Þjóðmál - 01.03.2008, Side 82

80 Þjóðmál VoR 2008
við. niðurgreiddan. sjávarútveg,. sem. nýtur.
opinberra.styrkja.af.ýmsu.tagi ..
Af. þessum. sökum. og. vegna. hás. rekstr-
arkostnaðar. útgerðarinnar. hefur. engin.
auðlindarenta. fundizt. í. íslenzka. sjávar-
útveginum ..
Önnur. röksemd. fyrir. auðlindagjaldi. á.
sjávarútveginn,.og.að.breyttu.breytanda.á.
orkuiðnaðinn,.er,.að.nytjastofnar.Íslands-
miða. séu. „sameign. þjóðarinnar“. og. að.
veiðiheimildir.gangi.kaupum.og.sölum.án.
þess.að.eigandinn,.þjóðin,.njóti.arðsins ..
Þessi. röksemd. er. rangtúlkun. á.
lögfræðinni,. sem.að.baki. lagasetningunni.
um. þjóðareign. nytjastofna. býr ..
Þjóðareign. er. merkingarlaust. hugtak. í.
eignarréttarlegum.skilningi ..Enginn.getur.
farið.með.eignarrétt.af.neinu.tagi.í.umboði.
þjóðarinnar,.nema.ríkisvaldið,.og.þá.væri.í.
þessu. tilviki.um.þjóðnýtingu.að.ræða,.en.
svo. er. hins. vegar. ekki,. hvorki. samkvæmt.
lagabókstafnum.né.anda.laganna ..
Lögin.um.sameign.þjóðarinnar. á. lífríki.
hafsins.eru.sett.til.þess.að.tryggja.réttarstöðu.
ríkisvaldsins.til.að.hlutast.til.um.stjórnun.
auðlindanýtingarinnar,. þ .e .. að. framfylgja.
svo. nefndu. fiskveiðistjórnunarkerfi,. sem.
reist. sé. á. beztu. þekkingu. á. lífríkinu. á.
hverjum.tíma,.og.eigi.þannig.að.hámarka.
afrakstur.þjóðarbúsins.af.auðlindinni ..
Með.jafnhaldlitlum.rökum.reyna.stjórn-
málamenn.og.embættismenn,.sem.hallir.eru.
undir. leifar.úreltrar.hugmyndafræði. sam-
eignarstefnunnar,. að.koma.auðlindagjaldi.
á. orkuiðnaðinn .. Þeir. ganga. í. þeirri. dul-
inni,.að.orkufyrirtækin.selji.erlendum.iðn-
fyrirtækjum. raforku. á. undirverði. miðað.
við. „heimsmarkaðsverð“ .. Þar. af. leiðandi.
ímynda. þeir. sér,. að. auðlindarentan. hafni.
í.útlöndum,.nema.auðlindagjald.verði.lagt.
á. orkuiðnaðinn,. sem. þá. verði. að. hækka.
orkuverð.að.sama.skapi ..Hvernig.færi.um.
útrásina,. ef.þetta. sjónarmið.yrði. almennt.
ofan.á?.
Virkjanafyrirtæki. hérlendis. verða. að.
kaupa. sér. nýtingarrétt. orkulindanna ..
Þetta. eru. hin. svo. nefndu. vatnsréttindi.
fyrir. vatnsaflsvirkjanir. og. gufuréttindi.
fyrir. jarðgufuvirkjanir .. Kaupverð. þessara.
eignarréttinda.hlýtur.síðan.að.endurspegl-
ast. í. orkuverðinu .. Þegar. virkjanageirinn.
hefur. verið. einkavæddur,. munu. þessi.
réttindi.ganga.kaupum.og.sölum.á.mark-
aðsverði ..Hvar.hafnar.þá.auðlindarentan?.
Til. að.varpa. ljósi. á.það,. að.auðlindagjald.
mundi. skekkja. samkeppnistöðu. íslenzka.
orkuiðnaðarins. ekkert. síður. en. íslenzka.
sjávarútvegsins,. má. taka. eftirfarandi.
dæmi:
Setjum.svo,.að.einkafyrirtæki.í.virkjana-
rekstri. geri. orkusölusamning. við. erlent.
stóriðjufyrirtæki. á. „gildandi. heims-
markaðsverði“ .. Síðan. verði. lagður. koltví-
ildisskattur. á. öll. fyrirtæki. í. heiminum,.
sem. brenna. jarðefnaeldsneyti. til. raforku-
vinnslu .. Þetta. mundi. óhjákvæmilega.
leiða.til.hækkunar.„heimsmarkaðsverðs“.á.
raforku ..Við.þessa.aðgerð.myndast.þá.auð-
lindarenta.í. íslenzkri.orkuvinnslu ..Stjórn-
lynd.ríkisstjórn.mundi.þá.þegar.í.stað.leggja.
auðlindagjald. á. íslenzk. virkjanafyrirtæki.
til. að. hirða. auðlindarentuna .. Við. þetta.
mundi.hvatinn.til.fjárfestinga.í.íslenzkum.
orkuverum.hverfa ..Þetta.yrði.aðeins.til.að.
fækka.atvinnutækifærum.á.Íslandi.og.draga.
úr. hagvexti,. því. að. sjálfbær. virkjun. yrði.
áreiðanlega.reist.annars.staðar.í.heiminum.
til. að. mæta. spurn. eftir. umhverfisvænni.
orku,.t .d ..frá.áliðnaðinum ..
Menn,. hallir. undir. afdankaða.
hugmyndafræði. gjaldþrota. sameignar-
stefnu,. vilja. setja. lög. um. orkulindirnar,.
sem.jafngilda.þjóðnýtingu.þeirra ..Þeir.vilja.
skilja.að.eignarrétt.á.landi.og.orkulind ..Þetta.
stríðir. gegn. einkaeignarréttarákvæðum.
stjórnarskráarinnar. og. er. þess. vegna.
bein. aðför. að. frjálsu. markaðshagkerfi,.
sem. grundvallað. er. á. því,. að. allar. eignir,.