Morgunblaðið - 18.11.2016, Qupperneq 12

Valgerður Þ. Jónsdóttir
vjon@mbl.is
Rapparinn Kött Grá Pje,sem trúlega er þekkt-astur fyrir smellinaAheybaró og Brennum
allt, kvaddi sér nýverið hljóðs á rit-
vellinum með 166 örsögum í bókinni
Perurnar í íbúðinni minni. Rappið
var æskuást hans; skáldið fæddist
síðar. „Á tímabili spígsporaði ég um
Menntaskólann á Akureyri með
stílabækur undir hönd og þóttist
vera skáld,“ rifjar hann upp.
„Reyndar gaf ég drauminn upp á
bátinn í nokkur ár og tók BA í sagn-
fræði. Um þrítugt lenti ég í krísu og
fannst ég endilega þurfa að verða
listamaður og fór þá í MA-nám í rit-
list og bókmenntum í Háskóla Ís-
lands.“
Meistaraprófinu lauk hann í
hittifyrra. Síðastliðna átta mánuði
hefur hann freistað þess að lifa af
listinni og lætur bara vel af sér. „Ég
rappa, skrifa skáldskap og tek að
mér hin og þessi ritunarverk. Að
minnsta kost hef ég ekkert þurft að
hórast í auglýsingum og þvíumlíku,“
segir hann tæpitungulaust eins og
rappara er háttur. Spurður hvað sé
líkt eða ólíkt – ef því er að skipta – að
skrifa rapptexta eða sögur í bók seg-
ir hann orðavaðalinn miklu meiri í
rappinu.
„Sögurnar eru talsvert meitl-
aðri. Í rappinu þarf ég ekki að hafa
áhyggjur af að slípa og snurfusa,
enda veitir ekki af orðahrönglinu til
að textinn endist í nokkurra mínútna
lagi. Maður fer í nokkurs konar
transástand, svokallað vitundar-
streymi, vitleysan vellur upp úr
manni og maður getur verið ægileg-
ur sóðakjaftur. Ólíkt sögunum, þar
sem ég er mun hófstilltari.“
Fjölskrúðug yrkisefni
Sumar sögurnar eru þó tæpast
fyrir viðkvæm blóm. Ein stysta sag-
an heitir Hið myrka man og er
svona: „Það er hroðaleg tilhugsun að
týnast í hyldýpi augna þinna. Fokk
rómantík, ó myrka man. Verum vin-
ir. Ríðum, en sýndu miskunn.“ Sú
stysta nefnist Langhlaup: „Einlægt
sjálfshatur er langhlaup.“
Ef gripið er af handahófi niður í
bókina Perurnar í íbúðinni minni
kemur í ljós að yrkisefnin eru af
margvíslegu toga; örsmár maður í
hænueggi, prjón, skrautskrift, fól og
tröllin í fjöllunum svo fátt eitt sé tal-
ið. Guð er skáldinu líka hugleikið við-
fangsefni og kettir eru svo kapítuli
út af fyrir sig. Leikmaður gæti lýst
sögunum sem súrrealískum með
íronísku ívafi. En hvað segir höfund-
urinn?
„Ég er mikill unnandi vísinda-
skáldsagna og fæ innblásturinn að
hluta til úr þeim. Því skrítnari sem
skáldskapurinn er, þeim mun betri
finnst mér hann. Annars grauta ég í
alls konar bókum og verð stundum
alveg hvumsa yfir furðulegheitunum
sem ég les. Ég hef voðalega gaman
af að setja furður upp sem andstæðu
hversdagsleikans og gera hvers-
dagsleikann fjáranum furðulegri.
Boðskapurinn í sögunum er enginn,
þær eru ekki dæmisögur og ég er
ekki að predika eitt né neitt. Ég
hugsa sögurnar ekki sem myndlík-
ingar, enda sé ég þær bókstaflega
fyrir mér. Flugeðla er einfaldlega
flugeðla en ekki eitthvað annað. Les-
endur geta svo haft sína hentisemi
og lesið það sem þeim sýnist úr sög-
unum. Upphaflega skrifaði ég þær til
að hafa ofan af fyrir sjálfum mér en
blessunarlega virðast þær líka
skemmta öðrum.“
Hliðarsjálf Atla Sigþórssonar
Kött Grá Pje er listamannsnafn
sem Atli Sigþórsson tók sér í árdaga
rapparaferilsins fyrir meira en ára-
tug. Skýringar er þörf.
„Okkur félögunum fannst þetta
fyndið einhverju sinni þegar við vor-
um að fá okkur smá í glas og spáðum
í smart rapparanöfn. Kött er vísun í
kött, grá er lýsingarorð í kvenkyni
og pje er stytt útgáfa af eftirnafni dr.
