Norðurslóð - 29.09.1993, Side 5

Norðurslóð - 29.09.1993, Side 5
NORÐURSLÓÐ —5 Börnin í Fngrahvammi stilla sér upp í sandkassanum fyrir ljósmyndarann, Anna Jóna forstöðumaður cr lengst til hægri en Heiða Björk Jónsdóttir situr innan um börnin. Myn± ;>ii Sameining Framhcild afforsíðu hugmyndum sem kosið er urn. Eg lcl það fráleitt að við gerunr nokk- uð slíkt. Til þess eru umdæma- nefndir. I>ær hafa lagt frarn tillögur sínar um þá valkosti sem kjósa á um og þeim ber að sjálfsögöu að sjá um kynningu á þeirn tillögum og rökstuðning á þeim meðal sveitarstjórnarmanna og alntenn- ings. Okkur cr uppálagt að sjá unt kosningarnar í okkar sveitarfclagi og standa straurn af kostnaði við þær en ekki að kosta neina kyim- ingarhcrlerð. I>á ber okkur að ræða málið innan hreppsnefndarinnar og verja til þess tveirn fundum samkvæmt tilmælum úr félags- málaráðuneytinu. Enn sem kornið er er öllum spurningum ósvarað urn hvað raunveruiega er verið að kjósa um. Hvernig ætti þá að vera hægt að ætlast til þess að almenningur grciði sameiningarhugmyndum at- kvæði sitt ef engimt getur sagt til urn hvað slík sameining hefur í för með sér? Menn vita þó hvað þeir hafa og kjósa það miklu frekar en eitthvað sem enginn veit hvað er. Að mínu mati veróur ríkisvaldið fyrst af öllurn að gera hreint fyrir sínum dyrurn og svara því skýrt og skiimerkilega hvað það ætlar sveit- arfélögunum, hvaða verkefni og hvaða tekjustofna. Fyrst þegar þau svör eru komin er hægt að fara að skoöa hvers konar sameining er fýsileg í hverju sveitarfélagi fyrir sig. Þetta nrál er því allt eins klaufalegt og illa undir búið eins og rnest má vera. Ef ekki skipast fljótt veður í lofti varðandi kymt- ingu á því sem mcnn eiga að kjósa um. þá er ég hræddur urn að kosn- ingamar virki þveröfugt við það sem þær áttu að gera og verra sé af stað farið en heima setið, sagði Atli. Kosið þvers og kruss? Meiui velta vöngum yfir með- og mótrökum; suntir vilja taka „prinsipp“-ákvörðun og viima úr framhaldinu el'tir aðstæðum, aðrir vilja vita nákvæmustu útfærsluat- riði í smáatriðum áður en þeir gera upp hug sinn. En til að viturleg og skynsamleg niðurstaða fáist í mál- ið hefði e.t.v.verið snjallt að f;u"a að ráóum þcss er stakk upp á því að til að tilfnuúngasemi eða eigin- hagsmunir flæktust ekki fyrir þá tSTJÓRNAR DALVÍKUR Hiisin að Upsum eru talin ónýt og verða væntanlega rifin á næstunni. Mynd: -ÞH ingnum upp frá og með 1. októbcr nk. Bæjarráð hefur leitað eftir því við UMFS að féiagið taki þennan rckstur að sér og standa umræður yfir. Bærinn hefur eiimig gert samning við UMFS urn afnot af íþróttahúsi Dalvíkurskóla sem er áfast Víkurröst. Hefur féiagiö hús- ið til umráða frá kl 17 á föstudög- um frarn á sunnudagskvöld og gct- ur ráðstafað því að vild. Félagið greiðir bænum ekki húsaleigu en sér um þrif og aiman rekstur með- an liúsið er á ábyrgð þess. Bæjarráð hefur heimilað bæjar- ritara að fela auglýsingastof- uimi Stíl hf. á Akureyri að full- viima og hreinteikna merki Dal- víkurbæjar. Við þá viimslu á að hafa til hliðsjónar reglur skjaldar- merkjafræðiiuiar og regiugerð fé- lagsmálaráðuneytisins