Norðurslóð - 17.11.1992, Qupperneq 3
NORÐURSLÓÐ —3
Pessi uppdráttur af Dalvíkurhöfn sýnir brimvarnargarðinn sem gera á til að skýla höfninni fyrir norðanáttum, en á
hann vantar hins vegar fyrirhugaðar uppfyllingar til norðurs og suðausturs.
Dalvíkurbær:
Aðalskipulag fyrir árin
1992-2012 lagt fram
- Forsendur byggðarinnar gerbreyttar eftir að
loðdýrabúið á Böggvisstöðum var lagt niður
Nú Iiggur frammi til kynningar
í Ráðhúsi Dalvíkur tillaga að
nýju aðalskipulagi fyrir Dal-
víkurbæ. Það gildir fyrir árin
1992-2012 og er höfundur þess
Finnur Birgisson arkitekt á
Akureyri. Gildandi aðalskipu-
lag er frá 1982, en nauðsynlegt
þótti að endurskoða það í Ijósi
breyttra forsenda eins og síðar
verður vikið að.
Þetta er þriðja heildarskipulagið
sem gert er að Dalvíkurbæ. Fyrstu
tilraunir hreppsnefndar til að
skipuleggja byggðina voru gerðar
árið 1920 þegar ákveðið var að fá
„hæfan mann til að kortleggja
byggingastæði við Dalvík“. Sá
maður fannst í Freymóði Jóhanns-
syni listmálara og gerði hann upp-
drátt af bænum á fjórum blöðum.
Síðan var gerð atrenna að skipu-
lagi 1936 og önnur 1942. Það var
þó ekki fyrr en í aprfl 1946 sem
fyrsta aðalskipulagið var staðfest
af ráðherra. Það hafði mikil áhrif á
mótun bæjarins og lagði grunninn
að því sköpulagi sem hann hefur.
Þjóðvegur á flækingi
Skipulaginu frá 1946 var fylgt í
stórum dráttum, en árið 1957 var
gerð á því veigamikil breyting sem
fólst í því að þjóðleiðin gegnum
bæinn skyldi liggja um Goðabraut
og Gunnarsbraut. Þremur árum
síðar er hins vegar lögð fram til-
laga um að færa þjóðveginn vestur
fyrir bæinn, upp í hólana, og áttu
Karlsrauðatorg og Hólabraut að
vera helstu tengigötur við hann. Sú
ráðagerð var enn í gildi árið 1967
en þá var hugmyndin að færa hann
enn ofar og nær fjallinu. Árið eftir
höfðu menn skipt um skoðun og í
janúar 1969 samþykkti hrepps-
nefnd að þjóðvegurinn lægi gegn-
um bæinn eins og hann gerir nú.
Árið 1978 var svo hafist handa við
nýtt aðalskipulag sem staðfest var
af ráðherra félagsmála í maí 1982.
En hvað veldur því að skipu-
lagið er endurskoðað nú, aðeins tíu
árum seinna, Ingvar Kristinsson,
formaður skipulagsnefndar?
„Samkvæmt lögum á að endur-
skoða skipulag bæja á fimm ára
fresti. Það þótti því tímabært að
taka það upp. Auk þess hefur ein
veigamikil forsenda skipulagsins
breyst en það er að við höfum
losnað við loðdýrabúið að Böggv-
isstöðum. Slík bú verða að hafa
500 metra öryggisradíus lögum
samkvæmt en það þýddi að búið
hefti alla þróun byggðarinnar til
suðurs. Við vorum stopp og meira
að segja farin að syndga upp á náð-
ina því syðstu raðhúsin í Hóla-
hverfinu eru að hluta inni í örygg-
isgeiranum. Nú getum við skipu-
lagt iðnaðarhverfi austan Böggvis-
staða niður að þjóðveginum og
íbúðahverfi þar fyrir norðan.“
Hringtorg hjá
frystihúsinu?
