Skólavarðan - 01.03.2003, Blaðsíða 13

rún lýsti reynslu sinni af því að hafa bæði
verið í slíkum bekk og venjulegum bekk.
„Þau ár sem ég hef verið í skólanum hef ég
kynnst því að vera tölvulaus, í fartölvubekk
og svo með fartölvu en ekki í fartölvu-
bekk,“ sagði Guðrún. „Í fartölvubekknum
vissi í rauninni enginn við hverju ætti að
búast. Þetta hafði aldrei verið reynt áður
og enginn, hvorki nemendur né kennarar,
vissu hvernig framkvæmdum skyldi hagað.
Enginn vissi hvernig best væri að nýta kosti
tölvunnar við kennslu og því var allt opið í
byrjun ársins og markmiðið að prófa sig
áfram í sameiningu. Útkoman varð aðal-
lega heimasíðugerð eða verkefni í „power
point“ sem að mínu mati eru ekki mjög
miklar framfarir. Einnig glósuðum við öll á
tölvur í þeim fögum sem það hentaði og
verkefnaskil urðu í auknum mæli gegnum
tölvupóst. Það var kannski skref í rétta átt
en ekki miklu meira en það.“
Guðrún lýsti síðan nánar hvernig námið
gekk fyrir sig um veturinn og niðurstaða
hennar var: „Eitt eiga þó öll þessi verkefni
sameiginlegt; fartölvueign var ekki nauð-
synleg til að leysa þau.“
Seinni önnina var meðal annars gerð til-
raun með dreifnám í þremur fögum og
Guðrún er ánægð með þann valkost: „Ég
er mjög hrifin af dreifnáminu, mér finnst
mjög gott að vera minna í skólanum en
vinna í staðinn verkefni á mínum eigin
hraða og þegar ég vil, því staðreyndin er að
kennslustundir nýtast nemendum misvel.
Ef fartölvueign leiðir til þess að nemendur
hafa meira val á þessu sviði er það mjög já-
kvætt, en þessi tilraun sýndi ekki fram á að
nemendur þyrftu að eiga fartölvu til að
geta verið í dreifnámi. Miðað við þessa
reynslu er því kannski ekki sanngjarnt að
bjóða einungis nemendum með fartölvur
upp á dreifnám.“
Guðrún nefndi að fartölvunámið hefði
vanið hana við tölvunotkun og hún tæki
gjarnan tölvuna með sér í skólann til að
glósa, en samnemendur hennar færu eins
að því þeim þætti óþægilegt að þurfa að
burðast með tölvuna auk námsbóka.
Kostir tölvunotkunar í tungumálanámi
eru ótvíræðir að mati Guðrúnar og nefndi
hún sérstaklega tölvuorðabækur í því sam-
hengi, auk til dæmis gagnvirkra málfræði-
verkefna, en sagði jafnframt að núverandi
kennsluhættir í móðurmálinu væru ekki
sniðnir að tölvunámi. Hún ræddi ýmsa
möguleika tölvunnar í hinum ýmsu náms-
greinum og sagðist telja að til að nýta tölv-
ur að einhverju marki í kennslu mættu
hvorki nemendur né kennarar nálgast við-
fangsefnið með sömu viðhorfum og venju-
lega. „Að vísu var það ekki gert, þegar byrj-
að var á fartölvuverkefninu vissu kennarar
að þeir þyrftu að láta okkur í té einhver
önnur verkefni en öðrum. Breyting á hugs-
unarhætti þarf hins vegar, að ég tel, að
verða meiri.
Þau verkefni sem við fengum í fartölvu-
bekknum og voru frábrugðin því sem aðrir
fengu voru að mestu leyti heimasíðugerð
og fyrirlestrar í „power point“. Heimasíðu-
gerð er afskaplega lítið frábrugðin því að
gera ritgerð, fyrir utan tæknilega þáttinn.
Mér finnst alls ekki betra að gera heima-
síðu en ritgerð og mér finnst það í rauninni
ekki hafa neina kosti nema kenna heima-
síðugerð.“
Guðrún ítrekaði að jafnt kennarar sem
nemendur þyrftu að vera jákvæðir og órag-
ir við að þróa möguleika tölvunnar í
kennslu og námi og sagði meðal annars að
eflaust þætti kennurum óþægilegt þegar
nemendur væru með tölvurnar fyrir framan
sig og þeir hefðu ekki hugmynd um hvort
nemandinn væri að fylgjast með eða gera
eitthvað allt annað. „Ég get alveg viður-
kennt að það vandamál er til staðar. Margir
nemendur fara á netið í tímum og fylgjast
ekki með, hafa einfaldlega ekki sjálfsstjórn-
ina sem þarf til að láta það eiga sig,“ sagði
Guðrún en benti jafnframt á að tölvulausir
nemendur gætu jafnauðveldlega hætt að
fylgjast með í tímum og tölvuvæddir félag-
ar þeirra.
„Þegar á heildina litið,“ sagði Guðrún,
„tel ég að fartölvur geti alveg nýst í námi
en eins og málin eru nú eru þær ekki sú
gjörbylting sem ég held að margir hafi bú-
ist við. Að mörgu leyti hafa kennsluaðferðir
lítið breyst í óratíma en það er ekki endi-
lega neitt sem segir að ekki sé hægt að haga
málum öðruvísi. Þær kennsluaðferðir sem
eru notaðar nú til dags eru að mínu mati
ekki grundvöllur fyrir fartölvubekki. Ég
held að til að fartölvur, eða tölvur almennt,
nýtist virkilega vel í námi og bjóði upp á
eitthvað nýtt þurfi að slíta sig frá kennslu
eins og hún lítur út nú. Kennsluformið
kennari talar, nemandi hlustar og skrifar,
nýtir ekki tölvuna til fulls.“
Guðrún var efins um að það skilaði ár-
angri að breyta náminu lítið að öðru leyti
en því að tölvan væri við hliðina á kennslu-
bókunum. „Ég held að lítið gerist fyrr en
fólk losar sig úr viðjum vanans og þorir að
stíga skrefið til fulls, brjóta upp kennsluna í
núverandi mynd og reyna eitthvað alveg
nýtt. Ég tel að kannski þurfi að hætta að
miða kennslu á fartölvur við almenna
kennslu. Rétta leiðin þarf ekki að vera að
horfa á stundatöfluna og fella tíma út úr
henni miðað við aðra og útfæra verkefnin
fyrir tölvur, heldur hanna nýja stundatöflu
sem byggist á öðruvísi tímum og einfald-
lega ný verkefni með öðrum áherslum.
Kannski námsmat þurfi líka að vera öðru-
vísi. Nýtt kerfi fyrir nýja tíma. Það er þá
bara spurningin hverjir séu tilbúnir í það,
kennarar í þá miklu vinnu sem það krefst
og nemendur í þá algjöru óvissu um náms-
Skól i f ramtíðar innar
15
Guðrún: Enginn vissi hvernig
best væri að nýta kosti tölv-
unnar við kennslu og því var
allt opið við byrjun ársins og
markmiðið að prófa sig áfram
í sameiningu. Útkoman varð
aðallega heimasíðugerð eða
verkefni í „power point“, sem
að mínu mati eru ekki mjög
miklar framfarir.
Jóhann Guðni: Þróunin hefur
verið draumi líkust undanfarin
ár en samfélagið, sem á að
taka við upplýsingatækninni,
er enn á frumstigi í saman-
burðinum.