Norðurslóð - 13.12.1991, Blaðsíða 17

NORÐURSLÓÐ - 17
greina sem feður barnsins. Annar
var Dagbjartur hálfbróðir Beggu.
Beggu var það mjög mikilvægt
að bróðir sinn gengist við barn-
inu, því fór hún af stað að kanna
málið. Þegar heim kom var hún
spurð frétta úr ferðinni og svar-
aði þá: „Ég bar barnið undir
hann Dabba og það passaði
ekki.“
Begga hafði ekki mörg áhuga-
mál. Hún var lítið gefin fyrir
hannyrðir og kunni varla með nál
að fara og var klaufi við að
prjóna.
Eitt var það þó sem hún hafði
mjög gaman af, en það var
garðrækt. Á Völlum hafði Begga
litla garðholu, þar sem hún rækt-
aði m.a. kartöflur og sumarblóm.
í þennan garð lagði hún mikla
vinnu og hirti hann svo vel að
aldrei sást ein einasta arfaplanta í
beðunum.
I garðinum gat Begga dundað
sér heilu tímana og raulaði þá oft
fyrir munni sér þennan frum-
samda vísupart.
„Það verður góð uppskeran
hjá mér í sumar, já hún
verður góð, já hún verður
góð. “
Einu sinni þegar Begga var
spurð að því hvað hún ræktaði í
garðinum sagði hún: „Það eru
bæði Sóleyjar og Fjóleyjar."
Tvennt var það sem Beggu var
illa við og hún óttaðist, en það
voru bílar og veikindi.
Upp í bíla fékkst hún ekki til
að fara, heldur fór hún allra sinna
ferða fótgangandi. í raun var
ekki skrýtið að bílar hrelldu
hana, þar sem þeir voru óþekkt
fyrirbæri á uppvaxtarárum
hennar.
Margir sáu aumur á Beggu
þegar þeir óku framhjá henni og
vildu bjóða henni far og eru til
nokkrar góðar sögur af þeim til-
raunum.
Ein sagan segir frá því þegar
Begga var einu sinni á leið til
Akureyrar og var boðið far af bíl-
stjóra sem séra Stefán þekkti.
Þennan mann hafði séra Stefán
beðið að taka Beggu upp í, ef að
hann keyrði fram á hana á leið-
inni. Begga sagði svo frá þessu
sjálf:
„Og þegar ég var komin inn á
hálsinn, þá hvolfdi hann sér
þarna yfir mig, hvort sem ég vildi
eða ekki. Svo byrjaði þessi
skakstur og hristingur, eins og þú
veist. Þá fór ég að selja upp og
það var það sem mér blöskraði
mest, hvað það kom fljótt. Þegar
við komum inn hjá Glerá sagði
hann að ég mætti bara fara.“
Veikindi óttaðist Begga nær
eins mikið og bílana. Ef að hún
frétti af veikindum á einhverjum
bæ, sneyddi hún framhjá honum
eða kallaði heim að bænum úr
hæfilegri fjarlægð: „Er ekki pest-
in hjá þér núna?“
Þegar Begga var á Völlum
gekk eitt sinn flensa þar og til
þess að koma hvergi nálægt þeim
sem veikir voru í baðstofunni, fór
hún heldur út um glugga en að
ganga þar í gegn.
Þessar varúðarráðstafanir hafa
sennilega dugað Beggu vel, því
að hún veiktist sjaldan. Hún fékk
þó stundum kvef og slæman
hósta og sagðist þá vera illt fyrir
bringubrjóskinu. Begga hafði sitt
eigið læknisráð við þessum kvilla.
Hún tók eina til tvær teskeiðar af
pipar án þess að blikna og oft
virtist piparinn slá á hóstann.
Annað heimatilbúið læknisráð
notaði hún óspart við vogrís, sem
hún fékk stundum, en það var að
leggja sveskjur á vogrísinn og
það ráð taldi hún óbrigðult.
Nokkrar skemmti-
legar sögur
Hér á eftir fara nokkrar sögur af
Beggu og skemmtilegu orðafari
hennar. Þessar sögur hafa nokkr-
ir sveitunga hennar sagt mér, sem
þekktu hana vel og voru samtíða
henni.
Þessar frásagnir af Beggu eru
ekki ætlaðar til að gera lítið úr
henni á nokkurn hátt, heldur
aðeins til gamans og til þess að
hinn sérkennilegi persónuleiki
hennar verði ljósari.
Einu sinni sem oftar lá leið
Beggu í Sökku, þegar hún kom á
hlaðið varð á vegi hennar svín.
Hún sagði þá: „Að sjá þetta, líkt
er þetta hundi, alveg eins og
kálfur, verpir hann á hverjum
degi?“
Öðru sinni kom Begga í Sökku
í asahláku og mikilli hálku. Þegar
húsmóðirin á Sökku, Rósa Þor-
gilsdóttir, spurði hana hvernig í
ósköpunum hún hefði farið að
þvi' að komast ein í þessu veðri,
svaraði Begga. „Hún Fríða (Arn-
fríður Sigurhjartardóttir, hús-
freyja á Hofi) fylgdi mér nú út f
Velli. Rósa spurði þá hvernig
ferðin hefði gengið og sagði
Begga þá: „Fríða var nú á klof-
töfflum, hún skreið, en ég flaug
yfir það allt saman. (Orðið klof-
töfflur notaði Begga yfir stígvél.)