Þótt skipulagstillagan hafi ekki í
för með sér neinar stórbyltingar á
þróun bæjarins eru fólgnar í henni
ýmsar breytingar. Til dæmis er
búið að breyta fyrirhuguðu vegar-
stæði Böggvisbrautarinnar til suð-
urs. Hún átti að liggja að heita má
beint til suðurs og tengjast inn á
veginn fram í Svarfaðardal, en nú
er gert ráð fyrir að hún liggi í sveig
niður á þjóðveginn miðja vegu
milli Árgerðis og Ásgarðs. En
hvað verður um hana að norðan-
verðu?
„Hún breytist lítið frá gildandi
skipulagi, en það gerir ráð fyrir að
Böggvisbrautin verði framlengd
norður að Brimnesá ofan við efri
blokkina við Lokastíg og að
Ægisgatan tengist inn á hana þar. í
framtíðinni er svo ráðgert að fara
með Böggvisbrautina
norður fyrir á og tengja
hana inn á þjóðveginn.
Það verður þó varla
gert fyrr en framtíðar-
kirkjugarður bæjarins
við Upsir verður tekinn
í notkun."
Aðrar breytingar á
gatnakerfinu eru smá-
vægilegar. Það á að
víkka gatnamót Hafn-
arbrautar/Skíðabrautar/
Grundargötu og gera
beygjuna af Skíðabraut
inn á Hafnarbraut meira
aflíðandi. Einnig á að
lagfæra gatnamót Hafn-
arbrautar/Karlsrauðatorgs/Gunn-
arsbrautar. Að sögn Ingvars hefur
lengi verið gert ráð fyrir að Amar-
hvoll þurfi að víkja til að bæta út-
sýnið við gatnamótin.
En nú er uppi hugmynd um að
setja hringtorg á þennan stað. Það
hefur líka verið rætt um að gera
Karlsrauðatorg að einstefnuakst-
ursgötu niður með frystihúsinu eða
jafnvel að loka þeim götustubb
alveg. Það ber að skoða í samhengi
við tillögu um að leggja nýja götu
frá vigtarskúmum til norðurs með-
fram sjónum sem myndi tengjast
inn á þjóðveginn milli Sæplasts og
Oskars Jónssonar.
Uppfyllingar og
brimvörn
Þar með erum við komin að hafn-
armálunum því þessi sjávargata
myndi að stærstum hluta vera á
uppfyllingu sem gera á í framhaldi
af nýju uppfyllingunni norðan við
höfnina. Ætlunin er að fylla upp
bæði til norðurs að Brimnesá og
einnig til suðausturs frá syðri hafn-
argarðinum meðfram Sandskeið-
inu. Mælt er með því að olíutank-
amir verði fluttir norðar en þeir eru
nú. Loks á að halda áfram með
uppfyllinguna sem Isstöðin stend-
ur á suður að smábátabryggjunni.
Þar verður komið upp viðlegukanti
fyrir togara og um leið
fæst aukið pláss fyrir
byggingar á svæðinu
niður af Kaupfélaginu.
Ekki veitir af að
auka athafnarýmið við
höfnina því umferð um
hana hefur verið í örum
vexti undanfarin ár
eins og fram hefur
komið hér í blaðinu.
Þannig jókst vöruflæð-
ið um höfnina að með-
altali um 15% árlega á
tímabilinu 1982-89.
„Ég á nú samt von á
því að mesta áherslan
verði lögð á að fram-
lengja grjótvömina norðan á nýju
uppfyllingunni en þar á að koma
garður til austurs og síðan suðurs
sem hlífir höfninni fyrir norðan-
áttum,” segir Ingvar.
Mest byggt við Brimnesá
Skipulagstillagan gildir fram til
ársins 2012 eins og áður segir. En
hvenær á Ingvar von á að ráðist
verði í þær breytingar sem hér hafa
verið tíundaðar?