um bæjar- merki. / Ivinabæ Dalvíkur í Danmörku, Viborg, er verið aó leggja síð- ustu hönd á byggingu menningar- miðstöðvar og verður hún vígð í nóvcmbermánuði. I tilefni af því veróur efnt til sýningar á barnalist undir titlinum Himimúim er hattur mimi og jörðin er miim fótur. Bæjarráð Dalvíkur fékk boð um að senda myndir daivískra barna á sýrúnguna og var ákveðið aö fela forstöðumöimum skóla og leik- skóla að siima þessu erindi ásamt félagsmálastjóra og íþrótta- og æskulýðsfulltrúa. / Isumar hafa orðiö nokkrar um- ræður um kostnaðarskiptingu milli sveitarsjóða Dalvíkur, Ar- skógs- og Svarfaðardalshreppa vegna rekstrar Dalbæjar. Upphaf- lega óskuðu sveitahreppariúr eftir endurskoóun af því þeim fannst þeir greiða of mikið. Dalvíkingar voru ekki alveg sammála þessu og lyktaði þessum umræðum með því að ákveðið var að skipa viðræðu- hóp sem fær það hlutverk að end- urskoða öll samstarfsverkefni sveitarfélaganna, eimúg þeirra sem Flrísey og Olafsfjörður eiga aðild aó. Fagrihvammur, nýr leikskóli: Meiri sveigjanleiki í vistunartíma og aldri í byrjun september var opnaður nýr leikskóli á Dalvík og bcr hann nafnið Fagrihvammur. I>að þótti fréttnæmt að skólinn er „einka- rekinn“, bærinn á húsnæðið en bauð út reksturinn og var tilboði ltirnu Björnsdóttur og Önnu Jónu Guðmundsdóttur tekið. Norðurslóð þótti ástæða til að fjalla örlítið nánar um nýja leik- skólaim og leita svara við spum- ingum eins og þeirri hvort það væri eiiúiver munur á starfsenú Fagralivamms og Krílakots sem e.t.v. mætti rekja til rekstrarforms- ins eöa annarra áherslna við upp- eldi bamanna. Að sögn Oimu Jónu, forstöðu- kysurn vió Norðlcndingar um til- lögurnar sem settar hafa verið fram um sameiningu svcitarfélaga á Suðurlandi og þcir aftur um tillög- urnar l'yrir Norðurland, sama giiti urn Austfirðinga og Vestfirðinga. SJ/hjhj manns skólans, er umúö sam- kvæmt Uppeldisáœthm fyrir leik- skóla sem Meimtamálaráðuneytið gefur út og leikskólar viirna al- meimt eftir, þamúg að faglegar álierslur eru svipaðar. Þá benti hún á að lítil stofnun á alltaf meiri möguleika á sveigjaiúeika en stór. Sá munur sem er á þessurn stolnunum felst fyrst og l'remst í vistunarfomúnu. Þær lögðu upp með það að hafa vistunarformið sveigjaiúegt og að bjóða uppá 4, 5, 6, 8 og 9 tíma vistun og opnunar- tíma frá 7:30 til 17:30. Niöurstað- an er sú að plássin 25 eru nýtt af 39 einstaklingum sem nýta þau nreð afar núsmunandi hætti. Fá böm eru í fullri vistun, þ.e. 8 eða 9 tím- um. Það reyndist hinsvegar þörí' fyrir sveigjanleika sem felst í því að barn er e.t.v. að jafnaði liálfan dag en eiim dag í viku heiian; cða tvisvar í liádegi og þar með lengur en hálfan. Einnig cru dæmi þess aó böm séu ekki alla daga vikuimar. Þá er aldursdreifing ömtur en venja hefur verið því tvö gruim- skólabörn úr 1. bekk njóta gæslu utan skólatíma og eimúg eru vistuð börn fædd árið 1992. Ef til vill má rekja það til rekstrarformsins því el' þær ætluðu sér að fylla skólaim, og það var þeim nauðsyn til aó reksturiim gengi upp, þá urðu þær að fá leyfi til að fara út fyrir hefð- bundin aldursmörk