Skólavarðan - 01.03.2003, Blaðsíða 12

innleiða þessa námsaðferð sem hefur haft
mikil áhrif í þá átt að tengja frönskumæl-
andi og enskumælandi íbúa landsins.
Áhersla lögð á færni
Í Nackawic eru þrír grunnnámsskólar,
einn fyrir hvert skólastig, og Maxine kennir
níunda bekkjar nemendum í unglingaskól-
anum. „Við höfum algera blöndun í skól-
um okkar, allir nemendur, burtséð frá fötl-
un, stunda nám í sama skóla,“ segir Max-
ine. „Fram til ársins 1985 var þetta ekki
svona en að fenginni reynslu þessara ára
kemur í ljós að skólinn hefur styrkst veru-
lega hvað varðar innra starf og stuðning við
nemendur. Því er þannig háttað að hvert
skólasvæði fær tiltekna fjárupphæð á hvern
nemanda og svo ákveður hver skóli hvernig
fénu skuli varið. Í New Brunswick förum
við þá leið að þjálfa eina til tvær manneskj-
ur í tiltekinni aðferð eða hugmyndafræði,
ég er til dæmis kennsluráðgjafi í því sem
við köllum „learning styles“. Ég fer svo á
milli skóla og kenni öðrum kennurum.
Þannig gengur þetta koll af kolli, sem er
bæði ódýrt og skilvirkt. Kennaranámið hér
er þannig að fólk tekur fyrst BA eða BS
gráðu og í framhaldi af því B.Ed. gráðu.
Þetta nám tekur fjögur ár og svo er fólk
fimmta árið sem kennaranemar í einhverj-
um skóla.
Námskrá er að miklu leyti samræmd í
Atlantshafsfylkjum Kanada en þó er sam-
ræmingu ekki lokið í öllum námsgreinum,
sú vinna er í gangi og markmiðið er alls-
herjar samræming. En námskráin er þannig
uppbyggð að áhersla er ekki lögð á inni-
hald sem slíkt heldur á að ná tiltekinni
færni. Til dæmis er stefnt að vissri færni í
því sem við köllum „listening and speak-
ing“ en því haldið opnu hvernig hún er
kennd. Að vísu er mælt með kennslubókum
og öðru námsefni en hverjum skólastjórn-
anda og kennurum er að miklu leyti í sjálfs-
vald sett hvaða námsgögn eru notuð.“
Aðspurð segir Maxine að skilin á milli
skyldunáms og framhaldsnáms séu því
miður of skörp og reynist mörgum erfið,
en ástæðan sé kannski ekki síst sú að flestir
nemendur sem velja að halda áfram námi
flytjist að heiman. „Þetta snýst um nýfeng-
ið frelsi og vandamálin sem geta sprottið
upp úr því,“ segir Maxine. „Við erum að
reyna að auðvelda þessi skil en það gengur
fremur hægt.“
Þrjár vikur til að kynnast
Við víkjum aftur að kennsluferli Maxine
og hún ítrekar hvað hún átti margt ólært
þegar hún hóf störf. „Já, þegar ég lít til
baka fer um mig hrollur,“ segir Maxine og
hlær. „Ég vissi talsvert um hvað ég ætti að
kenna krökkunum en hafði ekki hugmynd
um hvernig ég ætti að fara að því! Allar
götur síðan hefur þetta í raun snúist um að
prófa, gera mistök og prófa eitthvað nýtt.
Ég fór á öll námskeið sem voru í boði til að
endurmennta mig og niðurstaðan er að ég
nota það sem verkar fyrir mig og mína
nemendur, svona sitt lítið af hverju af því
sem ég hef lært.
Þegar nemendur koma til mín þekki ég
þá ekki neitt því að ég kenni fyrsta ár-
gangnum í unglingaskólanum. Ég hef
fyrstu önnina á áætlun sem ég kalla „Að
kynnast ykkur“. Ég byrja á því að fylgjast
með nemendum og spjalla við þá til að
kynnast þeim, áhugasviðum þeirra og
hvernig þeir læra. Ég legg fyrir þá staðlað
eyðublað sem gefur góðar vísbendingar um
styrkleika og veikleika nemandans og
hvernig honum fellur best að læra. Ég gef
öllum mínum nemendum, sem hafa rýrt
álit á námsgetu sinni, þessi skilaboð: Það er
ekkert að þér! Þetta er mjög hvetjandi.
