Norðurslóð - 25.09.1991, Qupperneq 5

NORÐURSLÓÐ - 5
TIMAMOT
7. júlf lést á Fjórðungssjúkrahúsinu á
Akureyri Aðalrós Björnsdóttir, Gríms-
nesi, Dalvík.
Aðalrós fæddist á Kaðalstöðum í
Hvalvatnsfirði 23. september 1910 For-
eldar hennar voru Björn Olafsson og
María Sigurðardóttir. Aðalrós átti tvær
alsystur, Sigríði og Ragnheiði og þrjú
hálfsystkini, Böðvar og Sigmar, sem eru
látnir, og Olveigu Agústsdóttur. 9 ára
gömul fluttist hún að Grímsnesi,
Látraströnd, til Elínar Gísladóttir og Jóns
Halldórssonar. 1931 giftist hún syni
þeirra Steingrími, og hófu ungu hjónin búskap þar heima. 1938 fluttu
þau til Dalvíkur ásamt foreldrum hans. Byggðu þau hús er nú stendur
við Stórhólsveg og nefndu Grímsnes. Þau eignuðust þrjú börn Þorstein,
Maríu og Jón Eyfjörð. Eftir að Steingrímur lést bjó hún áfram í
Grímsnesi ásamt Jóni syni sínum. Hún lést 7. júlí. Aðalrós var
jarðsungin frá Dalvíkurkirkju 15. júlí.
12.júií lést á Dalbæ, Dalvfk, Kristbjörg
Eiðsdóttir.
Kristbjörg fæddist á Hverhóli, Skíðadal,
27.júlí 1913 dóttir Eiðs Sigurðssonar og
Valgerðar Júlfusdóttur sem síðast bjuggu
á Ingvörum. Kristbjörg var elst af sjö
bömum þeirra hjóna. Rósant Steingrímur
er látin en eftir lifa Freylaug, Júlíus,
Rósfríður, Sigurður og Kristín. 1936
giftist hún Friðriki Sigurðssyni. Þau hófu
búskap í Sauðaneskoti og voru þar í eitt ár,
síðustu ábúendur. 1941 fluttu þau í
Hánefsstaði hvar þau áttu heimili næstu
fjóra áratugina. Börn þeirra eru sjö: Eyvör, Sigrún, Sigursveinn, Eiður,
Valgerður, Lilja og Halliði. Kristbjörg reyndist mörgum vel, var hún
glöð í viðmóti og tók öllum hlýlega. 1981 lluttust þau að Böggvisbraut
3 og þar lést Friðrik 1985. Kristbjörg flutti á Dalbæ 1988 og átti þar
heimili eftir það. Kristbjörg var jarðsungin frá Dalvíkurkirkju 20. júlf.
2. ágúst lést á Dalvík, Skafti Þor-
steinsson. Efstakoti.
Skafti fæddist á Hamri, Svarfaðardal,
26.nóvember 1914 sonur Kristrúnar Frið-
björnsdóttur frá Efstakoti og Þorsteins
Antonssonar á Hamri. Elstir barna þeirra
hjóna voru tvfburarnir Hjalti og Skafti,
næst komu Freyja, Þórunn og Hólmfríður
sem eru látnar, en yngst er Þórunn Inga.
Skafti ólst upp í Efstakoti ásamt
fjölskyldu sinni og bjó þar allt til
dauðadags. 1945 kvæntist hann eftir-
lifandi eiginkonu sinni Guðrúnu
Jóhannsdóttur og eignuðust þau tvö börn, Þorstein og Jóhönnu. Scm
ungur maður hóf Skafti að starfa við netagerð og netaviðgerðir og
stofnaði ásamt fleirunt Netagerð Dalvíkur h/f þar sem hann starfaöi til
síðuslu stundar. Skafti var jarðsunginn frá Dalvíkurkirkju 10. ágúst.
8. ágúst lést á Fjórðungssjúkrahúsinu á
Akureyri Svanfríður Gunnlaugsdóttir,
Gröf, Svarfaðardal.
Svanfríður fæddist á Þrastarhóii í
Möðruvallarsókn, 27.nóvember 1911
dóttir Agústu Sigurðardóttur og Gunn-
laugs Jónssonar sem bæði voru héðan úr
Svarfaðardal. Var Svanfríður yngst sjö
barna þeirra hjóna en þau eru nú öll látin.
