Alþýðublaðið - 05.12.1924, Blaðsíða 4

alþyðu;blaðið
• £
" ... .......■ii."1—.........
j
eða á ánaan hátt láta af hendi
áfengl tU annara manna, varða
sektum 200 — 2000 kr. Ef brot
er ítrekað, varðar það sektum frá
500 — 5000 kr.
Ef nokknr brýtnr oftar á-
kvæðl þeasarar grelnar eða
gerir sér þgð að atvinnn að
selja eða veita áfenga drykki,
Já varðar ]>áð fangelsi, ekki
vtegara en eins mánaðar ein
fðldn fangelsi, ank sckta eins
og að framan greinir.< (Let-
nrbr. hér.)
Dómarnir ylrðast bera þess
ijósan vott, að réttvísin hafi frá
upphafi haft mjög ríka tilhneig-
ingu til þess að táka sem væg-
ast á brotunum, til að beita
lægstu eða næst iægstu sekt-
arákvæðum.
Er það þó einn af göllum lag-
anna, hve lágt hámark sektar-
ákvæðisins er, elnkum fyrir
ítrekuð brot og brot á 1. gr.
Hámark sekta aamkv, 14. og *
15. gr. er 5000 krónur. Að eins
2 áf þessum 6 haía komist upp
i 2000 krónur; hefir þó annar
4, en htnn 5 sinnum orðið brot-
legur við iögin á háifu þriðja
ári.
Annað er og mjög eftirtekt-
arvert, það, hve oft lögbrjótarnir
>undlrgangast< sektargreiðaíur.
Litur helzt út fyrir, að réttvísin
og lögbrjótarnir hafi oft fyrir sið
áð semja um sektina. Svo langt
hefir þessi samningalipurð rétt-
visinnar gengið, að samið hefir
vérið um grdðslu sektarfjársins
með vlssum mánaðaráíborgunum.
Þessi vorkunnsemi réttvísinnar
er þvi óafs&kanlegri sem banniög-
in gera afarmikinn mun á þvi,
hvort brotin eru framin í at-
vinnuskynl eður eigl. Lögln bera
það greinllega með sér, að ætl-
ast er tli að Iágmarki sekta sé
að eins beitt, þegar eigi er aö
rœða um brot í atvinnuskyni.
Þegar um brot f atvinnuskyni
er að ræða, á að sjálfsögðu að
beita fyktu sektarákvæðum, og
auk þess >skal enn fremur
belta fangelslsrefslngu< og það
strax fyrlr fyrsta brot. FaDg
elsisrefslngum hefir aidrei verið
beltt fyrr en við þtiðja brot, ©g
allar eru þær á lágmarklnu, 30
daga elnfalt fangelsl, nema ein.
Nó er það hafið yfir aíian efa,
að alllr þessir m^no hafa framlð
lögbrotln í atvinnuskyni, Bar
því að sjálfsögðu að dæma þá
tii þyngatu refsingar, sem lög
leyfá, bæði sektar og fangelsis-
vistar þegar i upphafi og jáfnan
siðan og gera hlffðarlanst fjár-
nám fyrir sektarfénu. (Frh.)
Líflð 09 alþýðan.
Versta afleiðingin af þeim bágu
kjörum, sem alþýða á við að
bóa, er sú, að hún fér, þó hún
lifi að nafni til, að miklu leyti á
mis við lífið. Henni er fyrirmun-
að að njótá lifslus, sem hún hefir
íæðst tif. Áð njóta lffsins er áð
skllja það. En hvernig á sá, sem
alian daginn verður að neyta
alírar orku líkams og sálar tll
að (fyila kvið alnn og sinna, áð
fá tóm tll að veita lffinu þá &t-
hygli, sem þarf tll að öðlast jafn-
vel ofurlítinn skiining á þvi?
Helztu þröskuidarnlr i vegi
þess, að alþýðan fál notið lfis-
ins, era hið lága kaupgjáld og
hinn langi vinnutími. Vinna fóiks-
ins er alt of lágt metin. Alþýðan
virðir það ajáif of lágt. Verka-
maðnr, sem leggur fram alla
krafta sína andlega og Ifkam-
lega alveg óskiíta og þar
á ofan verður að þola þrautir
illrar aðbúðár myrkranna ámiii-
nm, fær lyrir það eina 140 aurá
fyrir klukkustundlna, en bánka
stjóri, sem sltur fáa tfma i hlýju
herbergi við öll þæglndi, sém
æskja má, og gerir ekki annað
en blrta hugmyndlr auðvaldsins
og tilkynna vilja þess elns og
óvalinn talsími, fær um það bil
eius mlkið fyrir hvérja kiukku-
stund og verkamaðarinn fyrir
hvarja tvo daga. Er nokknð vit
í þessu?
Ofrjáls maður getur ekkl notlð
Hfsins, ®n verkámaðurinn er
ófrjáls. Hann er ófrjáls vegna
þess, að hann vantar tómstundir;
Gáfaður maður hefir sagt: >Frelsi
er tómstundir<. Tómstucdalaus
maður er ófrjáls. Tíu til tólf
stunda vinna á dag ieyfir engar
tóœstundir. Verkamaður, sem
vlnnur svo iecgi, verður að hvil-
ast það, sem eftir er sólahrlngs-
ins, ef heilsa hans á ekki að
vera í veði. Ef hann gerlr það
ekki, verður hann að slitinni vél,
sem vinnur ekkl hálft gagn. Það
er að misbjóða manninum að
gera hann að véi.
Þetta má ekki ganga svona.
Alþýðan verður að rísa upp og
heimta það að fá að llfa. Það
er einfaidasta krafa hennar og
náttúrlegasta, og ég hefi sent
henni þessar línur tii þess að
ýta við hennl, svo að hún láti
ekki misbjóða sér lengur eins
og húa hefir gert hingað til. Ef
ekki í nafni annars, þá í nafni
skaparans verður hún að helmta
að íá að njóta fyrsta réttarins,
sem hann hefir gefið manninum,
réttarins tli að lifa.
Elias.
Umdaginnogveginn.
Guðspekíféiagið. Fundur i
Rcykjavíkurstúkunni í kvöld kl.
8 % stundvíslega. Efni: Trúar-
hugmyndir Eskimóa.
Togararnir. Mai kom i gær
af veiðum með 120 tn- lifrar.
Jafnaðarmannafélagið heldur
fund í Bárunni juppl á sunnn-
daglnn kl. 3 e. h. Dagskrá:
1. Bréi frá kvennadeild. 2. Hvað
er að gerast i Eistlandi (fyrir-
lestur).
Dánarfregn. Látin er í fyrrl
nótt frú Bryndís Zoega, kona
Gelrs Zoéga rektors, ettir hold-
skurð á spitala, 67 ára að aidri.
>Banski sMoggi< er nú alveg
gugnaður fyrir Alþýðublaðinu.
Hann hefir áður játað, að hann
berðist fyrir aiútlendnm hags-
munnm. Nú vlðurknnnir hann, að
atvinnurekendur á Akranesi hafi
brotið lög og iandsrétt á verka-
Iýð þar. í öngum síuum skeytir
hann skapi sfnu á Oddi Sigur-
geirssyni, ritstjóra >Harðjaxis<,
og vöðlar saman við þá árás
meiðyrðum nm Alþýðnblaðið. Er
hægt að hugsa sér vesalli upp-
gjöf?
Kitstjóri og ábyrgðarmaðuri
Hallbjörn Halldórsson.
Preutsm. Hallgrims BenedikíssoHaif
Bergstaðastrwtí 19,