Norðurslóð - 25.10.1983, Blaðsíða 2

NORÐURSLÓÐ
Útgefendur og ábyrgðarmenn:
Hjörtur E. Þórarinsson, Tjörn, Svarfaðardal
Jóhann Antonsson, Dalvik
Afgreiðsla og innheimta: Sigriður Hafstað, Tjörn
Sími 96-61555
Ljósmyndari: Rögnvaldur Sk. Friðbjörnsson
Prentun: Prentsmiðia Björns Jónssonar
A tvinnur é ttind i
í landbúnaði
Hcr í hlaðinu ergrcint írá þeirri ánægjulegu þróun, sem orðið
hei'ur undanlárið við bændaskólann á Hólum í Hjaltadal.
Umsóknir um skólavist eru mun fleiri cn unnt er að sinna
vegna takmarkaðs heimavistarrýmis. Þá berast þærfréttirfrá
Hvanneyrarskóla, að þar sé líka hvert sæti skipað ogfái færri
en vilja.
Það er sannarlega hughreystandi að fá slíkan vitnisburð
um óbilaða og raunar vaxandi trú á Iramtíð landbúnaðar hér,
þrátt fyrir linnulausar og ol'safengnar árásir á hann frá hendi
alla í höluðborginni, sem hafa yfir að ráða útbreiddum
Ijölmiðlum.
Líklcga má draga af þessu m.a. þá ályktun að neikvæðáhrif
slíkra öfgafullra skril'a á móðuratvinnuveg þjóðarinnar séu
miklu minni en margir hafa óttast eða e.t.v. bókstallega
engin, þegar allt kemur til alls. l>að væri þá góður vitnis-
burður um heilbrigða dómgreind alþýðu manna í þessu landi.
í þessu sambandi cr ástæða til að vekja athygli á því að á
vegum stéttarsambands bænda er nú verið að móta löggjöf
unt „atvinnuréttindi í landbúnaði" eins og það er oröaö. I>ar
eru í stuttu máli á ferðinni hugmyndirumaðsetja skilyrði um
menntun og þjálfun til þess að menn geti hafið búskap á
lögbýlum í landinu. Tilgangurinn meðslíkri lagasetningu cr
aö sjálfsögðu sá að tryggja réttindi þeirra, sem hafa aflað sér
bóklegrar og verklegrar þekkingará landbúnaði ogekki síður
sá að setja skorður við þvi, að hver scm er, og hcfur fjármuni
milli handa, geti gerst bóndi og hafið framleiðslu búvara, þó
að hann skorti alla kunnáttu og æfingu, sem til þcss þarf.
Þaö skal tekiö fram, að í tillögunum er þjálfun við bústörf
mikils mctin og ckki síður cn beint skólanám. Ennfremur cr
lagt til að taka megi tillit til annarrar menntunar, t.d, i iðn-
skóla o.fl. þegar umsóknir manna um starfsleyfi eru metnar.
Valalaust verða skiptar skoðanir meðal bænda á réttmæti
eða nauðsyn iagasetningaraf þessu tagi, endaer vandalítiðað
linna málinu sitthvað til foráttu. Hinu cr þó ekki aö neita að
allt of mörg dæmi cru þess úr svcitum landsins, að aðvífandi
fólk án allrar reynslu af búskap, hvort heldur væri bóklegri
eöa verklegri, nái tangarhaldi á jarðnæði og hefji búskap, en
reki von bráðar upp á skerog hrökklist burtu báðum til tjóns,
sjálfum sér og sveitarfélaginu, sem það hugðist stunda
búskapinn í.
H.E.K
Frá barnaverndar-
nefnd Dalvíkur
„Góðu börnin gera það . . . . “
Úrdráttur úr reglugerð um
verndun barna og unglinga . .
nr. 105/9.6 1970, samkv. 44. gr.
laga nr. 53/1966 . . .