Systkini hennar hétu Gunnlaug, Sigurðut;,
Steinunn, Helga, Magnús og Soffía. A
öðru ári var Svanfríður tekin í fóstur að
Hverhóli í Skíðadal til Júlíusar Hallssonar
og' Kristínar Rögnvaldsdóttur og ólst þar upp ásamt fjórum
fóstursystkinum sem nú eru látin, nema Oskar er býr á Dalbæ. Barn að
aldri missti hún fóstru sína en í hennar stað kom að heimilinu Jakobína
Halldórsdóttir og sonur hennar Halldór Jónsson, kenndur við Gil í
Glerárþorpi og voru þau Svanfríður sem bestu systkin meðan bæði
lifðu. 1921 giftist Svanfríður Friðriki Jónssyni. Þau fengu Hverhól í
Skíðadal til ábúðar 1925 og voru þar í 22 ár, síðustu ábúendur. 1947
lluttu þau í Gröf og bjuggu allt til 1982 er þau fluttu á Dalbæ. Júlíus
sonur þeirra hafði þá séð um búið hátt í þrjá áratugi. Þau hjón eignuðust
sjö börn sem eru: Anna Sigurlína, Birna Guðrún, Júlíus Dalmann,
Kristinn Dalmann, Soffía Heiðveig, Vorsveinn Dalmann og Tryggvi
Dalmann. Friðrik lést árið 1985 en Svanfríður 8. ágúst, 90 ára að aldri.
Svanfríður var jarðsungin frá Dalvíkurkirkju 17. ágúst.
22. ágúst lést á Dalbæ, Dalvík, Friðbjörn
Hólmfreð Jóhannsson, Hlíð, Skíðadal.
Friðbjörn fæddist á Völlum, Svarfaðardal,
30. janúar 1920. Foreldar hans voru
Ingibjörg Amadóttir og Jóhann Sigur-
jónsson kenndur við Gröf. Af systkinum
Friðbjörns eru látin Jóhanna Soffía og
Alexander en þrjú lifa: Þórey og Sigurjón
sem búa í Hiíð og Kristján sem býr í
Reykjavík. Fjölskyldan flyst frá Völlum
1921 í Þorleifsstaði og þegar Friðbjörn er
8 ára flytjast þau í Hlíð þar sem Friðbjörn
bjó æ síðan. 1943 taka þeir bræður
Friðbjöm og Alexander við búinu í Hlíð og kaupa jörðina. Sá Friðbjörn
þó að töluverðu leyti um búskapinn enda Alexander gjarnan við
kennslu á vetrum. Þórey systir þeirra hefur og búið heima í Hlíð alla
sína tíð og séð um heimilishald. 1961 hófu Friðbjörn og Soffía
Stefánssdóttir búskap saman. Eignuðust þau eina dóttur, Jóhönnu
Hafdísi sem býr á Akureyri. Fyrir einu ári fluttu þau bæði á Dalbæ þar
sem Friðbjörn lést 22. ágúst. Hann var jarðsunginn frá Dalvíkurkirkju
29. ágúst og var jarðsettur í Akureyrarkirkjugarði. jpjÞ
Gangnadagar
Á síðasta vetri var fjáreign
Svarfdælinga komin í tæp
1100. Það er lítið en þó tölu-
vert miðað við undanfarin ár.
Göngur og réttir eru farnar að
minna töluvert á göngur og
réttir frá því fyrir síðasta niður-
skurð. Það er fagnaðarefni.
Hvað væri lífið á landsbyggð-
inni án gangna og rétta? Miklu
fátækara.
í hverju liggja
töfrar gangnanna?
Líklega í hinni góðu blöndu af
brasi og gleðskap. Gleðskapur-
inn er þeim mun gleðilegri, að
hann er verðskuldaður eftir
brasið.
Þriðji þátturinn í blöndunni er
svo blessað fjallalambið eftir
slátrun, lambið á diskinum, með
allri þeirri lífshamingju sem það
býður uppá.
Gangnafólki af flestum svæð-
urn bar saman um að göngur hafi
verið fremur erfiðar, a.m.k. mið-
að við fjölda fjárins og það að
ntörg svæði voru fjárlaus. Kind-
urnar eru ungar, hafa lítið átta-
skyn og rekast illa, en auk þess
þollitlar vegna fitu. í ofanálag var
á laugardag vont veður með þoku
og rigningu.
„Gangnamanna-
félagið“
Af öllum heillandi göngum hefur
Sveinsstaðaafréttin sem áður
mest aðdráttarafl á hrausta
sveina, (sveina já, enn er hún vígi
karla, eitt af fáum.) Þar eru ekki
lengur lögð nein skil á bændur,
heldur hefur „Gangnamannafé-
lagið" tekið að sér verkið og er
mannaskortur síst vandamál þar á
bæ. Til að komast þar inn, - ver-
andi ekki í gamla „kjarna"
gangnamanna - verða menn ann-
að hvort að ganga grátandi fyrir
stjórn félagsins, eða leggja frant
beiðni í bundnu máli, eins og seg-
ir í einni vísunni.
