Álit: tímarit löggiltra endurskoðenda - 01.01.1992, Blaðsíða 35

fara með allar hugsanlegar tengda atburði í sam-
ræmi við Alþjóðlegan reikningsskilastaðal nr. 10,
„Contingencies an events occuring after the bal-
ance sheet date“
Opinber framlög, önnur en fjárframlög
20. Opinbert framlag kann að vera í formi yfirfærslu
eignar sem ekki er metin til fjár, t.d í formi lands
eða annarra eigna sem nýtist fyrirtækinu. Við slíkar
aðstæður er venjulega metið markaðsverð eignar-
innar og bæði eignin og framlagið fært á því verði.
Önnur aðferð, sem einnig er notuð, er að færa
bæði eignina og framlagið á lágmarksverði.
Framsetning eignatengdra framlaga
21. Opinber framlög (eða hluti þeirra) sem tengjast
eignum er unnt að færa með tvennum hætti í reikn-
ingshaldi og eru báðar aðferðirnar jafngildar.
22. Önnur aðferðin er með þeim hætti að litið er á
framlagið sem fyrirfram innheimtar tekjur og þær
tekjufærðar á rekstur með kerfisbundnum og við-
eigandi hætti á endingartíma eignarinnar.
23. Hin aðferðin er fólgin í því að draga framlagið frá
bókfærðu verði eignarinnar. Framlagið er þá tekju-
fært í rekstrarreikning á endingartíma eignarinnar
með lægri afskriftum.
24. Kaup á eignum og móttaka framlaga vegna þeirra
getur valdið verulega auknu sjóðsstreymi hjá fyrir-
tæki. Af þeim sökum og í því skyni að sýna brúttó-
fjárfestingu í eignum eru slíkar hreyfingar oft sýnd-
ar sem sérstakar færslur í fjármagnsstreymi og/eða
sjóðsstreymi, hvort sem framlagið er dregið frá
verðmæti umræddrar eignar við gerð reikningsskila
eða ekki.
Framsetning tekjutengdra framlaga
25. Tekjutengd framlög eru tekjufærð í rekstrarreikn-
ingi, annað hvort ein sér eða undir almennri yfir-
skrift, eins og t.d. undir „Öðrum tekjum“ Önnur
aðferð er að draga framlögin beint frá þeim út-
gjöldum sem falla til vegna þeirra.
26. Stuðningsmenn fyrrnefndu aðferðarinnar telja að
ekki sé rétt að jafna saman framlögum og gjöldum
sem tilkomin eru vegna þeirra. Þegar framlagið er
aðgreint frá gjöldum auðveldar það samanburð við
önnur útgjöld sem framlagið hefur engin áhrif á.
Til stuðnings síðarnefndu aðferðinni er því haldið
fram að fyrirtækið hefði líklega ekki stofnað til
þessara útgjalda ef framlagið hefði ekki fengist og
því kunni að vera villandi að sýna útgjöldin án þess
að láta framlagið vega upp á móti þeim.
27. Báðar aðferðirnar teljast fullgildar við framsetn-
ingu tekjutengdra framlaga. Nauðsynlegt er að
skýra frá framlagi í skýringum til að koma í veg fyr-
ir allan misskilning. Auk þessa getur verið viðeig-
andi að gefa sérstaka skýringu um áhrif framlaga á
aðra tekju- og útgjaldaliði.
Endurgreiðsla opinberra framlaga
28. Opinber framlög eru stundum endurkræf þar sem
tiltekin skilyrði hafa ekki verið uppfyllt. Opinbert
framlag sem er endurkrafið kallar á matsbreytingu
en hefur ekki áhrif á fyrri reikningstímabil (sbr. Al-
þjóðlegan reikningsskilastaðal nr. 8, Óreglulegir
liðir, leiðréttingar vegna fyrri reikningstímabila og
breytingar á reikningsskilavenjum).
29. Endurgreiðsla opinbers framlags skal fyrst jafnað á
móti þeim hluta framlagsins sem ekki hefur verið
tekjufært. Að því marki sem slík endurgreiðsla er
hærri eða ef ekki er um að ræða neinn ótekjufærð-
ann hluta framlags er endurgreiðslan strax færð í
rekstrarreikning.
30. Endurgreiðsla eignatengds framlags skal færast til
hækkunar á bókfærðu verði eignarinnar eða til
lækkunar á fyrirfram innheimtum tekjum. Saman-
safnaðar viðbótarafskriftir, sem búið væri að gjald-
færa ef að framlagið hefði ekki fengist, skal gjald-
færa strax. Þær aðstæður sem valda endurgreiðslu
framlags geta orsakað að nauðsynlegt getur verið
að athuga hvort bókfært verð eignar sé orðið hærra
en markaðsverð hennar.
Aðrar tegundir opinberrar aðstoðar
31. Skilgreiningin á opinberu framlagi sbr. 3. grein
þessa staðals nær ekki til þeirra tegunda framlaga
sem ekki unnt að verðleggja með góðu móti, svo og
viðskipti við hið opinbera sem ekki er unnt að
skilja frá venjulegum viðskiptum fyrirtækis.
32. Dæmi um aðstoð, sem erfitt er að verðleggja er t.d.
ókeypis tækniaðstoð, aðstoð við markaðssetningu
og veiting opinberrar ábyrgðar. Dæmi um aðstoð,
sem ekki er unnt að skilja frá venjulegum viðskipt-
um fyrirtækis, er þegar innkaupastefna hins opin-
bera tryggir hluta af sölu fyrirtækis. Þótt enginn
ágreiningur sé um ávinninginn af slíkri aðstoð,
gætu tilraunir til að skilja viðskiptin frá opinberri
aðstoð reynst flóknar.
33. Avinningurinn í ofannefndum dæmum kann að
vera með þeim hætti að nauðsynlegt sé að gefa
skýringar á eðli og umfangi aðstoðarinnar og
hversu lengi hún muni vara, til þess að koma í veg
fyrir að reikningsskilin verði villandi.
34. Lán, sem veitt eru með engum eða lágum vöxtum,
eru ein tegund af opinberri aðstoð, en ávinningur
aðstoðarinnar er ekki reiknaður með hugsanlegum
vaxtaútreikningi.
35. í þessum staðli telst uppbygging efnahagslífsins, til
að mynda endurbætur á almennum flutninga- og
samgöngukerfum, ekki til opinbers framlags né
heldur uppsetning endurbættra kerfa t.d. áveitu- og
35