leikskóla. Aldursbreiddin gerir það, að uimið er með svokallaða „syst- kinahópa", þ.e. mjög aldursbland- aða hópa sem gerir aðrar og e.t.v. meiri kröfur til fóstra. Þar senr skóliim er svo nýtekiim tii starfa eru bæði böm og starfs- fólk enn í aðlögun, en að sögn for- stöðumaimsiofar byrjunin góðu. Þaó er ástæða til að fagna þeirri viðbót í þjónustu viö börn og for- eidra sem rekstur Fagrahvamms er og óska aðstandendum hans vel- farnaðar í starfi. SJ Stökur mánaðarins XIV Hér kemur nú 14. þátturinn í þessum framhaldsicik Norður- slóðar og fer nú senn að glitta í botninn á stafrófinu. Við áttum scm sagt að ílnna vísur, scm hefjast á bókstöfunum X> H og & T Trú og von og ást ég á eins og dœmin sýna. Mér cr vel við þessa þrjá þríleinbinga mínu. Þessi staka er eftir Þorstein Erlingsson skáld. U Ungum er það allra best að óttast gutJ, sinn herra. Þeim mun viskan veitast mest og virðing aldrei þverra, Jú jú, þessa kunna aliir og vita, að hún er fyrsta orindið í Heilræðavísum meistara Hall- gríms Péturssonar. U Út um móinn enn er hcr engin gróin hola. Fífutóin fölnuð er, farð’ í sjóinn, gola. Eftir hvem er hún annars þessi. Vili einhver vísnafróður hjálpa upp á sakimar? Næstu vísur eiga að hefjast á V, Y og Ý. P. S. Eg spurði í síðasta blaði urn höfund að vísunni alkunnu: „Sumri hallar hausta fer“ o.s.frv. Pálmi hinn fróði í Odda á Dalvík hringdi og sagðí, að sig miimti, að hún væri eignuð Birní Hali- dórssyní, prófasti í Laufási. Nú eru hinsvegar komnar frekarí uplýsingar um vísuna góðu og berast böndin að höfundi lengra austar í Þingeyjarsýslu. Dagbjört heitir kona Asgríms- dóttir, áður bóndakona á Grund í Svarfaðardal en nú tO heimilis í Lambhaga á Dalvík. Hún er mikill ljóðaunnandí og hjá hemú er sjaldan konúð að tómum kofanum cf íéðra þarf vísu eða ljóö. Annars kannast lesendur Norðurslóðar vei við konuna, hún hefur oft lagt blaðinu lið með vel skrífuóum greinum og frá- sögnum. Hér gef ég Dagbjörtu orðið og cr bréf hennar tíi blaðs- ins lítið eitt stytt tii hagræóingar: Bréfkorn til Norðurslóðar í síðasta blaði Norðurslóðar birt- isl m.a. vísan Sumri hallar hausta fer o.s.frv. og vantaði höfund að henni. Ekki vissi ég um höfundinn, var tæplega að ég kynni vísuna, cn kamiaðist þó við að hafa heyrt hana. Eg ieitaði í nokkrum ijóðakvemm, en varð einskis vísari. Hvarf þetta svo úr huga mínum smárn saman. Svo er það síðastlíðinn sunnu- dag, að ég tck ofan úr hillu bókina Séð að heiman cftir Arn- fríði Sigurðardóttur á Skútu- stöðum, en það er að mínu viti alveg frábær bók, full ttf fróðlcik og ættfræói, skemmtilega skrifuó og liverjum mamú áviiuúngur aö lcsa slíka bók. Það er ekki ætlun mjn aó skrifa urn bókina, enda formáiimt að henni eftir Karl Kristjánsson slíkur, að ekki er á mínu færi að bæta þar um. Kem ég þá að því sem átti að vera aðaleftú þessa miða, I þætti sem Aminður nefnir Að veturnóttum, flutt á skegjuhá- tíó, er hún aó ræða um ijóð, sem kveðin hafa verió um sveitina, teiur upp ýmis skáld, setn þar hafa lagt sinn skerf að, og telur að þau muni varðveilast um langan tíma. Svo segir hún: „Öðru ntáli gegtúr um stökumar, þó