Helga Pjeturssonar, nýallssérfræð-
ings, sem var afar áhugaverður kar-
akter. Ég hugsaði Kött Grá Pje sem
hliðarsjálf mitt, viðrini til að beina
Gerir hversdagsleikann
fjáranum furðulegri
Kött Grá Pje er mun hófstilltari og meitlaðri í örsög-
unum í bókinni Perurnar í íbúðinni minni heldur en í
rapptextum sínum þar sem hann andskotast út í allt og
alla. Hann viðurkennir að sumar sögurnar séu ýkt út-
gáfa af honum sjálfum og á þá líklega frekar við skáld-
ið en rapparann – hugsanlega þó Atla Sigþórsson.
Morgunblaðið/Eggert
Rapparinn Kött Grá Pje öskrar, frussar og djöflast á rapptónleikum.
12 DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 18. NÓVEMBER 2016
Nýlega kom út bókin Líf og list Aðal-
bjargar Jónsdóttur – Prjónað af
fingrum fram eftir Kristínu Schmid-
hauser Jónsdóttur. Í bókinni er fjallað
um undurfína handprjónaða kjóla eft-
ir Aðalbjörgu. Í tilefni af útkomu
bókarinnar heldur Kristín fyrirlestur
um efni hennar í húsnæði Heimilis-
iðnaðarfélags Íslands í Nethyl 2e, kl.
14 á morgun, laugardaginn 19.
nóvember. Kjólar eftir Aðalbjörgu
verða einnig til sýnis.
Aðalbjörg, sem starfaði lengst af
sem kjólameistari, mun heiðra gesti
með nærveru sinni. Bókin er helguð
fáguðu handverki og listsköpun Aðal-
bjargar og einnig tóvinnusögu Íslend-
inga.
Aðgangseyrir er 1.000 kr. en 500
kr. fyrir félagsmenn Heimilisiðnaðar-
félagsins.
Erindi um prjónabók
Prjónalist Eingirniskjólar Aðal-
bjargar þykja forkunnarfagrir.
Prjónað af
fingrum fram
Í tengslum við sýninguna Vistkerfi lita
eftir Hildi Bjarnadóttur í Listasafni
Reykjavíkur verður haldið örnámskeið
fyrir fjölskyldur kl. 13-16 á morgun,
laugardaginn 19. nóvember, í Hug-
myndasmiðjunni á Kjarvalsstöðum.
Listamaðurinn Sirra Sigrún sýnir gest-
um hvernig skautunarfilmur geta
framkallað alla regnbogans liti með
töfrandi hætti. Hvað eru litir og hvaða
þýðingu hafa þeir fyrir okkur? Nám-
skeiðið er fyrir krakka á öllum aldri í
fylgd með forráðamönnum.
Örnámskeið fyrir fjölskyldur
Allir regnbog-
ans litir
Nýlega varð ég faðir. Barniðhorfir gjarnan á migheimtufrekt og biður ummat. Ég get lítið gert. Af
þeim sökum var syni mínum ekkert
sérstaklega vel við mig þennan fyrsta
eina og hálfa mánuð ævi sinnar. Mér
var hins vegar ákaflega vel við hann.
Samband okkar tók stakkaskiptum
dag einn þegar móðir hans fór út á
galeiðuna (í bíó.) Föðurnum var
nefnilega falið að næra drenginn með
pela ef svo vildi til að hann vaknaði
meðan á fjarveru móðurinnar stæði.
Viti menn, minn maður vaknaði svo
til um leið og móðir hans fór út. Og
hann grét sárum tárum, baðaði út
öngum og skildi ekkert í því hvers
vegna móðirin fagra var ekki að sinna
honum. Þess í stað var þarna komin
vera sem hafði til þessa haft litlu hlut-
verki að gegna í lífi hans. Það getur
verið snúið að vera með barnið á bið,
grátandi líkt og heimurinn sé að far-
ast á meðan pelinn var í
örbylgjunni. Þessar
20 sekúndur liðu eins
og heil eilífð, eða í
það minnsta eins og
40 sekúndur.
Til allrar ham-
ingju tók hann pelann.
Við horfðumst í
augu líkt og
við værum
báðir að
sannfæra
hvor annan
um að allt
yrði í lagi,
eða þannig
upplifði faðirinn það alla vega. Við
tóku 10 fagrar mínútur sem enginn
getur skilið nema sá sem hefur verið í
þessum sporum. Eftir að gjöfinni og
tilheyrandi ropi var lokið tók við ein-
hvers konar spjall þar sem sonurinn
hreyfði hvorki legg né lið heldur virt-
ist vera að mæla út þessa veru sem
hafði í hans huga skyndilega skipað
sess í lífi hans. Og þannig vorum við í
fimm, tíu, fimmtán, tuttugu mínútur,
ég tapaði tímaskyninu en var frosinn í
hugleiðingum um að á þessari mann-
eskju
myndi ég
bera
ábyrgð út mitt
líf. Svo tók
syninum
að leiðast
þófið og
grét þar
til móðirin
kom heim.
Hann hefur þó
alla jafna tekið föð-
urnum vel síðan við áttum
þennan fund á stilltu október-
kvöldi.
»Við tóku 10 fagrarmínútur sem eng-
inn getur skilið nema sá
sem hefur verið í þessum
sporum.
Heimur Viðars
Viðar Guðjónsson
vidar@mbl.is