í kaupstöðum, kauptúnum og öðru
slíku þéttbýli með 400 íbúa og fleiri,
mega börn yngri en 12 ára ekki vera á
almannafaeri eftir kl. 20, og eftir kl. 22
tímabilið 1. maí til 1. september, nema í
fylgd með fullorðnum, aðstandendum
sínum eða umsjónarmönnum.
Unglingar, yngri en 15 ára, mega á
slíkum stöðum ekki vera á almannafæri
eftir kl. 22 tímabilið 1. september til 1.
maí og eftir kl. 23 1. maí til 1. september,
nema 1 fylgd með fullorðnum, eða um sé
að ræða beina heimferð frá skóla-
skemmtunum, íþróttasamkomu eða frá
annarri viðurkenndri æskulýðsstarfsemi.
Hvers konar þjónusta við börn og
ungmenni eftir löglegan útivistartíma,
önnur en heimflutningur, er bönnuð, að
viðlagðri ábyrgð þess, er þjónustu veitir.
Handhöfum þjónustuleyfa er skylt að
fylgjast með því, að ákvæði þessi séu
haldin.
Ungmennum yngri en 16 ára er
óheimill aðgangur og dvöl á almennum
dansleikjum eftir kl. 20, - öðrum en
sérstökum unglingaskemmtunum, sem
haldnar eru af skólum, æskulýðsfélögum
eða öðrum aðilum, sem til þess hafa leyfi
og háðar eru sérstöku eftirliti. Forstöðu-
mönnum dansleikja er skylt að fylgjast
með þvi, að ákvæði þessi séu haldin, að
viðlögðum sektum og/eða missi leyfis til
veitingahalds eða skemmtanahalds um
lengri eða skemmri tíma.
Ungmennum yngri en 18 ára er
óheimill aðgangur og dvöl á veitinga-
húsum, sem hafa leyfi til vinveitinga
2 - NORÐURSLÓÐ
eftir kl. 20, nema í fylgd með foreldrum,
forráðamönnum eða maka. Veitinga-
leyfishafa er skylt að gæta þess, að
ákvæði þetta sé haldið, að viðlögðum
sektum og/eða missi veitingaleyfa sinna
um lengri eða skemmri tíma.
Þeir, sem hafa forsjá eða foreldraráð
barna og ungmenna, skulu, að viðlögð-
um sektum, gæta þess, að ákvæði
þessarar greinar séu ekki brotin. Þá má
einnig beita sakhæf ungmenni viðlögum
fyrir brot á þessum ákvæðum. Utdráttur
úr ákvæðum þessarar greinar skal hanga
á áberandi stað í öllum skólum skyldu-
náms, almennum veitingahúsum og
samkomustöðum I lögsagnarumdæm-
inu, og sér viðkomandi barnaverndar-
nefnd um það, - ásamt lögreglu.
Barnaverndarnefnd Dalvíkur
LÖG
um breyting á lögum nr.
53/1966, um vernd barna
og ungmenna.
1. gr. 2. mgr. 1. gr. laga nr. 53 1966, um
vernd barna og ungmenna, orðist svo:
Með börnum er samkvæmt lögum
þessum átt við einstaklinga innan 16 ára
aldurs, en ungmenni eru unglingar á
aldursskeiði 16-18 ára, sbr. ákvæði 1.
mgr. 43. gr. þessara laga.
2. gr. Við 1. mgr. 43. gr. þessara sömu
laga komi eftirfarandi viðbót:
Þegar börnum og ungmennum er
bannaður aðgangur að þeim skemmtun-
um sem að ofan greinir, þar með taldar
kvikmyndasýningar, sbr. 58. gr. þessara
laga, skal miða aldur þeirra við
fæðingarár en ekki fæðingardag.
Samþykkt á Alþingi 2. mars 1983.
Gjöf til Héraðsskjalasafnsins
„Röm er sú taug“
Þann 19. ágúst sl. afhenti Bjarki
Elíasson, yfirlögregluþjónn í
Reykjavík, Héraðsskjalasafni
Svarfdæla á Dalvík, bramsegls-
skonnortu stóra og fallega undir
fullum seglum, ásamt öllum þeim
búnaði, sem við á á þesskonar
skipum.