lærðar hafi verið og ílogið víða, þá vill oft gleymast tilefni þeirra og jafnvel höfundarnir sjálftr". Nefnir hún svo tvær vísur, sem hún hafi lært á bams- aldri og segir tildrög þeirra: Var það eitt haust að haldin var veisla á Ytri-Neslöndum. Var þar haft til skemmtunar m.a. aó menn ortu vísur hver í kapp við annan og kváðu við raust. Frændur tveir, Gamaiíei Hail- dórsson og lllugí Eínarsson, gjörðu sína vísuna hvor. Vísa Illuga var eimnilt þessi: Sumri hallar o.s.frv. Þá vísu lærðí hún strax sem barn, en ekkl vísu Gamalíels. Hin vísan, sem er henni í barnsminni, var einnig kveðin í veisiu þessari, og er eftir konu. Ungri stúlku, Helgu Sig- mundsdóttur, þótti halia á konur við kveóskapinn og leiuði tii Rristínar Andrésdóttur á Hofs- stöóum, en hún hafði ætíð þótt hlutgeng á hagyrðingaþingum. Við þetta tækifæri kvað hún: Fýkur mjöllin feiknastinn, fegurð völlinn ranir. Ilylja fjÖUin sóma sinn, stlungshöllin skænir. Síðan greinir Arnfríður frá Helgu og því fólki, sem lærði vísumar og flutti þær fram til næstu kynslóða. Hefur hún engan heyrt efast um samúndi sögu þessarar. Aó lokum nokkur ofurlítill fróó- leikur um skáidkonuna: Arnfríður er fædd á Amar- vatni í Mývatnssveit 1. ágúst 1880. Hún missti móóur sína 15 ára gömul. Um tvítugt dvelst hún tvö ár á Akureyri, en er vinnu- kona á Helluvaöi næstu árin. Þar giftist hún 1911 Þorláki Jónssyni Hinrikssonar skálds á Helluvaói, og var hann bróðir^ Sigurðar skálds á Amarvatni. Árió 1913 fluttust þau aö Skútustöðum og átti Amfrtóur þar heima alla tíó síðan. Þoriákur andaðist 15. ágúst 1930, en Aml'ríður 8. mars 1954. Bömin voru fjögur, 2 drengir og 2 stúlkur, yngsta bamið aðeins 10 ára þegar hún mi.ssti manninn. Hún hélt áfram búskapnum með bömunum þótt ung væru. Frá bamæsku hafði Amfríður sterka löngun til aó fræðast og reyna að afla sér þeirrar þekking- ar sem kostur var á, cinkum persónusögu og ættfræði. Naut bún í því efm samvista við gam- alt fólk, sem núðlaði hemti al' þekkingu sinni og reynslu. Einn- ig sótti hún fróðleik í bækur, sem auðvelt var að nálgast, þar sem Mývetningar eignuöust snemma gott bókasafn. Þá mun hún strax á æskuárum hafa fengist nokkuð við ljóðagerð, cn lítið baldið því á lofli, enda frekar hlédræg og feímin. Eimúg tók hún talsverðan þátt í félagsmálum í sveitinni, einkum kvenfélaginu, en þar var bún formaður um nokkurt skeið. Einstöku sinnum birtust ljóð eftir Amfríði á Skútustöóum í blöðum og tímaritum og vöktu þau alhygli og eftirgremtslan um höfundinn, en liún notaði aðeins undirskriftina Fríða. Að lokum langar núg til að sclja hér síöasta erindió úr ljóði, sem hún ortí eftir bónda sinn látinn, cn samband þcirra var ætíð cin- staklega hlýtt og áfallalaust: Engu er lokið - Ástin þín sem fyrrunt umvefur mig á heiðum aftni kyrrum. Mœiumst í bam við barna okkar rekkjur, brostinn er hvorki stór né lítiíl hlekkur. Með virðingu og hugheiih þökk tii skáldkonunnar. Dagbjört Ásgrímsdóttir

x

Norðurslóð

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Norðurslóð
https://timarit.is/publication/1253

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.