Ég brýst um á hæl bæði og hnakka
því hópur í Afrétt er þröngur.
Eg ákalla Baldur á Bakka:
æ. bjargaðu mér nú um göngur!
(Baldur Þórarinsson er formaður
félagsins.)
Eftir býsna brösóttar göngur
hjá sumum og langa bið hjá öðr-
um í forblautu fúlviðri í Afrétt-
inni, var hlýtt skjól Stekkjarhúss-
ins þeint mun kærkomnara.
„...og kneifum
vínið blíða.“
Það skal aldrei annað sagt um
Afréttarmenn að kvöldi gangna-
dags en að hjá þeim ríkir innileg
gleði. Þar rennur saman rökkur-
skraf, fleygaveitingar, hákarl,
söngur og súkkulaði. Drykkju-
menning og söngmenning er góð.
Kjarni gangnamanna er reyndir
menn sem bæði kunna meðalhóf-
ið við drykkjuna og eru orðnir
ágætlega samsungnir. Þeir kunna
töluverða söngskrá eigin Afrétta-
söngva og syngja margraddað.
„Við hyllum Gunnar
Hæringsstaða“...
Gunnar Jónsson, Hær. var boð-
aður á staðinn og með forntlegri
athöfn gerður að heiðursfélaga í
Gangnamannafélaginu, fyrir sitt
rnikla gangnamálaframlag og
eldhug.
Veður á réttardag var bjart og
þurrt, en svalt. Héldu menn
góðri gleði sinni í rekstrinum úr
Afréttinni sem og á Tungurétt.
Þar hefði þó söngur mátt vera
meiri að þessu sinni.
Á Tungunum reyndi maður að
venju margt misjafnt úr pelun-
um, glundur og eðalvín. Bakari
einn hafði hæg hcimatökin og
blandaði í uppleyst súkkulaði úr
bakaríinu. Varð þá einum að
orði:
Geysimargan gangnasúp
göróttan hef fengið,
en kláravín í kökuhjúp
er kannske fulllangt gengið.
Börn og fullorðnir ráku síðan
fé sitt heim. Rakst það hægt, en
hafðist þó. Gátu þá menn enn
glaðst yfir fengnu fé sínu. Þeir
sem höfðu ráðrúm til og áhuga á
fóru í heimsóknir á bæi og loks á
Höfðaball. Það ball er háðara
veðri en öll önnur böll. Nú var
orðið kyrrt og gott veður. Ballið
breiddi úr sér um grund og móa.
Með því móti varð pláss fyrir
góða sveiflu á dansgólfinu. I
innra herberginu var rætt í trún-
aði og leyst úr misklíðarefnunt.
Austur undir vegg glansaði efni-
legur tenór á „Kvöldið er
fagurt". Þ.H.
Snom Sturluson veginn
Argentínska skáldið Jorge Luis Borges (1899-1986) var
mikill áhugamaður um forníslenskar bókmenntir og
þýddi m.a. Gylfaginningu Snorra Sturlusonar á
spænsku. Þýðingin á þessari sonnettu hans er tekin úr
ORT, nýrri væntanlegri Ijóðabók eftir Þórarin Eldjárn,
en frumbirt hér til að minnast þess að 23. september sl.
voru liðin 750 ár frá þeim voveiflega atburði sem lýst er
í Ijóðinu.
Pú sem niðjum goðsögn frosts og funa
fœrðir í cirf og glœstar hetjudáðir
norrœnna feðra þinna á skinnin skráðir
svo skyldum vér þá dýrðarhörku muna,
undrandi fannstu er fór að nóttin þunga
með fári sverða, að skulfu liðir krepptir.
Á kaldri nóttu er kom ei dagur eftir
þú komst að því að sjálfur varstu gunga.
Islenskt er myrkrið, andar votu og svölu
yfir saltan mar og hlíðar fjalla,
umkringdur bær þinn, drukkin er í dreggjar
smán sem aldrei hverfur. Hratt að fölu
Itöfði þínu er sverðið látið falla
sem þá er bitu í bókum þínum eggjar.
(Þórarinn Eldjárn þýddi).
Pantanir teknar frá kl.
13.00-16.00.
Slátrin verða afhent
eftir kl. 16.00.
í Svarfdælabúð er tekið
á móti pöntunum í heila
og hálfa skrokka af
kjöti.
Afgreibslaferfram í sláturhúsinu
Munið að panta tímanlega
Sími 61200