Að Bjarkarbraut 11 á Dalvík
fór afhendingin fram í hinu
mikla og vel uppsetta og skráða
byggðasafni Kristjáns Ólafs-
sonar útibússtjóra. Það er hag-
leiksmaðurinn Kristinn Arna-
son frá Skeiði í Svarfaðardal,
sem smíðað hefur og gefið þetta
listaverk hingað í fæðingarsveit
sína. Um leið og Bjarki afhenti
gjöfina, gerði hann í stuttu máli
grein fyrir gefandanum með
eftirfarandi orðum: „Kristinn
Arnason, sonur hjónanna
Guðrúnar Sigríðar Björnsdóttur
og Arna Jónssonar bónda á
Skeiði, er fæddur 22. 12. 1899 í
Garðakoti í Vallasókn í
Svarfaðardal en fluttist að Skeiði
5 á.ra gamall með foreldrum
sínurn. Árið 1922 fluttist Krist-
inn til Siglufjarðar og vann þar
við beykisstörf í mörg ár. Hann
vann við þessi störf í 13 ár hjá
Ingvari Guðjónssyni á Siglu-
firði og í önnur 13 ár hjá Valtý
Þorsteinssyni á Raufarhöfn.
Hann langaði til þess að læra
smíðar er hann var ungur en
fékk ekki tækifæri til þess, en er
hann hafði tækifæri til, safnaði
hann að sér verkfærum og hefil-
bekk og dundaði við smíðar í
frístundum. Þessi bramsegls-
skonnorta er árangur þeirrar
iðju, en hann hóf smíðina, er
hann var 81 árs og hefur verið að
dunda við þetta í tvö ár, þó
aldrei í skammdeginu. Kristinn
kvæntist árið 1928 Unni
Guðmundsdóttur frá Skarði í
Höfðahverfi, og eignuðust þau
þrjár dætur, sem allar eru á lífi.
Gjöf þessa vill hann láta
Héraðsskjalasafn Svarfdæla á
Dalvik varðveita, sent þakklætis-
vott til æskustöðvanna og dals-
ins er fóstraði hann, sem hann
Kristinn Árnason.
unni alla tíð og ann enn“.
Júlíus Kristjánsson formaður
stjórnar Héraðsskjalasafnsins
veitti gjöfinni móttöku og þakk-
aði þennan höfðingsskap og bað
Bjarka, að flytja Kristni Árna-
syni kveðjur okkar Svarfdæl-
inga. Hann taldi að með gjöf
þessari sýndi Kristinn mikla
ræktarsemi við sínar æsku-
stöðvar og væri það metið að
verðleikum. Smíði skonnortr
unnar og allur frágangur er mell
ólíkindum góður og vafalaust
mætti telja Kristin í hópi meiri
hagleiksmanna á þessu sviðum.
Júlíus upplýsti, að þegar væri
ákveðið, að setja skonnortuna
upp í Ráðhúsi Dalvíkur við
fyrsta tækifæri, þar sem hún
gæti orðið til augnayndis þeim
er leið ættu um húsið.
Sömuleiðis þakkaði hann
Bjarka fyrir hans þátt í þessu
máli, en Bjarki veitti gjöfinni
móttöku syðra, ásamt því að sjá
um flutning norður og svo
afhendingu hér.
Skonnortan fríða.
Búdagur á Böggvisstöðum
Loðdýrarækt - Búgrein í örum vexti
SÍL heitir félagsskaður einn hér
á landi - Samband íslenskra
loðdýraframleiðenda - fullu
nafni. Sambandið hélt aðalfund
sinn á Akureyri laugardaginn
15. október.
