Hjúkrunarkvennablaðið - 01.08.1936, Qupperneq 11

HJÚKRUNARKVENNABLAÐIÐ
9
Heilsuvernd IV.
Nokkur orð um
Mental Hygiene
— andlega heilsuvernd.
Otvarpserindi flutt 1935.
Eftir Þorbjörgu Árnadóttur.
Þegar talað er um almenna lieilsu-
verndarstarfsemi, verður ekki komist hjá
því að minnast á þá greinina, sem snertir
sálarlíf einstaklingsins mest og sem al-
ment gengur undir nafninu Mental Iiy-
giene — andleg heilsuvernd. Tilgangur
andlegrar heilsuverndar er sá að reyna að
fyrirhyggja heila- og taugasjúkdóma.
William A. Wliite segir um þýðingu
búa eins vel í haginn fyrir börn sín og unt
er og er það fallegt og virðingarvert, en ef
störf þeirra eru svo yfirgripsmikil að þau
hafa engan tima afgangs fyrir barn sitt,
þá er illa farið, því að hin persónulegu
áhrif frá föður og móður er einhver verð-
mætasta eign harnsins — eign sem erfitt
mun að hæta upp þar sem hún finst ekki
— og þyngd hennar verður ekki vegin í
gulli. Foreldrarnir ættu að reyna að þckkja
harn sitl eins vel og unt er, uppgötva hvað
jiað er sem barnið er mest hneigt fyrir og
stuðla að þroskun hinna góðu hæfileika
þess. Þegar eg var lílið barn, kendi faðir
niinn mér gamalt, grískt spakmæli. Spak-
mælið var: Þeldu sjálfan þig, en í því er
innifalinn aðalkjarni bæði andlegrar og
hkamlegrar heilsuverndar.
Hin uppvaxandi kynslóð er framtíðin. Ef
vér viljum ekki verða eftirbátar annara
þjóða, verðum vér að leggja rækt við hið
unga Island, sem er að vaxa upp, og stuðl-
um vér þá að því, að miða þjóð vorri einu
skrefi áfram á leiðinni til meiri þroska og
fullkomnari hamingju.
andlegrar lieilsuverndar: „Að hvaða
notum kemur heilhrigði líkaminn, sem
heilsufræðingarnir eru að reyna að
tryggja, ef að sá likami hefir ekki sann-
gjarnan, heilhrigðán anda til þess að leið-
beina sér og stjóma. Likaminn er aðeins
verkfæri til þess ætlað að framkvæma
lmgsjónirnár, Iiugmyndirnar, markmið-
in og hlutina, sem andi vor myndar, og
án þess að andi vor geti myndað sann-
gjörn markmið og hluti, verða hinir
liraustu líkamar vorir tii litils gagns. Eg
þekki marga örvita, sem hafa fullkom-
lega heilbrigða líkama og aftur marga
einstaklinga með mikilsverða andlega
hæfileika, en mjög veikhygða líkama.“
Andleg heilsuvernd, með tilliti til að
fyrirhvggja mishepnun, glæpi og andlega
sjúkdóma og stuðla að andlegum og sið-
ferðislegum þroska hjá einstaklingunum,
er með nýjustu en ekki þýðingarminstu
greinum ahnennrar heilsuverndar, en
vegna þess, hve tiltölulega stutt er síðan
henni hefur verið alvarlega gaumur gef-
inn, þá er hún enn sem komið er skamt
á veg komin. Bandaríkin hafa staðið
einna fremst með starfsemi á þessu sviði
og þó er þessi grein einnig þar aðeins á
hyrjunarstigi.
Alt sem miðar að líkamlegjri heilsu-
vernd, svo sem meiri þekking, heilsusam-
leg aðbúð og umhverfi o. s. frv., miðar
líka að andlegri lieilsuvernd, því að vér
vitum að andleg líðan einstaldingsins
hefur áhrif á líkamlega líðan hans og
öfugt.
Orsakirnar til andlegrar heilsuhilunar
geta verið margvíslegar, þær geta stafað
frá likamlegum meinum, svo sem syfilis,
æðakölkun í heilanum, sköddun heilans,
sem getur átt sér stað við högg eða fall,
ólagi á kirtlavökvum, svo sem skjald-
hrúskkirtlinum o. s. frv., frá langvar-
andi eitrun i líkamanum, svo sem frá
skemdum tönnum eða hálskirtlum, og
við eitrun frá alkolioli eða lyfjum. Af