„Því get ég ekki svarað, það fer
eftir fjármagninu sem lagt verður í
þær. Ég á þó von á því að fljótlega
verði farið í að breyta þessum
tveimur gatnamótum. En hvað
Böggvisbrautina varðar þá ræðst
lenging hennar til suður af því
hversu hröð uppbyggingin verður
á því svæði. Ég tel brýnna að fram-
lengja hana til norðurs að Ægis-
götu því þar sé ég fyrir mér að
mest verði byggt næstu árin. Það er
búið að gera deiliskipulag að
hverfi með rúmlega 40 húsum upp
með Brimnesá í framhaldi af
blokkunum við Lokastíg og þess
vegna er brýnt að framlengja
Böggvisbrautina þangað, hún
myndi létta verulega á umferðinni
til og frá þessu nýja hverfi.
Það verður líka haldið áfram að
byggja í Hólahverfi og Túnunum.
Það er búið að breyta skipulagi þess-
ara tveggja hverfa, en upphaflega
var einungis gert ráð fyrir að þar risu
einbýlishús. Nú er búið að setja þar
inn raðhús. Við áttum von á því að
byggingar myndu hefjast upp með
ánni á þessu ári, en það hefur heldur
hægt á framkvæmdum."
Hafa Dalvíkingar
engan áhuga?
Tillagan að nýju aðalskipulagi
liggur nú frammi á bæjarskrifstof-
unum og hafa þeir sem telja sig
eiga hagsmuna að gæta frest fram
til 7. desember til að koma með
athugasemdir við hana. Það er
óhætt að hvetja bæjarbúa til að
kynna sér skipulagið. Bæði er að í
greinargerð með tillögunni er að
finna margvíslegan fróðleik um
þróun bæjarins síðustu áratugina,
íbúafjölda, atvinnu- og mannlíf,
auk þess sem þar má kynna sér
hvemig bæjaryfirvöld sjá fyrir sér
framtíð bæjarins næstu tvo áratug-
ina.
Eins er hitt að aðalskipulag er
mikilvægt stjómtæki til þess að
móta umhverfi okkar. Nú er því
tækifærið til að hafa áhrif á hvem-
ig haldið verður á þeim málum.
Ekki virðast bæjarbúar þó sér-
lega upprifnir fyrir þessari tillögu.
Hún er búin að liggja frammi í
rúmar þrjár vikur og að sögn Ingv-
ars hafa engar athugasemdir borist
og sáralítið verið spurst fyrir um
hana. „Það er gott að fá umfjöllun
um tillöguna því hún hvetur von-
andi til urnræðu um hana meðal
bæjarbúa,” sagði Ingvar Kristins-
son formaður skipulagsnefndar.
-ÞH
Hér sést að mannfjölgunin á Dalvík (svörtu súlurnar) hefur
alls ekki verið í takt við fjölgunina í landinu öllu (hvítu kass-
arnir).
r r
IBUAFJOLDI, SPAR
Spár I og II og spár Byggðastofnunar
2,0 rþús. manns----------
1,8
1,6
1,4
1,2
1,0
Spá M,
Bst. 2 .X
7 / sPá i
— Bst. 1 I
I I I
I I I
1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010
Þrjár mismunandi spár um íbúafjölda Dalvíkur. Samkvæmt spá
II verða íbúar Dalvíkur 1.720 um aldamót en 1.980 í ársbyrjun
2011, meðalfjölgun 1,4% á ári.
cin i nconftD ÍDi'umo
50
40
30
20
10
0
FULLGERÐAR ÍBÚÐIR
Eftír húsgerðum
íbúðir ■
'M
jjjjji UIII Einbýli Rafthi'pq
| Fjölbýli
m
IL
71-75 76-'80 '81-'85
'86-'90
MARKAÐSVERÐÍBÚÐA
Þús. kr./ m2, verðlag apríl '91.
80
4-
Reykjavík
- ■ Akureyri
Dalvík
Þetta súlurit sýnir hvernig byggingarmynstrið hefur breyst á Þetta súlurit sýnir markaðsverð íbúða á Dalvík sem hlutfall af
Dalvík síðustu tvo áratugina. Einbýlishúsum hefur snarfækkað markaðsverðinu á Akureyri og í Reykjavík.
en raðhúsum og fjölbýlishúsum fjölgað.