Daginn áður, föstudaginn 14.
okt. var hinsvegar svokallaður
,,búdagur“. Komu þá fundar-
menn, sem voru nokkrir tugir
víðsvegar að af landinu, hingað
úteftir í hríð og leiðindaveðri og
fóru í kynnisferð í loðdýrabúið á
Böggvisstöðum. Þorsteinn bóndi
og Sigríður kona hans tóku á
móti gestum og leiddu þá um
hin víðlendu húsakynni staðar-
ins og mátti heyra á mönnum að
þeim þætti hlutirnir stórir í
sniðum. Enda er hér um að ræða
stærsta loðdýrabú landsins með
2500 minkalæðum og 600 tófu-
læðum og öllu tilheyrandi,
(töjurnar ekki nákvæmar).
I lokin buðu þau hjón upp á
smá hressingu inni á skrifstofu
búsins og fóru menn burt af
staðnum fróðari og sælli en þeir
komu.
Að lokinni heimsókn í
Böggvisstaði var settur fræðslu-
fundur í Víkurröst á Dalvík.J>ar
héldu erindi ráðunautar
Búnaðarfl. Islands, Sigurjón
Bláfeld og Jón Árnason svo og
framkvæmdastjóri SIL, Jón R.
Björnsson. Urðu miklar um-
ræður um málefni loðdýra-
ræktarinnar, en fundinum stýrði
Þorsteinn Aðalssteinsson loð-
dýrabóndi og ritari SIL. Að
loknum fundi var snæddur
kvöldverður í Sæluhúsinu.
Aðalfundurinn
Meðal viðfangsefna aðalfundar-
ins á Akureyri var að ganga frá
nýjum samþykktum fyrir Sam-
band ísl. loðdýraframleiðenda
og að marka meginstefnu í
þessum unga atvinnuvegi
hérlendis. I því sambandi var
lögð áhersla á útrýmingu smit-
sjúkdóma úr minkastofninum,
sem verið hefur þeirri búgrein
fjötur um fót. Þá var undir-
strikuð nauðsyn þess að loð-
dýraræktinni verði þjappað sem
mest saman í nánd við helstu
útgerðarstaði og þar komið upp
nokkrum allstórum og velbún-
um fóðurstöðvum. Ennfremur
var lögð mikil áhersla á eflingu
fræðslu- og leiðbeiningarstarfs
meðal loðdýrabænda.
Loðdýrabú eru nú milli 80 og
90 í landinu og er búist við að
a.m.k. 30 bætist við í lok þessa
árs, sem er að vísu miklu færri en
reiknað var með fyrr á árinu.
Það kom fram á fundinum að
veruleg lægð er nú í markaðs-
verði blárefaskinna, sem talin er
stafa af mjög hnaðri framleiðslu-
aukningu í þessari grein í
Finnlandi, en þar í landi eru
framleidd 85% af heimsfram-
leiðslunni. Virðist almennt
reiknað með að Finnarnir hljóti
að draga saman framleiðsluna
nauðugir viljugir og muni þá
markaðsverð fljótlega þokast
upp í eðlilegt horf á ný.
Loðdýraræktin er búgrein á
bemskuskeiði hér á landi enn sem
komið er. Útflutningsverðmæti
hennar er ekki mikið ennþá eða
e.t.v. upp á einar 40 miljónir
króna af framleiðslu yfirstand-
andi árs. Þó skyldu menn ekki
líta þetta svo smáum augum,
það jafngildir brúttó framleiðslu-
verðmætum 40 vænna kúabúa.
Og allar horfur eru á að þessar
tölur margfaldist á allra næstu
árum. Þá er þetta orðið stórt mál
fyrir íslenskan landbúnað og
mikils virði í þjóðarbúskapnum.
Þess skal að lokum getið að
enn sem komið er er loðdýra-
ræktin öflugust hérnorðanlands
og sérstaklega hér í Eyjafirði.
Oskandi er að við getum haldið
þeirri stöðu jafnframt því sem
þessi búgrein eflist á öðrum
hentugum stöðum hringinn í
kring um land.