Begga giftist aldrei og þegar
hún var spurð að því af hverju
hún hefði aldrei gifst, var hún
vön að segja: „Ætli það hefði
ekki orðið einhver bölvaður
drullusokkurinn." Eða hún svar-
aði þannig: „Hann þyrfti þá að
vera betri en ég.“
Enda þótt Begga giftist ekki
sjálf hafði hún áhuga á að aðrir
gerðu það og einhverju sinni var
hún að skamma mann fyrir að
hafa ekki gift sig. Maðurinn tók
lítið undir orð Beggu og hún varð
vör við það og sagði: „Ef þú ferð
út í það að gifta þig skaltu hafa
það betra en þú ert sjálfur.“
Öðru sinni spurði hún Svein-
bjöm Guðjónsson á Hreiðarsstöð-
um: „Af hverju giftir þú þig
ekki?“ Hann svaraði því til, að
enginn vildi sig. En Begga dó þá
ekki ráðalaus, og sagði: „Af
hverju ferðu þá ekki til Ólafs-
fjarðar, þar giftast allir.“
Begga hafði ákaflega gaman af
því að syngja og eitt sinn var hún
stödd á Melum 17. júní. Um
kvöldið var Begga háttuð og
komin í rúmið, en í útvarpinu var
Þjóðkórinn að syngja undir
stjórn Páls ísólfssonar. Páll var
alltaf að segja fólkinu sem heima
sat að syngja nú með kórnum. Þá
reis Begga upp í rúminu og söng
með af öllum lífs og sálar
kröftum. Þegar lagið var búið
sagði Begga: „Skyldi hann hafa
heyrt til okkar?“
Eins og frá hefur verið greint
fór Begga árlega út í Hrísey. Þeg-
ar hún kom þaðan einhverju
sinni, sagði hún eftirfarandi um
karl í Hrísey sem seldi ull:
„Það var karl í Hrísey og kerl-
ingarnar voru alveg vitlausar í að
fá það hjá honum og hann seldi
það á 7 krónur kílóið.“
Á ferðum sínum milli bæja
fékk Begga oft fylgd.
Séra Stefán Snævarr fylgdi
henni einu sinni frá Völlum upp í
Uppsali og fyrir þeim var lækur.
Séra Stefán lagði þá til að þau
gengju ofar þar sem snjór væri
yfir læknum og færu heldur þar
yfir. Beggu fannst það mesti
óþarfi og sagði: „Þú getur farið,
en ég stekk.“
Begga fékk eitt sinn tækifæri til
að fara til Siglufjarðar og þegar
hún var búin að koma sér fyrir í
bátnum varð henni að orði:
„Ekki hélt ég að lægi fyrir mér að
fara til annarra landa.“
Einu sinni ætlaði Begga að
heimsækja Zophonías Þorkels-
son frá Hofsá, en hann bjó þá í
Ameríku.
„Ég ætla bara að fara beint upp
frá Hofsárkoti og koma hvergi
við á íslandi, sagði Begga þegar
hún var að segja frá ferðatilhög-
un sinni.“
Begga lýsti einu sinni kaup-
manni á Dalvík á þennan hátt:
„Þgð er svo gott að versla hjá
honum Sigga Jóns, að ég gæti rið-
ið honum upp á hvern einasta
einteyming." (Hér er átt við
Sigurð Jónsson, fyrrum kaup-
mann á Dalvík.)
Hér verður látið staðar numið í
útdrætti úr þessari ágætu ritsmíð
um Beggu gömlu. Ýmsar fleiri
sögur eru til af Beggu, mismerki-
legar að sjálfsögðu, og væri ef-
laust hægt að fylla heila bók ef
þeim yrði öllum safnað saman.
Þó getur blaðamaður ekki stillt
sig um að bæta við einni sögu
sem margir kannast við en er
ekki að finna í ritgerðinni.
Kristinn Stefánsson sonur séra
Stefáns á Völlum var í miklum
metum hjá Beggu. Hann var
læknislærður og prófessor í
læknisfræði við Háskóla Islands.
Einhverju sinni er Kristinn stadd-
ur heima á Völlum. Begga er þar
einnig og ber sig eitthvað aum-
lega svo Kristinn spyr hana hvað
að henni gangi. Begga svarar því
til að henni sé eitthvað illt í
„naflabeininu“. Og hvar er nú
naflabeinið?“ spyr Kristinn undr-
andi. Þá hrópar Begga gamla upp
yfir sig öldungis gáttuð: „Þú ættir
nú að vera sprenglærðari og
þekkja ekki á þér staðina.“
Begga var ekki hrifín af Ijósmyndurum.
cl
/V'
U-ÚÚ / /
u cr ia
u u Uú
/ / (i
uu
(í

D
(x
0
Nordurslóðar
Á
u
Ð:
N
1
U
^ / Ekki er gerður greinarmunur á a og á,
• LJ A/lS i i vV ,, nií r\
i og y, i og y, u og u, o og o.