Einnig fara nemendur í gegnum staðlaða
læsiskönnun svo að ég átti mig betur á hvar
þeir standa í lestri.“
Bekkjarstærð í unglingaskólanum er yfir-
leitt á bilinu 25-30 nemendur en mega
mest verða 33. Hver kennslulota er 65
mínútur og Maxine hefur fyrirskipað nem-
endum sínum að stoppa hana ef hún tali
yfir hópnum í heild í meira en 10-15 mín-
útur í hverri kennslustund. „Í námi,“ segir
Maxine, „verður hver nemandi að eiga í
gagnvirkum samskiptum við námsefnið. Ef
ég tala bara yfir hausamótunum á nemend-
um gerist það ekki.“
Les 85 skáldsögur á ári
Maxine á tvo syni „og ég man ekki eftir
þeim öðruvísi en læsum,“ segir þessi kona
sem hefur sett sér það markmið að lesa
hundrað skáldsögur á hverju ári, „en les yf-
irleitt um áttatíu og fimm.“ Eldri sonur
hennar var einungis fjögurra ára þegar
hann samdi og skrifaði sjálfur niður sitt
fyrsta leikrit sem hann flutti svo fyrir fjöl-
skylduna ásamt yngri bróður sínum. Er
ekkert erfitt fyrir Maxine að setja sig í spor
nemenda sem eiga við lestrarerfiðleika að
stríða?
„Jú, í byrjun, ég man hvað ég varð hlessa
þegar ég uppgötvaði sem ungur kennari að
margir þurftu að hafa talsvert fyrir því sem
ég hafði aldrei leitt hugann að varðandi
mína eigin syni, þeir lærðu bara að lesa
einhvern veginn af sjálfu sér. En þetta varð
einmitt til að vekja áhuga minn, mig þyrsti
í að finna leiðir til að auðvelda börnum
lestrarnámið,“ segir Maxine og minnir mig
jafnframt á að hún sé fyrst og fremst kenn-
ari, ekki fyrirlesari, og það sem hún hafi
mesta ánægju af sé að vera í námunda við
ungt fólk. Eftir að hafa deilt með henni
klukkustund er ekki laust við að ég öfundi
nemendur hennar af því að hafa svona öfl-
ugan og áhugasaman kennara - með slíkt
veganesti hljóta manni að vera allir vegir
færir.
keg
Er ekki kominn
tími til
... að byggja á reynslunni ... að allir njóti
tækifæranna ... að taka til hendinni?
Undir þessari yfirskrift var haldin
áhugaverð og yfirgripsmikil ráð-
stefna í Verkmenntaskólanum á
Akureyri dagana 28. febrúar og
1. mars sl., UT-ráðstefnan svokall-
aða.
Mikillar fjölbreytni gætti í fyrir-
lestrum, málstofum og sýnistofum
á ráðstefnunni. Meginviðfangsefni
hennar að þessu sinni hverfðust
um þrjú lykilhugtök; reynslu, fram-
tíð og jafnrétti. Skoðað var hvað
hefur áunnist í ljósi reynslunnar,
hvert stefnir og hugað að jöfnuði
til náms þvert á búsetu. Aðalfyrir-
lesarar voru jafnframt þrír og
verða fyrirlestrum þeirra gerð
stutt skil hér að neðan.
Á sjöunda hundrað manns sátu ráðstefn-
una og skiptist þátttaka nokkuð jafnt milli
kennara af höfuðborgarsvæðinu og annars
staðar að. Framhaldsskólakennarar voru
langfjölmennastir, eða um 46% þátttak-
enda.
Ráðstefnan bar talsverðan keim af því að
nú eru margir skólamenn farnir að nota
„græjurnar“ að staðaldri og reiðubúnir að
stíga næsta skref eftir að hafa séð hver
þörfin er og hverju er ábótavant. Kennslu-
fræði og uppbygging kennslugagna og
gagnabanka var því í brennidepli á ráð-
stefnunni.
Nýtt kerfi fyrir nýja tíma
Aðalfyrirlesari reynsluþemans var
Guðrún Þengilsdóttir nemandi á náttúru-
fræðibraut í Menntaskólanum á Akureyri.
Veturinn 2001 - 2002 var hún þátttakandi í
tilraun sem gerð var með fartölvubekk.
Fyrirlestur sinn kallaði Guðrún „Að vera
eða vera ekki - með fartölvu - í fartölvu-
bekk“ og það hefði mátt heyra saumnál
detta meðan hún hélt erindi sitt, enda ekki
á hverjum degi sem kennarar heyra
jafnígrundað mat nemanda á kostum og
göllum skólastarfsins.
Menntaskólinn á Akureyri hefur tekið
þátt í tilraunaverkefni með fartölvur, sem
Tryggvi Gíslason skólameistari gerði
einnig skil í erindi á ráðstefnunni, og Guð-
Skól i f ramtíðar innar
14