Þjóðmál - 01.03.2008, Side 92

90 Þjóðmál VoR 2008
þó.í.annars.konar.predikanir ..Skýrasta.dæmið.
um.þetta.er.ef.til.vill.þar.sem.hann.víkur.að.
deilu.sem.var.nokkuð.fyrirferðarmikil.í.fjöl-
miðlum.á.síðasta.ári.og.snerist.um.hvort.þá-
verandi.ríkisstjórn.hefði.hækkað.eða.lækkað.
skatta.lágtekjufólks ..Um.þetta.segir.Hörður:
Þarna. var. tekist. á. um. staðreyndir .. Annars.
vegar. túlkaðar. af. ríkisvaldinu,. stuðnings-
mönnum. þess. á. Alþingi. og. ráðuneyti.
fjármálaráðherrans ..Hins.vegar.stóð.stjórnar-
andstaðan,. fræðimenn. og. fjölmiðlar. með.
metnað .. Túlkun. valdhafanna. einkenndist.
eins.og.oft.vill.verða.af.því.að.velja.hentuga.
viðmiðun.og.leitast.við.að.sanna.að.gagnrýnin.
væri.á.misskilningi.byggð ..Breiddin.í.andófinu.
gaf. hins. vegar. aðra. mynd. og. niðurstöðu. á.
þessa.leið:.Lækkun.skatta.hjá.þeim.tekjuhæstu.
og.hækkun.hjá.hinum ..(Bls ..126 .)
Ég. veit. ekki. hvort. það. er. réttnefnd.
fortöluskilgreining.að.tala.um.fjölmiðla.„með.
metnað“.og.meina. fréttamenn. sem. rengdu.
fjármálaráðherra .. Það. er. að. minnsta. kosti.
eitthvað.í.ætt.við.fortöluskilgreiningu ..Í.þessari.
deilu.voru.það.fleiri.en.stjórnmálamenn.sem.
misstu. sig. í. kappræðu.þegar. rökræða.hefði.
gert.meira.gagn ..Það.gerðu.líka.sérfræðingar,.
fréttamenn.og.„hlutlausir“.álitsgjafar ..
Í.sem.stystu.máli.var.um.það.að.ræða.að.
skatthlutfall.lækkaði.í.tíð.síðustu.ríkisstjórnar.
en. persónuafsláttur. stóð. því. sem. næst. í.
stað. miðað. við. fast. verðlag .. Þetta. hafði.
þær.afleiðingar.að.sá.sem.hafði.til.dæmis.2.
milljónir. í. árstekjur,.miðað.við. fast. verðlag.
ársins. 2005,. borgaði. 433. þúsund. í. skatt.
árið.2002.en.415.þúsund.í.skatt.árið.2005 ..
Þetta. er. lækkun. um. því. sem. næst. 4% .. Á.
þetta. gátu. talsmenn. ríkisstjórnarinnar. bent.
með.réttu ..Andmælendur.þeirra.bentu.á.það.
með. réttu. að. þeir. sem. hefðu. allan. tímann.
lifað.á.meðallaunum.ófaglærðra.verkamanna.
greiddu. hærra. hlutfall. tekna. sinna. í. skatt.
árið. 2005. heldur. en. þeir. gerðu. árið. 2002 ..
Skýringin. var. auðvitað. sú. að. launin. höfðu.
hækkað.að.raungildi.og.einn.fylgifiskur.þess.
að. hafa. persónuafslátt,. þannig. að. tekjur.
undir. ákveðnum. mörkum. séu. skattlausar,.
er.að.skatthlutfall.er.því.hærra.því.hærri.sem.
tekjurnar.eru ..
Annar.deiluaðilinn.benti.sem.sagt.réttilega.
á.að.þeir.sem.höfðu.sömu.tekjur.að.raungildi.
bæði.árin.greiddu. lægri. skatta.2005.heldur.
en.2002 ..Hinn.aðilinn.benti.á.það.með.réttu.
að.margir.lágtekjumenn.sem.voru.bæði.árin.
á.sama.stað,.eða.nokkurn.veginn.sama.stað,.
í. tekjuröðinni,.greiddu.hærra.hlutfall. tekna.
sinna.í.skatt.árið.2005.heldur.en.þeir.gerðu.
2002 ..(Með.tekjuröð.er.átt.við.röð.sem.verður.
til.ef.öllum.er.raðað.eftir.tekjum.þannig.sá.
sem.fær.minnst.er.á.öðrum.endanum,.næst.
honum. stendur. sá. sem. fær. næstminnst. og.
þannig.koll.af.kolli.til.hins.endans.þar.sem.sá.
stendur.sem.mestar.tekjurnar.fær .).
Ef. báðir. hefðu. orðað. fullyrðingar. sínar.
svona.skýrt.hefði.ekki.verið.neinn.ágreiningur.
um. staðreyndir. málsins .. En. annar. aðilinn.
vildi. segja. að. skattar. lágtekjumanna. hefðu.
lækkað. og. hinn. vildi. neita. því .. Báðir. létu.
sem.fullyrðing.um.skattalækkun.væri.ótvíræð.
þegar.sannleikurinn.var.sá.að.hún.gat.hvort.
heldur.sem.er.þýtt.að.þeir.sem.höfðu.sömu.
tekjur.borguðu.lægri.skatt.eða.að.sömu.menn.
(eða.menn. í. sömu.stétt.og. stöðu).borguðu.
lægra. hlutfall. tekna. sinna. í. skatt .. Þar. sem.
tekjur.allra.standa.í.stað.kemur.þetta.út.á.eitt ..
En.ef.tekjur.allra.hækka.getur.vel.farið.saman.
að.skattar.lækki.í.fyrrgreinda.skilningnum.en.
ekki.í.þeim.sem.síðar.er.tilgreindur .
Það.má.ef.til.vill.segja.að.þeir.sem.þarna.
deildu.hafi.viljað.nota.orðið.„skattalækkun“.í.
fortöluskilgreiningum.á.ólíkum.hugtökum ..
Höfundur. bókarinnar. Að vera eða sýnast
hefði. sýnt. eigin. málstað. meiri. hollustu.
ef. hann. hefði. bent. á. þetta. fremur. en. að.
draga. taum. annars. deiluaðilans. á. kostnað.
hins .. En. þetta. er. smáyfirsjón. sem. spillir.
lítt.kostum.bókarinnar,.en.þeir.eru.eins.og.
áður.segir.fólgnir.í.efanum.sem.hún.kveikir.
og.spurningunum.sem.hún.vekur ..Hér.eru.
nokkrar.að.lokum: