Þjóðmál - 01.03.2008, Page 58

56 Þjóðmál VoR 2008
deilan. var. ekki. bara. einangrað. tilvik. sem.
snerist. um. fáeinar. teikningar. í. dagblaði ..
Það.var.mun.meira.í.húfi:.Múhameðsdeilan.
markaði.tímamót.í.sókn.íslamista.til.áhrifa.
í.Evrópu .
Þetta. samhengi. mun. koma. í. ljós. hér. á.
eftir .. En. fyrst. er. vissara. að. skýra. á. hvern.
hátt. íslamismi. er. alræðishyggja .. Þegar. hér.
er.talað.um.alræðishyggju.er.átt.við.stjórn-
skipunarhugmyndir. þar. sem. gert. er. ráð.
fyrir. mjög. víðtæku. einræði .. Einræði. þar.
sem.gengið.er.býsna.langt.í.að.ráðskast.með.
einkahagi.fólks.og.hugsanir ..
Sögulega. tengist. íslamisminn. nasisman-
um.og.hann.boðar.líka.ákaft.gyðingahatur ..
En.þess.utan.er. inntak.hans.allt.annað.en.
bæði.nasisma.og.kommúnisma ..Endanlegt.
markmið. íslamista. er. að. skapa. íslamskt.
alheimsríki,. sem. byggist. á. strangri. og.
bókstaflegri. útgáfu. af. sharía. —. sem. sagt.
forskriftum. í. Kóraninum. og. í. frásögnum.
af.ævi.og.skoðunum.Múhameðs.spámanns.
(þær.nefnast.„hadíth“) .
Sharía. eru. lög. íslams .. En. þau. eru. lög. í.
öðrum. skilningi. en. við. eigum. að. venjast ..
Sharía. er. opinberun. Guðs. (Allah) .. Hún.
felst.í.löngum.lista.af.reglum.og.forskriftum.
sem.nefndar.eru.hér.og.þar. í.Kóranin-um.
og.hadíth ..Reglurnar.ná.um.öll.svið.lífsins:.
trú,.réttarfar,.stjórnmál,.siðferði,.daglegt.líf ..
Margar.af.reglum.sharía-laganna.eru.býsna.
nákvæmar.og.skipa.fyrir.um.samskipti.karla.
og. kvenna,. klæðaburð. fólks. og.hvað. skuli.
etið.og.drukkið .
Íslam. er. ekki. bara. trú. heldur. líka.
stjórnmálastefna .. Trúarsetningarnar. fjalla.
ekki. bara. um. andleg. efni .. Þær. segja. fyrir.
um.hvernig.samfélagið.skuli.skipulagt ..Því.
er.villandi.að.líta.á.íslam.eins.og.hver.önnur.
trúarbrögð ..Stjórnmálalega.þýðingu.íslams.
þarf.alltaf.að.hafa.í.huga .
Reyndar.hafa. tengsl. trúar. og. stjórnmála.
verið. mismikil. í. múslimalöndum. og.
meðal. ólíkra. hreyfinga. innan. íslams ..
Stundum. hefur. verið. breitt. bil. milli. trúar.
og. stjórnmála .. Þá. hafa. trúarleiðtogar. ekki.
skipt.sér.af.stjórnmálum.og.valdhafar.ekki.
heldur.talið.sig.mjög.bundna.af.sharía ..En.
stundum.hefur.verið.mikið.samband.milli.
trúar. —. forskrifta. helgirita. —. og. stjórn-
mála ..Þá.hefur. sharía.verið. stefnumótandi.
fyrir.stjórnvöld .
Íslamistar. reka. síðari. stefnuna.
afdráttarlaust .. Hjá. þeim. eru. engin. mörk.
milli.trúar.og.stjórnmála ..Þeir.gera.sharía.og.
helgiritin.fullum.fetum.að.stjórnmálastefnu ..
Og. þar. að. auki. er. það. sharía. í. ströngum.
bókstaflegum. skilningi .. Íslamistar. vilja.
snúa. aftur. til. hinnar.hreinu.kenningar. frá.
tíð. Múhameðs,. þess. vegna. eru. þeir. líka.
oft. kallaðir. bókstafstrúarmenn .. Íslamismi.
táknar.því.róttækan.skilning.á.íslam ..Þessi.
róttæki. skilningur. er. síðan. ósveigjanlega.
yfirfærður. í. pólitíska. hugmyndafræði.
sem. segir. til. um. hvernig. samfélagið. skuli.
skipulagt ..—.Þetta.er.hugmyndafræði.sem.
er.mjög.andsnúin.frelsi,.lýðræði.og.mann-
hyggju .
Íslamistar. sækjast.eftir.völdum ..Þeir. láta.
sér.ekki.nægja.að.rækja.trú.sína ..Þeir.vilja.
skapa. allt. annað. samfélag,. byggt. á. alræði.
trúarforskrifta .. Það. væri. jafn. rangt. að. líta.
einungis.á.íslamisma.sem.trúarbrögð.og.líta.
á. hann. einungis. sem. stjórnmálastefnu .. Ef.
hann. er. eingöngu. skilinn. sem. trú. kemst.
maður. aldrei. til. þess. að. gagnrýna. alræðis-
hyggjuna.sem.honum.fylgir.—.það.verður.
nú.að.virða.trúarskoðanir.fólks ..En.ef.hann.
er. bara. skilinn. sem. pólitík. sést. mönnum.
yfir. þá. tilteknu. gerð. alræðishugsunar. sem.
einkennir. íslamismann. —. hann. krefst.
hlýðni. við. reglur. sínar,. vegna. þess. að. þær.
byggjast.á.trúarlegum.opinberunum ...
Íslamistar. nýta. sér. sjálfir. þetta. tvíeðli ..
Ef. þeir. eru. gagnrýndir. á. stjórnmálalegum.
forsendum,. tala. þeir. um. árás. á. trú. sína ..
Ef. þeir. eru. gagnrýndir. fyrir. trúarlegan.
fúndamentalisma,. bókstafstrú,. fara. þeir.