FLE blaðið - 01.01.2012, Page 26

Aftur til baka í sögu FLE
Já, þetta var ágætt verk að vinna að flestu leyti. Engin verulega
þung aðferðafræðileg vandamál. Það tók um 8 mánuði sem ég
vann þó ekki alla í einni lotu heldur í áföngum. Mér finnst gott
að taka tarnir á svona efni og láta það svo liggja óhreyft í ein-
hvern tíma þar til maður tekur svo til á nýjan leik. Þá sér maður
yfirleitt sitthvað í öðru Ijósi en fyrr og kemur auga á annað sem
hafði flotið framhjá. Vegna þess hve skammur tími var til ráð-
stöfunar var ekki um annað að ræða en beina kröftunum öllum
að félaginu og sögu þess. Það var lítið ráðrúm til að fjalla um
störf endurskoðenda á öðrum vettvangi eða breytingar á
starfsgreininni.
Kristján gengur frá myndatexta í bókina
Kom þér eitthvað á óvart við vinnurta?
Ég hef aldrei skrifað sögu félagasamtaka áður, hef aðallega
verið að fást við sögu atvinnulífsins undanfarið og vissulega er
margt sameiginlegt með fyrri viðfangsefnum mínum og þessu
og margt sem var kunnuglegt. En það kom mér á óvart hve
félagið hefur verið kraftmikið og öflugt, einkanlega síðustu ára-
tugina auðvitað eftir að það varð fjölmennara og þróttmeira en
á fyrstu árunum. FLE hafði komið fleiru til leiðar en mig renndi
í grun í fyrstu. Endurskoðendur hafa gjarnan það orð á sér að
vera starfsamir og ég get ekki betur séð en það birtist í félags-
starfi þeirra einnig.
Mörgum finnst gerðar miklar kröfur til stéttarinnar og félagsins
og horft er stundum á samanburð við lögfræðinga - hvað finnst
þér?
Ég veit alla vega ekki um neina stétt aðra sem gerðar eru svona
miklar kröfur til hvað varðar endurmenntun en annars er erfitt
að dæma um þetta nema með haldbærum samanburði og ekki
þekki ég málefni lögfræðinga eða annarra sambærilegra starfs-
stétta svo vel að ég geti dæmt um það. Starfsemi FLE tekur
mið af þeim miklu kröfum sem gerðar eru til endurskoðenda og
hefur haldið úti ýmiss konar starfi til að bregðast við þeim. Mér
sýnist líka að hið opinbera kerfi hafi stundum ýtt ákveðnum
verkefnum á endurskoðendastéttina og látið hana um að draga
vagninn. T.d. má nefna skattkerfisbreytinguna 1980-1981 en
þá tók félagið kúf af stjórnkerfinu til að leysa þetta mál þar sem
ríkið gat varla klárað sig af því að koma breytingunum í gegn
vandræðalaust. Fræðslustarfið, sem FLE stóð fyrir á þeim tíma,
var stórt verkefni, þ.e. að kynna nýju skattalögin og þjálfa
félagsmenn í beitingu þeirra. Ef félagið hefði ekki gert það þá
hefði ekki tekist eins vel til með þessar breytingar og raun varð
á. Ég met það svo að stjórnvöld hafi átt mikið undir frammi-
stöðu félagsins á þeim tíma.
Hvað segirðu um einangrun og sérstöðu íslenskra endurskoð-
enda, og svo samvinnu við aðrar þjóðir?
Ég geri þessum snertiflötum skil, þ.e. samstarfi FLE við nor-
ræn félög endurskoðenda og áhrif erlendra samtaka og banda-
laga á starfsemi félagsins og starfsumhverfi endurskoðenda.
Fyrst í stað sóttu íslenskir endurskoðendur fyrirmyndir einkum
til Norðurlanda, svo hafði fríverslunarsambandið EFTA veruleg
áhrif, þá EES-samningurinn og loks Evrópusambandið að
ógleymdum alþjóðasamtökum endurskoðenda. Ég held að
islenskir endurskoðendur hafi aldrei verið einangraðir nema
meðan á seinni heimstyrjöldinni stóð. Þeir stóðu þvert á móti
lengstum í talsverðum erlendum samskiptum og sóttu fræðslu
og fyrirmyndir út fyrir landsteinana allt frá upphafi og vildu
raunar ganga lengra á þeirri braut en stjórnvöld.
Annað mál er að það var ekki fyrr en undir lok síðustu aldar
sem íslensk fyrirtæki tóku til við rekstur erlendis í einhverjum
mæli og auðvitað breytti það miklu fyrir (slenska endurskoð-
endur að störf þeirra urðu ekki lengur jafn staðbundin og þau
höfðu verið fram að því. Þeir þurftu lika að miða störf sín við
alþjóðlegt regluverk í sívaxandi mæli.
Er eitthvað sem endurskoðendur geta lært af sögunni?
Ef þú átt við sögu FLE þá vonast ég til að þeir geti lært sitthvað
af henni um félagið sitt, þróun þess og viðfangsefni.
Dýri Guðmundsson
24 • FLE blaðið janúar 2012