Pilsaþytur - 31.03.1995, Page 5

Atvinna kvenna
í dreifbýli
Það er ekki langur tími síðan að við, kyn-
slóðin sem fædd er um og eftir seinni
heimsstyrjöldina, gerðum okkur grein fyrir
að örugg vinna er ekki alveg sjálfsagt mál.
Við vissum að mikill hluti fólks á almenn-
um vinnumarkaði hafði alltof lágt tíma-
kaup. Við vissum að launamisrétti ríkti
milli kynja, skattar væru alltof oft ekki í
samræmi við tekjur o.sv.frv. en atvinn-
ulaysi kynntumst við ekki fyrr en nú á síð-
ustu árum.
Þetta á jafnt við um þéttbýli og dreif-
býli. Dulið atvinnulaysi í sveitum hefur
verið viðvarandi mikið lengur en almennt
er viðurkennt. í kjölfar skerðingar á fram-
leiðslurétti búfjárafurða, hafa búin dregist
saman jafnt og þétt, margar jarðir farið í
eyði eða þar lagður niður búskapur.
Launakjör almennings í landinu eru það
lág að það þarf tvö til að framfleyta venju-
legri ijölskyldu, fólk á þar ekkert val. Mörg
bændaiijón þurfa að horfast í augu við það
að annað hvort þeina verður að sækja
vinnu langan veg, jafnvel dvelja langtímum
saman ijarri fjölskyklu til að afla tekna,
þannig að endar nái saman og hægt sé að
mennta bömin. Ekki er lengur nein lausn
fólgin í því að ílytja á mölina, þar ríkir at-
vinnuleysi, auk þess sem erfitt er að fá það
verð fyrir eignir í sveitum, að liægt sér að
kaupa húsnæði annars staðar.
Bændaforystan hvatti til eflingar auka-
búgreina eins og loðdýraræktar og fiskeld-
is. Því miður fór það viða svo að þessar til-
raunir skiluðu ekki tekjum en urðu frekar
til þess að auka skuldasöfnun og nokkur
dæmi em til um það að bændur hafi misst
allt sitt.
Þessar staðreyndir hafa orðið til þess
að nokkuð víða á landinu, hafa konumar
tekið til sinna ráða og reynt að skapa sér
atvinnu heima. Þær hafa stofnað fyrirtæki,
félög, bæði formleg og ófonnleg til að efla
samstarf og nýta sameiginlega krafta,
kunnáttu og áræðni.
Þekking á gömlu handverki og nýting
heimafengins hráefnis, sem alloftast er
umhverfisvænt, er auðlind sem vert er að
virða, þetta vita konur. Víða hefur fram-
kvæði kvenna komið vemlega að gagni,
orðið vænleg aukabúgrein, eða jafnvel að-
alstarf.
Þeir styrkir sem veittir hafa verið að til-
stuðlan Félagsmálaráðuneytisins til at-
\innusköðunar kvenna og Smáverkefna-
sjóður landbúnaðarins og Framleiðnisjóð-
ur hafa orðið til að efla þáttöku á áræðni
kvenna til nýsköpunar í atvinnuháttum. En
vissulega er það umhugsunarvert að það
þurfi sérstaka sjóði fyrir konur, að þær
skuli ekki hafa jafnan aðgang að fjármagni
til uppbyggingeæ atvinnulífs og karlar.
Nú er liorft til þess að bændur leggi
áherslu á framleiðslu og sölu vistvænna af-
urða. Vonandi verður raunin sú að íslensk-
ur landbúnaður verði hafinn til vegs og
virðingar og að umræðan um mikilvægi
hans verði jákvæð og í henni gæti ofurlít-
illar bjartsýni. Konur mættu gjaman láta
meira til sín taka varðandi landbúnaðar-
mál.
Kvennalistakonur hafa ætíð verið tals-
menn smærri fyrirtækja og umhverfis-
vænnar framleiðslu. Mörg þau fyrirtæki og
gmndvöllur að atvinnuskapandi verkefn-
um kvenna hafa orðið til fyrir atbeina
kvenna sem hafa kynnst starfi Kvennalist-
ans og orðið þar af leiðandi meðvitaðri um
sig sjálfar og ábyrgari gagnvart öllu um-
hverfi sínu.
Ráðgjöf viðvíkjandi framleiðslu, gæði
og markaðssetningu er afar mikilvæg og
það sanna dæmin að konum er mikilvægt
að leita til annarra kvenna eftir henni.
Ætli það sé tilviljun hvað margir kven-
ráðgjafar í atvinnumálum em hliðhollar
Kvennalistanum.
Kvennalistinn leggur mikla áherslu á að
efla atvinnulífið í landinu og útrýma at-
vinnuleysi. Mikilvægt er að tekið se tillit til
sjónarmiða kvenna við uppbyggingu at-
vinnulífs.
Nú er tækifæri til að auka áhrif kvenna
á atvinnumálin bæði til lands og sjávar
með því að styðja Kvennalistann í kom-
andi kosningum.
P.S. Vonandi bemm við gæfu til að
losna við atvinnuleysi og bæta launakjör á
komandi ámm, þó er því ekki að leyna að
nýgerðir kjarasanmingar ríkisins við kenn-
ara em hvorki til að auka bjartsýni á bætt
Kjör né virðingu fyrir menntun, hvorki fyr-
ir þeirri menntun sem kennarar hafa aflað
sér né þeirri menntun sem þeim er ætlað
að veita.
Kvennalistinn vili:
o aö áhrif kvenna túð mótun _og ^“""trir
V aukist og verði í samrænu vtð imktlvægt pei
þessa atvinnugrein, faölesa
y _ -v 'y.„rc,ia ó vöruvondun og iagiega
I—— “»
"*
+ nauðsynlegar búhattabreytmgar,
Q að hvetja til og styðja vistvæna og hfræna rækt
"* grænmetisframleiðslu. _____________
Kvennalistinn
5