sjúklinga.og.
gamal menni. á. guð. og. gaddinn .. Ekkert. er.
fjær.sanni.um.mark mið.þeirra.sem.vilja.nýta.
kosti.frjáls.fram taks.í.heil brigðis kerfinu ..
Miðstjórn.og.hagræði
Rifjum. upp. söguna:. Ára tugum. saman.störfuðu.nefndir.sem.áttu.að.hafa.eftir­
lit. með. því. að. verð lagning. í. búðum. væri.
ekki. umfram. það. sem. stjórn völd. segðu.
til.um .. Í.meira. en. áratug.var. verð stöðvun.
bundin.í.lög.og.af.því.bárust.reglu lega.fréttir.
að.ríkis stjórnin.hefði.á.fundum.sínum.leyft.
verð hækkun.á.hinum.og.þessum.nauðsynja­
vörum ..Góðir.og.gegnir.menn.voru.sann­
Benedikt.Jóhannesson
Heilbrigð.skynsemi
og.heilbrigðiskerfið